Matka Boża ‘Jagodna’

Drugi dzień lipca jest wyjątkowy – wyjątkowo maryjny. W tradycyjnej pobożności ludowej wspomina się Matkę Bożą Jagodną. W wielu miejscach, przy wielu kapliczkach będzie się o Niej dziś pamiętało. To opiekunka matek ciężarnych i dzieci utraconych.

Do czasu reformy w kalendarzu liturgicznym z 1969 roku na 2 lipca było naznaczone Święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Obecnie wspomnienie tego wydarzenia przypada na 31 maja, ale w tradycji, czy też pobożności ludowej utrwaliło się odwołanie do święta maryjnego.

Co więcej, splata się ono z obserwacją tego, co dzieje się w przyrodzie – czasem dojrzewania owoców leśnych – zwłaszcza jagód czy też ogrodowych (poziomek, czereśni, wiśni, agrestu, porzeczek, malin). Według wierzeń ludowych, to właśnie jagody były dla Maryi pożywieniem, gdy szła na spotkanie z Elżbietą.

Matka Boska Jagodna (Leopold Staff)
Matka Boska Jagodna, Panienka Maryja
Która owocnym, rodnym drzewom sprzyja
Chodzi po sadzie kwitnącym i śpiewa
Pocałunkami budząc w wiosnę drzewa

Nocą wieśniaczki jej śpiew słyszą we śnie,
Wieść, aby jagód nie jadły przedwcześnie,
Każdą jagodę z ust matce odjętą
Da zmarłym dziatkom Panna w jagód święto…

Inna wersja mówi, o tym, że Matka Boża właśnie na początku lipca zstępowała na ziemię i zrywała w lasach jagody dla dzieci, które trafiły do nieba. Zakaz zbierania jagód w niektórych rejonach był szczególnie skrupulatnie przestrzegany i dotyczył zwłaszcza kobiet, które straciły potomstwo. Powstrzymanie się od zbierania owoców i powierzenie się opiece Maryi miało odwrócić zły los – urodzić zdrowe dzieci.

Litania Loretańska do NMP

Dlatego dopiero od 2 lipca wolno było zbierać i jeść jagody, bez konsekwencji zdrowotnych. A tych, którzy się odważyli korzystać z tych dobrodziejstw natury wcześniej, miały pokąsać pająki lub żmije.