Ukraina: Memorandum Pokoju i Zgody

Parlament Ukrainy uchwalił we wtorek Memorandum Pokoju i Zgody, które ma doprowadzić do uregulowania konfliktu we wschodnich obwodach kraju, gdzie od ponad miesiąca trwają antyrządowe akcje zbrojne prorosyjskich separatystów.

Za przyjęciem memorandum głosowało 252 deputowanych w 450-osobowej Radzie Najwyższej Ukrainy. Dokument mówi m.in. o "zapewnieniu gwarancji statusu języka rosyjskiego". Autorzy memorandum chcieli tymczasem, by rosyjski miał zapewniony status drugiego - obok ukraińskiego - języka państwowego.

Projekt memorandum przedstawili w sobotę w Charkowie, podczas obrad okrągłego stołu jedności narodowej, deputowani Partii Regionów odsuniętego w lutym od władzy prezydenta Wiktora Janukowycza.

Tekst dokumentu uzgodniono na naradzie szefów wszystkich klubów parlamentarnych, jednak we wtorkowym głosowaniu nie uczestniczyli posłowie Komunistycznej Partii Ukrainy i nacjonalistycznej Swobody.

W rozdziale mówiącym o statusie języka rosyjskiego nie zapisano - wbrew propozycji autorów - że będzie on równorzędny z państwowym językiem ukraińskim.

"Obok konstytucyjnego statusu języka ukraińskiego jako języka państwowego Rada Najwyższa Ukrainy zapewni gwarancje statusu języka rosyjskiego. Państwo zagwarantuje także wsparcie dla języków mniejszości narodowych w miejscach ich zwartego zamieszkiwania" - czytamy.

Rada Najwyższa podkreśliła, że memorandum jest apelem o pojednanie na rzecz "ratowania wspólnego domu, Ukrainy". W dokumencie zaznaczono, że deputowani popierają kwietniowe porozumienie międzynarodowe z Genewy, w którym Ukraina, USA, UE i Rosja wspólnie zobowiązały się do dążenia do deeskalacji kryzysu na Ukrainie.

Parlament opowiedział się za przeprowadzeniem demokratycznych wyborów prezydenckich, które zaplanowane są w najbliższą niedzielę oraz potępił używanie broni podczas akcji protestów.

Zobowiązał się także do decentralizacji władzy i przeprowadzenia reformy konstytucyjnej, która przewiduje m.in., że Ukraina będzie państwem o systemie parlamentarno-prezydenckim.

Memorandum mówi o reformie samorządowej, która przekaże dużą część dotychczasowych uprawnień władz centralnych władzom lokalnym. Podkreślono tutaj, że samorządy uzyskają większą niż obecnie samodzielność finansową.

Rada Najwyższa zapewniła, że zostanie przeprowadzona reforma sądownictwa i prokuratury, a także podjęta walka z korupcją na wszystkich szczeblach władzy. Posłowie zaapelowali w memorandum, by bezprawnie działające ugrupowania złożyły broń i oświadczyli, że ich członkowie, którzy to uczynią, zostaną objęci amnestią. W dokumencie wezwano do zwrócenia okupowanych obecnie budynków państwowych ich prawowitym właścicielom.

"Wszyscy jesteśmy różni, ale jesteśmy razem, gdyż jesteśmy obywatelami jednej, suwerennej, niepodległej i niepodzielnej Ukrainy. Powinniśmy zrobić wszystko, by nie odebrać następnym pokoleniom tego skarbu" - głosi tekst memorandum.