Chrystus objawił miłosiernego Boga

Jezus nie tylko mówił o miłosiernym Bogu w przypowieściach, ale sam objawił, że został posłany, aby w mocy Ducha Świętego głosić dobrą nowinę ubogim, więźniom wolność, a niewidomym przejrzenie.

W niedziele i święta roku liturgicznego C proklamowana jest Ewangelia według św. Łukasza. Pierwotnie dzieło było skierowane przede wszystkim do wiernych wywodzących się ze świata greckiego lub mówiącej po grecku rzymskiej klasy wyższej.

Łukasz wyraźniej niż inni ewangeliści uwypukla Boży plan zbawienia wszystkich ludzi. Nikt nie jest pozbawiony możliwości przyjęcia Dobrej Nowiny i łaski zbawienia. Chrystus nie czyni żadnej różnicy między Żydami, Samarytanami czy poganami. W Ewangelii tej wyraźna jest również szczególna troska o tych, którzy znajdują się na marginesie społeczeństwa - ubogich, kobiety i ludzi odtrąconych.

Seria verbum domini poświęcona jest refleksji nad Słowem Bożym, obecnym w życiu każdego chrześcijanina, działającym na świecie oraz rozważanym w liturgii Kościoła.

Fragment książki:

SPECYFIKA EWANGELII PROKLAMOWANEJ W ROKU LITURGICZNYM C

W niedziele i święta roku liturgicznego C proklamowana jest Ewangelia według św. Łukasza. Teksty zamieszczone w lekcjonarzu na wspomniane dni udostępniają 58,2 procent całości Łukaszowego dzieła¹. Pierwotnie było ono skierowane przede wszystkim ². Czytelnicy byli w mia­rę zamożni i obeznani z twórczością literacką. Potrzebowali oni umocnienia w wierze i zrozumienia, w jaki sposób należy kształtować codzienne życie, aby było ono zgodne z przesłaniem Ewangelii.

Do specyficznych cech Ewangelii według św. Łukasza, które znalazły swe echo w zamieszczonych poniżej homiliach, należą: a) uwypuklenie działania Boga w historii ludzkiej; b) podkreśle­nie uniwersalizmu zbawienia i miłosierdzia Bożego; c) preferen­cyjna opcja na rzecz ubogich; d) ukazanie roli Ducha Świętego w życiu Jezusa i Kościoła oraz e) znaczenia modlitwy.

1. Bóg realizuje historię zbawienia wśród zwykłych zdarzeń

Za sprawą obecności i działania Boga w ludzkiej historii jest ona historią zbawienia. Bóg nie jest widzem, który z dystansu obserwuje dzieje świata. Wprawdzie darował ludziom wolność, a razem z nią – odpowiedzialność za przeobrażanie świata, nie­mniej jednak sam pozostaje głównym reżyserem dziejów. W celu podkreślenia prawdy o Bogu jako Suwerenie, który jest Panem dziejów, św. Łukasz posługiwał się często greckim czasownikiem (Łk 24, 44; por. 22, 37); I nie trwóżcie się, gdy posłyszycie o wojnach i przewrotach. To najpierw musi się stać, ale nie zaraz nastąpi koniec (Łk 21, 9).

W odróżnieniu od św. Marka św. Łukasz złagodził eschatolo­giczne napięcie towarzyszące pierwotnemu Kościołowi, a zwią­zane z rychłym – jak oczekiwano – nadejściem Chrystusa. O ile na przykład św. Marek, pisząc o początku publicznej działalności Jezusa, zaznaczył: Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże. Na­wracajcie się i wierzcie w Ewangelię (Mk 1, 15), o tyle św. Łukasz zwrócił uwagę na spokojne działanie Jezusa w mocy Ducha Świę­tego: Potem powrócił Jezus w mocy Ducha do Galilei, a wieść o Nim rozeszła się po całej okolicy (Łk 4, 14). Poza tym w przekazanej przez Łukasza przypowieści o minach (Łk 19, 11-28) Jezus wyjaśnił, że Jego powtórne przyjście, paruzja, nie nastąpi natychmiast. Takie uspokojenie było potrzebne, bo ci, którzy Go słuchali, myśleli, że królestwo Boże zaraz się zjawi (Łk 19, 11)⁴. Nie można jednak wyciągać niewłaściwego wniosku, jakoby ewangelista Łukasz zmniejszał czujność uczniów Chrystusa, przesuwając paruzję w nieokreśloną, odległą przyszłość. To, co osiągnął św. Łukasz, polegało na zastąpieniu eschatologii horyzontalnej, rozciągniętej w czasie przez eschatologię wertykalną, rozumianą w tym sen­sie, że dla poszczególnego człowieka paruzją jest godzina śmier­ci. Można więc powiedzieć, że Łukasz świadomie preferuje eschatologię indywidualną w miejsce bliskiej eschatologii powszechnej⁵. Człowiek może się spotkać z Jezusem w każdym czasie. Stąd zawsze po­trzebna jest czujność i wierność nauce Chrystusa. Nadejdzie Bo­wiem dzień – nikt nie wie kiedy – w którym każdy będzie musiał odpowiedzieć przed Bogiem za swoje doczesne życie.

2. Bóg jest miłosierny i pragnie zbawienia wszystkich ludzi

Ewangelia według św. Łukasza jest przede wszystkim Dobrą Nowiną o miłosiernym Bogu i Jego pragnieniu powszechnego zbawienia. Chrystus jest ukazany jako pełen dobroci, łaskawości i gotowości do przebaczenia. Również Bóg, którego Jezus przy­niósł światu, został objawiony jako bogaty w miłosierdzie. Pod­kreśleniu tego przymiotu Boga służą chociażby przypowieści o zagubionej owcy (Łk 15, 1-7), o zagubionej drachmie (Łk 15, 8-10), o synu marnotrawnym (Łk 15, 11-3), które – poza pierw­szą – znalazły się tylko w dziele Łukaszowym. Pan Jezus nie tylko mówił o miłosiernym Bogu w przypowieściach, ale sam objawił, że został posłany, aby w mocy Ducha Świętego głosić dobrą nowinę ubogim, więźniom wolność, a niewidomym przej­rzenie (por. Łk 4, 18). Okazał miłosierdzie przez przebaczenie win jawnogrzesznicy (Łk 7, 56-60), Zacheuszowi (Łk 19, 1-10), a nawet tym, którzy przyczynili się do Jego ukrzyżowania (Łk 23, 34) oraz łotrowi nawróconemu dopiero podczas konania na krzyżu (Łk 23, 39-43). Według św. Łukasza bezmiar Bożego mi­łosierdzia został objawiony przez Jezusa, który wzruszał się nad niedolą ludzką. Miało to miejsce chociażby podczas spotkania z wdową, matką zmarłego młodzieńca z Nain (Łk 7, 11-16), czy też przy uzdrowieniu kobiety, która przez osiemnaście lat nie mogła się wyprostować (Łk 13, 10-17). Konieczność udzielenia pomocy cierpiącemu człowiekowi Chrystus stawiał wyżej niż trzymanie się litery Prawa, o czym świadczy na przykład uzdro­wienie w szabat chorego na puchlinę wodną (Łk 14, 1-6). Naucza­nie i działanie Jezusa ukazało wszechmoc i miłosierdzie Boga na usługach ludzkiej dobroci⁶. A Jezus zasłużył sobie na tytuł przyjaciela grzeszników i celników (Łk 7, 34).

Łukasz bardziej niż inni ewangeliści uwypuklił uniwersalizm zbawienia, a więc Boży plan zbawienia wszystkich ludzi. Nikt z ludzi nie został pozbawiony możliwości przyjęcia Dobrej No­winy i łaski zbawienia. Chrystus nie uczynił żadnej różnicy mię­dzy Żydami, Samarytanami czy poganami⁷. Pragnął, by w imię Jego głoszono nawrócenie i odpuszczenie grzechów wszystkim naro­dom (Łk 24, 47). Podkreśleniu tej myśli służyła także, przytoczona jedynie przez Łukasza, historia uzdrowienia Naamana (Łk 4, 27). Przypomniała ona, że Bóg Izraela jest Panem nie tylko jednego narodu, ale wszystkich; jest Panem całego świata i wszystkim lu­dziom obficie udziela swej łaski. Toteż wszyscy ludzie wezwani są do składania Bogu uwielbienia; od wszystkich należy Mu się wdzięczność.

3. Chrystusowa Ewangelia dla ubogich

W Ewangelii według św. Łukasza wyraźna jest preferencyj­na opcja na rzecz ludzi, którzy znaleźli się na marginesie społeczeństwa, ubogich, kobiet i ludzi uważanych za odtrąconych pod względem religijnym⁸. Pochwała ubogich, (6, 20). W przypowieści o nierozumnym bogaczu przypomniał, że bogactwa ziemskie są niczym wobec darów Bożych: Głupcze, jeszcze tej nocy zażądają twojej duszy od ciebie; komu więc przypadnie to, coś przygotował? Tak dzieje się z każdym, kto skarby gromadzi dla siebie, a nie jest bogaty przed Bogiem (Łk 12, 20-21).

Wymowną nauką o przemijalności bogactw doczesnych jest przypowieść o bogaczu i Łazarzu (Łk 16, 19-31). Ukazuje ona, że bogacze, nieczuli na biednych i głodnych, będą cierpieć w przy­szłym świecie nieporównywalnie wiele w stosunku do cier­pień doczesnych, natomiast ubodzy otrzymają niekończące się szczęście jako zadośćuczynienie za doznane cierpienia doczesne. Jezus wyraźnie przestrzega przed pokusą bogactwa: Łk 12, 15). Przesłanie Ewangelii w żadnym miejscu nie zawiera potępienia bogactw samych w sobie. Godne napiętnowania jest jedynie egoistyczne wykorzystanie bogactw – dla własnej przyjemności, przy jedno­czesnej oziębłości na potrzeby biednych.

Uczeń Chrystusa powinien zabiegać przede wszystkim o to, by być bogatym przed Bogiem (por. Łk 12, 21). Posiadane dobra doczesne, przekazane biednym, są środkiem, który pozwala doświadczyć zbawienia, jak stało się ono udziałem Zacheusza, któ­ry rzekł do Pana: Panie, oto połowę mego majątku daję ubogim, a jeśli kogo w czym skrzywdziłem, zwracam poczwórnie. Na to Jezus rzekł do niego: Dziś zbawienie stało się udziałem tego domu (Łk 19, 8-9).

4. Życie poddane Duchowi Świętemu

Kolejną typową cechą Łukaszowej Ewangelii jest podkreśle­nie roli Ducha Świętego w życiu Jezusa i Kościoła. Jezus począł się pod sercem Maryi za sprawą Duch Świętego (por. Łk 1, 31-35) i całe Jego życie przebiegało pod osłoną Ducha Świętego, bo Duch Pański spoczął na Nim (por. Łk 4, 18). Duch Święty jest mocą posłanych. Podobnie jak Jezus rozpoczął swą publiczną działalność w mocy Ducha Świętego, tak też pierwotny Kościół, reprezentowany przez apostołów, rozpoczął swą misję w dniu Zesłania Ducha Świętego, czyli w dniu Pięćdziesiątnicy. Duch, który napełniał Jezusa, napełnia też Kościół i jest w nim zworni­kiem i gwarantem jedności misji Jezusa i Kościoła⁹.

5. Znaczenie modlitwy w życiu Jezusa i Kościoła

Ważną wreszcie treścią Ewangelii według św. Łukasza jest modlitwa. Bardziej niż inni ewangeliści św. Łukasz opisał mod­litwę Jezusa i zwrócił uwagę na Jezusowe nauczanie o modlitwie. Była ona tak ważna, że przenikała wszystkie ważne wydarzenia w życiu Jezusa: poprzedzała je (Łk 3, 21; 6, 12), towarzyszyła im (Łk 9, 28; 10, 21) i następowała po nich (Łk 10, 21). Przykład Jezusa był pociągający dla innych, toteż prosili Mistrza, aby nauczył ich modlić się (Łk 11, 1).

Modlitwa jest niezbędną siłą dla uczniów Jezusa, podobnie jak była nią dla Niego. Powinna więc wypełniać życie chrześcijan, jak codzienny pokarm. Jezus wyraźnie zachęcał uczniów: (Łk 21, 36). Modlitwa musi przy tym spełniać określone warun­ki. Powinna być pokorna, jak modlitwa skruszonego celnika (Łk 18, 13), i wytrwała, jak błagania wdowy kierowane do sę­dziego (Łk 18, 1-8).

6. Koncepcja homilii

Omówione tematy są tak doniosłe, że nie można ich pomi­nąć w przepowiadaniu w roku liturgicznym C. Nie wyczerpują ich wszakże pojedyncze homilie, więc dochodzą one do głosu w wielu z nich, wciąż w innym kontekście i w ścisłym związku z aktualnym życiem uczniów Chrystusa. Homilia bowiem to coś więcej niż tylko komentarz do tekstów biblijnych; to interpretacja ludzkiego życia w świetle tekstów świętych¹⁰. A jeszcze dokład­niej mówiąc, to ¹¹. Tak więc obok tekstów biblijnych i liturgicznych ważne są w homilii sprawy aktualnych słuchaczy. Sama zaś homilia jest nie tyle wykładem, co przyjacielską rozmową między Chrystusem, w imieniu które­go przemawia głosiciel a słuchaczami, którzy tworzą niedzielne zgromadzenie wiernych. Takie rozumienie homilii towarzyszyło autorowi przy opracowaniu poniższych tekstów.

7. Rok kapłański i jego patron, Jan Maria Vianney – głosiciel miłosiernego Boga

Oddając ten tom do ręki czytelników, wyrażam radość, że ukazuje się on w Roku kapłańskim, ogłoszonym przez papie­ża Benedykta XVI z racji 150 rocznicy śmierci św. Jana Marii Vianney’a (1786-1859). Ten święty patron proboszczów Kościoła katolickiego był znany przede wszystkim jako sługa konfesjo­nału, który wysłuchiwał spowiedzi nawet po kilkanaście godzin dziennie. Niemniej jednak był on też znanym i cenionym głosi­cielem słowa Bożego. Udało mu się znaleźć wspólny język z parafianami i słuchaczami. Przemawiał przede wszystkim życiem. Pochodząc z ubogiej rodziny, zachował wrażliwość na biednych i cierpiących. Rozumiał słabość grzeszników. Wszystkim głosił Ewangelię miłosierdzia. Sam prowadził życie niezwykle umar­twione z miłości do Boga i do powierzonych sobie wiernych.

Ogromną rolę przykładał do świadomego i pobożnego przeżywania Mszy Świętej przez kapłanów. Mówił: . Znany był jako mąż nieustannej modlitwy. Rozumiał, że pomocą do świętości jest refleksja i studium. ¹⁴. Wiodącym tematem jego kazań była miłość. Wołał: O Boże mój, wolałbym umrzeć, mi­łując Ciebie, niż żyć choć chwilę, nie kochając¹⁵. Całą posługę ka­płańską definiował lapidarnie jako miłość Serca Jezusowego¹⁶. Był niezwykle wyczulony na grzechy i piętnował je, uwypuklając jednak nade wszystko dobroć i miłość obrażanego Boga. Prefero­wał mówienie o cnotach i szczęściu życia z Bogiem niż o wadach i nieszczęściu utraty zbawienia. Mówił o dobroci i bliskości Boga, a swą liturgiczną i duszpasterską posługą sprawiał, że wierni doświadczali tego, o czym mówił¹⁷.

Jan Maria Vianney bardzo wysoko cenił przepowiadanie sło­wa Bożego, wiedząc, że jest ono ¹⁸. Wiele czasu, szczególnie na początku swej pracy duszpasterskiej, przeznaczał na pracowite przygotowanie niedzielnego kazania. Z czasem nauczył się wypowiadać bardziej spontanicznie, a zawsze z żywym i mocnym przekonaniem, podając przykłady z co­dziennego życia, bardzo wymowne dla wiernych¹⁹. Płonął miłością do Boga i nią zapalał innych.

Znany jest epizod z jego życia, który może być symbolem posługi przepowiadania słowa Bożego. Otóż, gdy Jan Maria Vianney szedł po raz pierwszy do Ars, by z posłania biskupa rozpocząć tam posługę duszpasterską, spotkał po drodze pewnego chłopca i w osobliwy sposób poprosił: Wskaż mi drogę do Ars, a ja wskażę ci drogę do nieba. Chłopiec prośbę spełnił, a kapłan całym swoim życiem wypełnił swoje zobowiązanie. Oby również przepowia­danie słowa Bożego w wykonaniu współczesnych sług Słowa było wskazywaniem drogi do nieba.

ks. Henryk Sławiński Kraków, 19.06.2009 r. Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa

¹ Por. N. Bonneau, The Sunday Lectionary. Ritual Word, Paschal Shape, Collegeville, MN 1998, s. 48-49.

² Por. C.S. Keener, Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu,  Warszawa 2000, s. 122.

³ Por. J. Kudasiewicz, Teologia Nowego Testamentu, t. 1. Teologia Ewangelii synoptycznych, Lublin 1986, s. 98.

⁴ Por. tamże, s. 97.

⁵ Por. tamże, s. 100.

⁶ Por. tamże, s. 100-103.

⁷ Por. tamże, s. 101-102.

⁸ Por. C.S. Keener, Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu, Warszawa 2000, s. 122.

⁹ Por. J. Kudasiewicz, dz. cyt., s. 110-111.

¹⁰Zob. H. Sławiński, Między ciągłością a zmianą.Teoria homilii w Stanach Zjed­noczonych po II Soborze Watykańskim, Kraków 2008, s. 250-256.

¹¹Tamże, s. 253.

¹² Jan XXIII, Encyklika, Sacerdotii nostri primordia, w: Św. Jan Maria Vianney, Kazania wybrane, Warszawa 1999, s. 26.

¹³Tamże, s. 19.

¹⁴Jan Paweł II, List do kapłanów na Wielki Czwartek. Św. Jan Maria Vianney -  wzór dla wszystkich kapłanów (16.03.1986), 3.

¹⁵Tamże, 4.

¹⁶Tamże.

¹⁷Por. tamże, 9.

¹⁸Tamże.

¹⁹Tamże.

WYKAZ SKRÓTÓW
SPECYFIKA EWANGELII PROKLAMOWANEJ W ROKU LITURGICZNYM C

OKRES ADWENTU I BOŻEGO NARODZENIA
1. niedziela Adwentu CZUWAJMY W NADZIEI NA TRYUMF CHRYSTUSA
2. niedziela Adwentu POWOŁANIE DO EWANGELIZACJI
3. niedziela Adwentu PODSTAWA CHRZEŚCIJAŃSKIEJ RADOŚCI
4. niedziela Adwentu WZAJEMNE OBDAROWANIE
Uroczystość Narodzenia Pańskiego, Msza Święta w nocy  BÓG SIĘ UNIŻYŁ, BY WYWYŻSZYĆ CZŁOWIEKA
Uroczystość narodzenia Pańskiego, Msza Święta w dzień MISTERIUM NARODZIN SYNA BOŻEGO
Święto św. Szczepana, 26 XII  ŻYCIE ZA ŻYCIE
Niedziela Świętej Rodziny Jezusa, Maryi i Józefa  RODZINA CHRZEŚCIJAŃSKA MAŁYM KOŚCIOŁEM
Uroczystość Bożej Rodzicielki Maryi, 1 I  BÓG JEST PANEM CZASU
2. niedziela po Bożym Narodzeniu  BÓG STWORZYŁ WSZYSTKO MOCĄ SWEGO SŁOWA
Uroczystość Objawienia Pańskiego  UNIWERSALIZM OBJAWIENIA BOGA W CHRYSTUSIE
Święto Chrztu Pańskiego  BÓG NIESKOŃCZENIE RÓŻNY OD LUDZI, A ZARAZEM NIESKOŃCZENIE BLISKI

OKRES WIELKIEGO POSTU
Środa Popielcowa UPODOBNIENIE DO POKUTUJĄCEGO CHRYSTUSA
1. niedziela Wielkiego Postu DIALOG Z BOGIEM ALTERNATYWĄ DLA DIALOGU Z SZATANEM
2. niedziela Wielkiego Postu WIARA W BOGA I POSŁUSZEŃSTWO JEGO SŁOWU
3. niedziela Wielkiego Postu NAWRÓĆ SIĘ DZIEŃ PRZED ŚMIERCIĄ
4. niedziela Wielkiego Postu MIŁOSIERNY OJCIEC PRZYWRACA GODNOŚĆ NAWRÓCONYM GRZESZNIKOM
5. niedziela Wielkiego Postu MIŁOSIERNY JEZUS I CUDZOŁOŻNICA
6. niedziela Wielkiego Postu CHRYSTUS WZOREM POKORY I WYTRWAŁEJ MODLITWY

Wielki Czwartek  NOWA OFIARA, NOWE KAPŁAŃSTWO I NOWE PRZYKAZANIE
Wielki Piątek Męki Pańskiej ODKUPIEŃCZA OFIARA CHRYSTUSA ZA WSZYSTKICH
Wigilia Paschalna  ODNOWIENIE STWORZENIA PRZEZ ZMARTWYCHWSTAŁEGO CHRYSTUSA

OKRES WIELKANOCNY
Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego  SENS ZMARTWYCHWSTANIA CHRYSTUSA
2. niedziela wielkanocna WIARA PODDANA PRÓBIE
3. niedziela wielkanocna WIERZĘ W CIAŁA ZMARTWYCHWSTANIE
4. niedziela wielkanocna POTRZEBA KAPŁANÓW W DZISIEJSZYM ŚWIECIE
5. niedziela wielkanocna MIŁOŚĆ WZAJEMNA WIZYTÓWKĄ CHRZEŚCIJ AN
6. niedziela wielkanocna TRWAŁA OBECNOŚĆ BOGA POŚRÓD WIERZĄCYCH W NIEGO
7. niedziela wielkanocna. Wniebowstąpienie Pańskie NIEBO JEST TAM, GDZIE JEST BÓG
Uroczystość Zesłania Ducha Świętego POZWÓLMY DUCHOWI ŚWIĘTEMU, BY NAS PROWADZIŁ

OKRES ZWYKŁY W CIĄGU ROKU
2. niedziela zwykła w ciągu roku OBJAWIENIE CHRYSTUSA W KANIE GALILEJSKIEJ
3. niedziela zwykła w ciągu roku OSOBISTA LEKTURA PISMA ŚWIĘTEGO DROGĄ DO SPOTKANIA Z BOGIEM
4. niedziela zwykła w ciągu roku NIEŁATWA DOLA GŁOSICIELI SŁOWA BOŻEGO
5. niedziela zwykła w ciągu roku POWOŁANIE I MISJA
6. niedziela zwykła w ciągu roku BŁOGOSŁAWIENI W OCZACH CHRYSTUSA
7. niedziela zwykła w ciągu roku SPRAWIEDLIWOŚĆ A PRZEBACZENIE WINOWAJCOM
8. niedziela zwykła w ciągu roku ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA WYPOWIADANE SŁOWA
9. niedziela zwykła w ciągu roku WIARA RZYMSKIEGO SETNIKA I NASZA
10. niedziela zwykła w ciągu roku PANOWANIE CHRYSTUSA NAD ŚMIERCIĄ
11. niedziela zwykła w ciągu roku CHRYSTUS WIDZI PIĘKNO TWARZY OBMYTEJ ŁZAMI POKUTY
12. niedziela zwykła w ciągu roku WYZNAWANIE CHRYSTUSA USTAMI I ŻYCIEM
13. niedziela zwykła w ciągu roku KOSZT BYCIA UCZNIEM CHRYSTUSA
14. niedziela zwykła w ciągu roku ROZESŁANIE UCZNIÓW Z DOBRĄ NOWINĄ
15. niedziela zwykła w ciągu roku MIŁOŚĆ BOGA I BLIŹNIEGO
16. niedziela zwykła w ciągu roku BYCIE Z CHRYSTUSEM TO NAJLEPSZA CZĄSTKA
17. niedziela zwykła w ciągu roku CHRYSTUS UCZY NAS MODLITWY
18. niedziela zwykła w ciągu roku PRZESTROGA PRZED SKĄPSTWEM I POCHWAŁA HOJNOŚCI
19. niedziela zwykła w ciągu roku ŻYCIE JEST CIĄGŁYM CZUWANIEM
20. niedziela zwykła w ciągu roku CHRYSTUSOWY POKÓJ A ZDOBYWANIE KRÓLESTWA BOŻEGO GWAŁTEM
21. niedziela zwykła w ciągu roku BÓG PRAGNIE ZBAWIENIA WSZYSTKICH LUDZI
22. niedziela zwykła w ciągu roku BÓG PYSZNYM SIĘ SPRZECIWIA, A WYWYŻSZA POKORNYCH
23. niedziela zwykła w ciągu roku CHRYSTUS WZYWA NAS DO ZAPARCIA SIĘ SIEBIE
24. niedziela zwykła w ciągu roku MIŁOSIERNY OJCIEC I MARNOTRAWNI SYNOWIE
25. niedziela zwykła w ciągu roku CZŁOWIEK WART JEST WIĘCEJ NIŻ TO, CO POSIADA
26. niedziela zwykła w ciągu roku ZBAWIENIE TRUDNE, ALE MOŻLIWE DLA BOGACZY
27. niedziela zwykła w ciągu roku WIARA JAK ZIARNO GORCZYCY
28. niedziela zwykła w ciągu roku CHRYSTUS ZACHĘCA DO WDZIĘCZNOŚCI
29. niedziela zwykła w ciągu roku KOŚCIÓŁ JEST WSPÓLNOTĄ LUDZI, KTÓRZY SIĘ MODLĄ
30. niedziela zwykła w ciągu roku CHRYSTUS WYWYŻSZA UNIŻONYCH

31. niedziela zwykła w ciągu roku RADOSNEGO SPOTKANIE Z CHRYSTUSEM ŹRÓDŁEM NAWRÓCENIA
32. niedziela zwykła w ciągu roku WIERZYMY W ŻYCIE WIECZNE W PRZYSZŁYM ŚWIECIE
33. niedziela zwykła w ciągu roku PRZEZ MODLITWĘ I PRACĘ PRZYGOTOWUJEMY SIĘ NA PRZYJŚCIE CHRYSTUSA W CHWALE
34. niedziela zwykła w ciągu roku CHRYSTUS PANUJE Z MIŁOŚCIĄ

Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, 8 XII NIEPOKALANA WIZERUNKIEM KOŚCIOŁA, OBLUBIENICY CHRYSTUSA
Uroczystość Trójcy Przenajświętszej  ZAPROSZENIE DO WSPÓLNOTY Z JEDNYM BOGIEM W TRZECH OSOBACH
Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej CHLEB ŻYCIA ZE STOŁU SŁOWA BOŻEGO I CIAŁA CHRYSTUSOWEGO
Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa SERCE JEZUSA NIEWYCZERPANYM ŹRÓDŁEM MIŁOŚCI
Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, 15 VIII MARYJA NADZIEJĄ LUDZKOŚCI
Uroczystość Wszystkich Świętych POWOŁANIE DO ŚWIĘTOŚCI
ANEKS

Ks. Henryk Sławiński

Wydawnictwo WAM

Kraków 2009