RB o wspólnej odpowiedzialności za ochronę praw ofiar prześladowań na tle religijnym

Zwiększanie bezpieczeństwa osób z mniejszości religijnych w konflikcie zbrojnym było przedmiotem czwartkowych obrad RB ONZ w formule Arria, którym przewodniczy szef polskiej dyplomacji Jacek Czaputowicz. Podkreślił on, że obowiązek ochrony ofiar ciąży na wszystkich.

Obrady zbiegły się z obchodami Międzynarodowego Dnia upamiętniającego ofiary aktów przemocy ze względu na religię lub wyznanie, ustanowionego rezolucją Zgromadzenia Ogólnego przyjętą 28 maja. Autorem inicjatywy była Polska.

"Dzień ma przypomnieć o naszej wspólnej odpowiedzialności, aby promować i chronić prawa człowieka ludzi reprezentujących mniejszości religijne. Odpowiedzialność ta obejmuje zachowanie swobodnego prawa do wyznawania religii oraz wspieranie międzyreligijnego i międzywyznaniowego dialogu, aby zwalczyć nienawiść na tle religijnym, podburzanie i przemoc" - podkreślił Czaputowicz.

Minister wyraził przekonanie, że będzie to instrumentalne w mobilizowaniu społeczności międzynarodowej, by bardziej angażowała się w działania zmierzające do upamiętnienia ofiar i wspomagania ocalałych, którzy zbyt często są zapomniani i pozostawieni samymi sobie.

"Mamy także nadzieję, że przyczyni się do zwalczania przestępstw wynikających z nienawiści oraz aktów przemocy z powodów religijnych lub przekonań, a także wzmocni szacunek dla różnorodności religijnej" - dodał Czaputowicz.

Spotkanie zorganizowała Polska we współpracy z Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi, a spoza Rady Bezpieczeństwa - Brazylią, Kanadą i Jordanią. Odbywa się ono w formule Arria (od nazwiska wenezuelskiego dyplomaty Diego Arrii). Posiedzenie w formule Arria pozwala na udział w dyskusji państw niebędących członkami RB oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych.

W obradach wzięła udział m.in. wysoki komisarz ds. praw człowieka Michelle Bachelet, która przemawiała za pośrednictwem wideokonferencji.

Powołując się na raporty, szef polskiej dyplomacji zauważył, że jedna trzecia populacji świata w jakiś sposób cierpi z powodu prześladowań religijnych. Do najbardziej dotkniętych tym zaliczył chrześcijan i muzułmanów. Jak zarazem dodał, ofiarami są wyznawcy wszystkich religii i wyznań, w tym żydzi, hindusi, buddyści.

"Jest naszym moralnym i prawnym obowiązkiem chronić cywilną populację niezależnie od przynależności religijnej oraz pociągnąć do odpowiedzialności wszystkich sprawców naruszeń. W celu wypełnienia tego obowiązku niezbędna jest międzynarodowa mobilizacja" - zaznaczył szef polskiej dyplomacji.

Zwrócił też uwagę, że wolności religijne są bezpośrednio związane z innymi podstawowymi swobodami, jak wolność słowa, stowarzyszeń i zgromadzeń. Dlatego jego zdaniem powinny być powszechnie przestrzegane, promowane i chronione.

W tym kontekście minister akcentował potrzebę zapewnienia odpowiedzialności za naruszenia. Bezkarność - zauważył - może bowiem doprowadzić do eskalacji przemocy.

Szef MSZ przywoływał też słowa byłego sekretarza generalnego ONZ Kofiego Annana, który deklarował, że za położenie kresu bezkarności poprzez ściganie sprawców odpowiadają przede wszystkim państwa.

Czaputowicz akcentował ponadto, że mniejszości religijne są często celem ataków terrorystycznych. Wzywał do wcielania globalnej antyterrorystycznej strategii ONZ i za najważniejsze uznał promowanie jej przez edukację i budzące świadomość programy.

Nawoływał do wzajemnego szacunku i zrozumienia w obrębie żyjących razem rozmaitych grup, aby zapobiec naruszeniom ich praw religijnych. Wiązał to z potrzebą odniesienia się do przeszkód politycznych, społecznych i ekonomicznych, by działać na rzecz powstrzymania nienawiści i naruszeń wobec mniejszości religijnych.

"Międzyreligijny dialog z udziałem znaczących społeczności lokalnych i podmiotów pozarządowych jest niezbędnym warunkiem dla pojednania i pokojowej koegzystencji społeczności" - przekonywał Czaputowicz.

W swym wystąpieniu minister przypomniał też, że resort spraw zagranicznych ustanowił nagrodę Pro Dignitate Humana. Zapowiedział, że w czwartek po południu uhonoruje nią Naveeda Waltera, prezesa organizacji Human Rights Focus Pakistan (HRFP). Ta NGO działa na rzecz ochrony i promowania praw człowieka mniejszości religijnych, kobiet i dzieci.

Wyróżnienie w wysokości 100 tys. zł przyznawane jest osobie lub organizacji pozarządowej za "pełne poświęcenia, bezkompromisowe działania w obronie praw osób prześladowanych i narażonych na represje oraz niezłomną postawę w obronie praw jednostki i poszanowania godności ludzkiej".

Czaputowicz na forum RB przyznał, że zapewnienie bezpieczeństwa mniejszości religijnych jest skomplikowanym wyzwaniem.

"Sądzę, że nasza dzisiejsza dyskusja pomoże rozpoznać zalecenia na rzecz wolności religijnej i ochrony mniejszości religijnych. Musimy nie tylko ocenić, jaka jest skala problemu, ale też omówić sposoby zapobiegania przemocy dotykającej osoby należące do mniejszości religijnych" - postulował szef polskiej dyplomacji.

Wyraził ponadto nadzieję, że debata służyć będzie dzieleniu się zaleceniami w sprawie skutecznych metod wczesnego ostrzegania i mechanizmów zapobiegawczych oraz znalezieniu najlepszych sposobów wcielania ich w życie.