Ciąża zmienia wszystko. Co robić, żeby efektywnie przeżyć każdy miesiąc tego czasu?

Przez niektóre pary - długo wyczekiwana, czasami - niespodziewana. Będę mamą! I co dalej?

Zdrowa mama to zdrowe dziecko. W myśl tej zasady powinnaś w tym wyjątkowym czasie zadbać o siebie szczególnie. Musisz wiedzieć, że każdy miesiąc ciąży będzie się od pozostałych przynajmniej trochę różnił. Każdy miesiąc wiąże się z pewnymi objawami, o których powinnaś wiedzieć wcześniej, żeby pozostać spokojną, że nic niepokojącego się z tobą nie dzieje. Czego spodziewać się w kolejnych miesiącach ciąży i jak sobie radzić z typowymi dolegliwościami? Specjalnie dla was przygotowaliśmy praktyczną instrukcję obsługi ciąży. Ale zacznijmy od początku...

Miesiąc pierwszy

Zaczyna się delikatnie: od nudności, a kończy na regularnych wymiotach - to najczęściej związany z ciążą objaw pojawiający się u większości przyszłych matek. Większości - czyli nie u wszystkich.  Może okazać się, że ciebie mdłości akurat ominą. W pierwszym miesiącu kobiety również często skarżą się na ślinotok i nadmierne gazy. Możesz także "bez powodu" czuć się zmęczona i być bardzo wrażliwa na zapachy. Na te fizyczne dolegliwości stosuj imbir.

To czas na pierwszą wizytę prenatalną, podczas której lekarz potwierdzi ciążę, zrobi dokładny wywiad, żeby dowiedzieć się o twoim zdrowiu jak najwięcej i zleci badania. Przygotuj się do tej wizyty: przypomnij sobie (na przykład z pomocą męża i rodziców) poważne przebyte choroby, operacje, znane ci alergie, spisz zażywane obecnie leki, łącznie z suplementami. Daj się poznać lekarzowi jak najbardziej szczegółowo.

Jeśli rano nie jesteś w stanie ze zmęczenia podnieść się z łóżka i przez cały dzień ledwo powłóczysz nogami - to sygnał , że masz unikać podejmowania nadmiernego wysiłku. Choć na zewnątrz tego nie widać, twój organizm pracuje teraz na największych obrotach. Zgodnie z tym jak się czujesz, staraj się więcej spać i wypoczywać. I nie wyrzucaj sobie tego!

Miesiąc drugi

Niektóre objawy mogą trwać od poprzedniego miesiąca, ale mogą też pojawić się nowe. W drugim miesiącu oprócz zmęczenia i mdłości, możesz zacząć dostrzegać zmiany piersi: stają się pełniejsze. Czasem występują bóle głowy (niektóre kobiety skarżą się na wyjątkowo silne migreny) i zawroty. Jak sobie pomóc? Kontynuuj taktykę pozwalania sobie na dłuższy sen i odpoczynek. Żeby ulżyć piersiom zrezygnuj z noszenia push-upów - nie są ci już do niczego potrzebne, a tylko wzmagają ucisk na piersi.

Zazwyczaj w drugim miesiącu mogą pojawić się również problemy emocjonalne: niestabilność podobna do napięcia przedmiesiączkowego, niepokój, strach. Nie zamykaj się wtedy w sobie ze swoimi trudnymi uczuciami: dziel się ze wszystkim z mężem. Nie tylko poczujesz ulgę, ale również bardziej zaangażujesz męża w rodzicielstwo.

Miesiąc trzeci

Może to być miesiąc, w którym miną poranne mdłości, za to pojawi się większy apetyt. Staraj się jednak nie jeść za dwoje. Liczy się jakość jedzenia, a nie jego większa ilość. Zapotrzebowanie maleńkiego płodu na substancje odżywcze nie jest duże. Jeszcze masz czas, żeby przybrać na wadze, więc teraz nie dodawaj sobie niepotrzebnych kilogramów nadmiernym jedzeniem. Kobiety w ciąży są z reguły przekarmione.

Z objawów psychicznych może utrzymywać się niestabilność emocjonalna, ale też może pojawić się radość, a nawet euforia. Niektóre kobiety mówią o doświadczaniu nowego rodzaju spokoju wewnętrznego. Ciesz się tymi pozytywnymi uczuciami i w dalszym ciągu pozwalaj sobie na więcej chwil lenistwa.

Miesiąc czwarty

Czwarty miesiąc niesie ze sobą objawy, z którymi borykałaś się do tej pory, ale zazwyczaj również pojawiają się nowe. Mogą dać znać o sobie obrzęki kostek i stóp, a nawet rąk i twarzy, które prawdopodobnie utrzymają się aż do rozwiązania. Staraj się pić odpowiednią ilość wody i pomyśl nad włączeniem gimnastyki w swój plan dnia. Istnieją specjalne zestawy ćwiczeń dla kobiet ciężarnych, które nie szkodzą dziecku, a wzmacniają organizm matki i pomagają dobrze sobie radzić z coraz większym wysiłkiem, jaki musisz wkładać w podstawowe czynności. Dzięki odpowiednim ćwiczeniom możesz wyeliminować obrzęki i wzmocnić mięśnie pleców.

W tym czasie mogą ci również dokuczać krwawienia z nosa i z dziąseł podczas mycia zębów. To hormony ciążowe źle wpływają na błony śluzowe i powodują zaczerwienie i łatwiejsze krwawienie. Wymień szczoteczkę na delikatniejszą i poproś dentystę, żeby zalecił ci któryś z płynów do płukania jamy ustnej. Zadbaj również o błony śluzowe nosa: bezpieczne i skuteczne są spreje na bazie wody morskiej. Zadbaj również o witaminę c w swojej diecie.

Jeśli chodzi o odczucia psychiczne, ciągle może trwać w tobie napięcie wewnętrzne lub wręcz przeciwnie - wewnętrzny spokój. W napięciu również pomocny może okazać się ruch: najbardziej zalecany jest zwyczajny spacer połączony z głębokim oddychaniem.

Miesiąc piąty

Twoje dziecko ma teraz około 14 cm i waży mniej więcej 140 gramów. W tym miesiącu prawdopodobnie poczujesz jego pierwsze ruchy (czasami zdarza się to już w czwartym miesiącu). Odczuwanie tego, jak dziecko kopie, kręci się czy ma czkawkę to jedna z największych przyjemności ciążowych przyszłej mamy. Ważne, żeby nie popadać w niepokój w chwilach, gdy nasz mały akrobata przestaje dawać nam odczuwalne sygnały. Płód porusza się przez większość czasu, jednak tylko niektóre jego ruchy są wystarczająco silne, by poczuła je także matka. Zwłaszcza początkowe ruchy dziecka są nieregularne i mogą zanikać na nawet kilka dni. Bądź spokojna, maluch w przyszłych miesiącach codziennie będzie dawał o sobie znać.

Od tej pory możesz także zacząć uskarżać się na bóle placów. Ciało zaczyna powoli przygotowywać się do porodu i stawy biodrowo-krzyżowe rozluźniają się. Unikaj długiego stania i siedzenia i od teraz staraj się nie podnosić ciężkich przedmiotów. Pomogą ci również ciepłe kąpiele lub masaż wodny ciepłym strumieniem prysznica.

Dobre wiadomość to takie, że obecnie nie powinnaś już czuć dojmującego zmęczenia: wręcz przeciwnie - możesz liczyć na przypływ energii. Coraz rzadziej również występują zmiany nastroju, a dokuczliwą drażliwość wypiera optymizm i duma, z tego, że już także na zewnątrz widać, że będziesz matką.

Miesiąc szósty

Z objawów, które mogą utrzymywać się z poprzednich miesięcy to przede wszystkim krwawienie z dziąseł i nosa, wzmożony apetyt, obrzęki i bóle pleców. Już wiesz, jak sobie z nimi radzić. Z piersi, które stają się coraz większe, zazwyczaj zdąży już ustąpić bolesność. Na pierwszy plan mogą teraz wysuwać się objawy psychiczne: pewne znudzenie ciążą i ciągłym myśleniem o niej albo przeciwnie: wielkie podekscytowanie zmianami, które czekają cię w przyszłości. Te stany mogą się także z sobą przeplatać.

Wykorzystaj wypełniające cię uczucia przede wszystkim do rzetelnego, także pod kątem teoretycznym przygotowania się do porodu. Najlepiej zapisz się z mężem do profesjonalnej szkoły rodzenia. Nie tylko otrzymasz pełną "instrukcję rodzenia", ale i będziesz miała okazję wymienić doświadczenia i wrażenia z kobietami, które są na tym samym etapie co ty.

Siódmy miesiąc

Rozpoczyna się trzeci trymestr ciąży. Ruchy dziecka stają się coraz bardziej intensywne i częstsze. To one rekompensują niegodności: bóle pleców, obrzęki i dające się we znaki skurcze nóg. Możesz również mieć problemy z zasypianiem. Jest to związane z twoim ogólnym pobudzeniem emocjonalnym. Staraj się sobie pomóc odpowiednią dawką ruchu w ciągu dnia i wietrzeniem sypialni przed snem. Dobrze może również wpłynąć poduszka wypchana suszoną lawendą. Skurczom m nóg możesz zapobiec wykonując ćwiczenia rozciągające. Staraj się również, także ze względu na obrzęki, jak najczęściej siedzieć lub leżeć z uniesionymi wyżej stopami.

Uczuciowo możesz być coraz bardziej podekscytowana, ale również pełna obaw. Omawiaj je wszystkie na bieżąco z mężem i ze swoim lekarzem. Opowiadaj o nawet najdziwniejszych wątpliwościach, które przychodzą ci do głowy. Prawdopodobnie, lekarz nie od ciebie usłyszy je po raz pierwszy.

Ósmy miesiąc

Dziecko ma już około 48 cm długości i waży niemal 1800 gramów. Powoli, tak jak ty, szykuje się na wielką chwilę wyjścia na świat.

Wszystkie objawy z poprzednich miesięcy mogą się jeszcze nasilać. Eliminuj je na bieżąco wypróbowanymi metodami. Pod koniec ciąży nasila się niepokój związany ze zbliżającym się porodem i macierzyństwem, zwłaszcza, jeśli jest to pierwsza ciąża. Wiele kobiet z jednej strony nie może doczekać się rozwiązania, z drugiej strony boi się, między innymi bólu.

Obecnie często w trakcie porodu stosuje się znieczulenie, więc jeśli lęk przed bólem powoli staje się twoją myślową obsesją, zdecyduj się na tę opcję i wybierz szpital, gdzie będziesz mogła otrzymać odpowiednią pomoc. W niektórych przypadkach lekarze zalecają cesarskie cięcie. Jest to poważna operacja, ale czasami najbezpieczniejszy sposób przyjścia dziecka na świat. Czasami decyzja o cesarskim cięciu zapada tuż przed porodem - musisz być przygotowana na taką ewentualność. Pamiętaj, żeby wszystkie dręczące cię pytania kierować do lekarza. Możesz też zdecydować się na osobistą położną, która będzie do twojej dyspozycji 24 h na dobę od momentu pierwszych skurczy. Takie wsparcie bywa bardzo pomocne i jest dostępne w większości szpitali.

Dziewiąty miesiąc

To już finisz. Teraz masz prawo czuć przede wszystkim ulgę, że ciążę masz już prawie za sobą. Możesz być niecierpliwa i pobudzona, czuć przypływ energii (tzw. syndrom wicia gniazda) lub wręcz przeciwnie: wielkie zmęczenie. Powinnaś być już również dobrze przygotowana do porodu. Omów ze swoim lekarzem wszystkie aspekty logistyczne dotyczące tego wydarzenia: kiedy masz do niego zadzwonić, czy najpierw do niego dzwonić, a potem jechać do szpitala, czy odwrotnie? To wszystko musisz mieć ustalone wcześniej. W ostatnich tygodniach ciąży dobrze mieć również stale przy sobie zegarek z sekundnikiem, żebyś, gdy pojawią się skurcze, mogła mierzyć odstępy czasu między nimi.

Gdy narodziny są tak blisko, mogą również nasilić się obawy odnośnie opieki nad noworodkiem. Nastaw się, że przez pierwszy tydzień z maleństwem nie będziesz czuła się zbyt pewnie. Macierzyństwo wymaga wielu ćwiczeń. Ale powoli, z każdym mijającym tygodniem będziesz stawała się "zawodowcem". Lęk zastąpi spokój i poczucie pewności siebie.

Wreszcie nadchodzi moment, na który czekałaś od czterdziestu tygodni. Za niedługo będziesz trzymać swoje maleństwo w ramionach. Ciesz się tymi ostatnimi momentami oczekiwania. Już za chwilę zacznie się największa przygoda twojego życia, która przyniesie ci tyle satysfakcji, że szybko zrekompensuje wszelkie niegodności przeżywane przez całą ciążę.