Partner mówi tak do ciebie? Uważaj, to może być gaslighting

Gaslighting to jedna z najbardziej zdradzieckich i szkodliwych form manipulacji, której celem jest zniekształcenie prawdy i skłonienie ofiary do podważania własnej rzeczywistości. Nazwa gaslighting pochodzi od sztuki teatralnej i filmu z 1944 roku "Gaslight", w którym mąż próbuje przekonać żonę, że jest szalona — donosi serwis Medonet. 

Jak informuje dr Robin Stern, licencjonowany psychoanalityk i współzałożyciel Yale Center for Emotional Intelligence, gaslighting jest trudny do wykrycia, ale jego konsekwencje dla ofiary mogą być niezwykle destrukcyjne.

Czy, jest gaslighting 

Gaslighting to forma psychicznego lub emocjonalnego znęcania się, której skutki mogą być równie szkodliwe, jak te wynikające z przemocy fizycznej. - Pacjenci mówili mi, że jest to gorsze niż bicie, ponieważ wtedy przynajmniej widzą rany i wiedzą, kto to zrobił — mówi Stern.

Zjawisko to jest bardziej powszechne, niż mogłoby się wydawać. Według Centers For Disease Control and Prevention, ponad 43 mln kobiet i 38 mln mężczyzn doświadczyło przemocy psychicznej lub emocjonalnej ze strony partnera. Gaslighting jest jedną z kilku form przemocy emocjonalnej - czytamy w serwisie Medonet.

Jak podkreśla dr Stephanie Sarkis, psychoterapeutka i autorka książki "Gaslighting: Recognize Manipulative and Emotionally Abusive People-and Break Free", sprawcy zazwyczaj nie zaczynają od pełnej siły. Zaczynają powoli i stopniowo, aż ofiara poczuje się zbyt uzależniona lub zdezorientowana, by odejść. Gaslighting często zaczyna się jak bajkowy romans.

Następnie, gdy już ofiara pokocha sprawcę, ten stopniowo zaczyna ją rozbierać na kawałki i krytykować. Ta czerwona flaga może pojawić się już na pierwszej randce, gdy gaslighter zadaje wiele osobistych pytań, bardzo szybko naciska na intymność i daje wiele prezentów lub deklaracji miłości.

Jak rozpoznać gaslighting?

Podstępna natura gaslightingu sprawia, że jest on szczególnie trudny do rozpoznania i poradzenia sobie z nim przez ofiary. Medonet informuje jednak, że istnieją trzy główne fazy, przez które ofiara przechodzi przez proces gaslightingu.

Niewiara. Początkowo, gdy ktoś próbuje zmienić twoją rzeczywistość, prawdopodobnie mu nie uwierzysz. Możesz powiedzieć, że się myli lub źle zrozumiał sytuację.

Obrona. Im bardziej jesteś poddawana/y gaslightingowi, tym bardziej zaczynasz wątpić w swoją wiedzę i zastanawiasz się, czy może rzeczywiście gaslighter ma rację. Ale nadal będziesz próbował/a się bronić. Będziesz próbować obalić jego stwierdzenia za pomocą logiki lub będziesz dyskutować, ale jednocześnie będziesz się starać być "sprawiedliwa/y" i spojrzeć na to również z innego punktu widzenia.

Depresja. Po pewnym czasie zaczynasz wierzyć, że faktycznie on rację, zwłaszcza jeśli jego krytyka jest zakorzeniona w twoim strachu. Im bardziej gaslighter może sprawić, że poczujesz się niepewnie i zakwestionujesz swoją rzeczywistość, tym bardziej uwierzysz w jego wyjaśnienia. Z czasem dojdziesz do punktu, w którym twoja pewność siebie zostanie zniszczona i przestaniesz sobie ufać.

Jednym z nich jest podawanie w wątpliwość własnych wspomnień i doświadczeń do tego stopnia, że zastępuje się je wersją sfabrykowaną przez gaslightera. Często słyszysz, że twoja pamięć jest zła lub ogólnie wadliwa.

Według Sterna krytykowanie wyglądu jest kolejną powszechną taktyką gaslightingu. Wszystko, co sprawi, że poczujesz się ze sobą źle, pozwala oprawcy na uzależnienie cię od siebie.

Twoja seksualność lub życie seksualne jest kolejnym częstym celem gaslighterów, nierzadko wykorzystywanym jako wymówka lub odwrócenie uwagi od zdrady.

Wiele osób stosujących gaslighting wykorzystuje milczenie jako metodę karania i kontroli. Jednak kiedy ich o to zapytasz, zachowują się tak, jakby nie wiedzieli, o czym mówisz - czytamy w serwisie Medonet.

Kliknij, by dowiedzieć się więcej i poznać przykładowe zdania, które wypowiada gastlighter.

Źródło: Onet.pl / tk