Sekty - skąd się wzięły i dlaczego?

W latach siedemdziesiątych obserwowano z wielką sympatią rozkwit wspólnot, które uznano za grupy kontestujące styl życia zgodny z normami naszego społeczeństwa. Utopia polegała na zastosowaniu w praktyce innych sposobów myślenia o przyszłości.

To właśnie na tym gruncie rozwiną się sekty. Krytyka społeczeństwa konsumpcyjnego, powrót do natury wobec rozrastającej się urbanizacji i stały kryzys ekonomiczny stanowią dla sekt pole do pozyskania: problemy przedstawia się w przesadny sposób i używa się ich do wytwarzania mechanizmu obronnego usprawiedliwiającego zamykanie się w sobie. W przeciwieństwie do utopii dziewiętnastowiecznych, które chciały zmieniać człowieka odnawiając i niejako na nowo przystosowując instytucje polityczne, utopie sekt są antyhumanistyczne, podobne do człowieka klona z książki "Nowy wspaniały świat".

Ideologia sekt kieruje ludzi ku indywidualistycznej skrajności. Neoficie schlebia się, czyniąc go pewnym przynależności do elity przeciwstawianej innym, to znaczy tym wszystkim, którzy nie należą do grupy. Jeśli ktoś poszukuje ideału, będzie przynaglany do tego, aby się przemienić najpierw indywidualnie opróżniając własny umysł i przylegając zupełnie do doktryny, która będzie kierować całością jego życia, chociaż pozytywnym założeniem utopii nie jest kierowanie całym życiem jednostki .

W rzeczywistości sekta proponuje zakodowany system zmierzający do kierowania wszystkim, powodując totalitarne zniewolenie przeciwne indywidualnej wolności. Sekty wykorzystują w celach totalitarnych słuszne dążenia bytu ludzkiego, znajomość problemów ekologicznych, rozwoju osobowego czy humanizmu.

Niezależnie od sposobu działania wspólnego wszystkim sektom na płaszczyźnie skutków wywieranych na osobę, każda sekta rozwija jakąś podstawową ideologię, która odpowiada oczekiwaniom pewnej kategorii ludzi. Przystąpienie do sekty jest owocem zetknięcia się w jakimś konkretnym momencie oferty sekty z pytaniem kandydata. Kiedy ten wkłada palec w zębatkę, nigdy nie zna ostatecznego celu. Zhierarchizowane struktury sekty i stopniowa inicjacja utrzymują tajemnicę, która często stanowi rację dla wytrwania.

Używa się licznych masek, aby odpowiedzieć na różnorodne pytania. Najlepsze maski współcześnie stosowane to podejście terapeutyczne i podejście duchowe.

Podejście terapeutyczne jest najważniejsze. Sekta inwestuje w dziedzinę medycyny naturalnej i medycyny alternatywnej. Osobom często przewrażliwionym z powodu długiej choroby obiecuje cudowne uzdrowienie. Takie sekty przedstawiają medycynę holistyczną jako fundamentalne odkrycie. Faktycznie chodzi bardziej o jakąś koncepcję higieny niż medycyny leczącej. Kandydat do cudu dowiaduje się, że wymiar psychiczny wpływa w poważny sposób na ciało (czemu oficjalna medycyna nie zaprzecza), że musi zmienić swój sposób odżywiania się, potem swój sposób myślenia, a następnie swój sposób życia.

W rzeczywistości jest to stopniowe odcinanie jednostki od społeczeństwa. Odwoływanie się do guru wydaje się być uniwersalnym lekiem. Oczywiście, często doradzane jest zaprzestanie medycznego leczenia, nawet jeśli sekty publicznie deklarują coś przeciwnego. Czym innym jest wsparcie psychologiczne wraz z kontynuacją opieki lekarskiej, a czymś odmiennym powierzenie się rękom natchnionego guru. Dramatyczne konsekwencje widoczne są zwłaszcza u dzieci, bowiem – jak zobaczymy – niektórzy rodzice nie przyjmują opieki lekarskiej.

Inne sekty ujawniają swoją aktywność terapeutyczną przez oferowanie drogi rzekomego rozwoju osobowego. Wychodząc od faktu, że używamy jedynie części naszych zdolności, sekty przedstawiają siebie jako te wspólnoty, które objawiają nam wszystko to, czego nam brakuje. Rozpoczyna się od kursu trwającego jeden wieczór, potem przez weekend, i tak dalej. Z tego powodu, że jest to zyskowne i trzeba przygotować przyszłe pokolenie, kursy przewidziane są także dla dzieci.

Podejście duchowe jest maską wszędzie obecną, nawet w sektach, które swą podstawową ideologię prezentują jako niereligijną. Jednostka poszukująca duchowości stanowi szczególny cel. Rynsztunek werbunku jest szeroki. Grupy fundamentalistyczne dzielą obszar religijny z grupami utrzymującymi, iż mają status katolicki, protestancki czy hinduistyczny.

Istnieje jeszcze podejście ekologiczne, kulturowe i humanistyczne, które jest skierowane w sposób bardziej wyraźny do młodych. Młodym i dorosłym poszukującym absolutu proponuje się kursy filozofii, konferencje na temat problemów ekologicznych i społecznych.

Sekty tworzą stowarzyszenia będące przedłużeniem ich działania, które nie informując o swym rodowodzie, stanowią drogę werbunku. Działają w rozmaitych dziedzinach, aby zwiększyć możliwości rekrutacji. Federacja kobiet na rzecz Światowego Pokoju, kuźnia moonizmu, organizuje konferencje na temat rodziny, AIDS, narkomanii. Zaproszenia są rozdzielane wybiórczo wśród rodziców w niektórych szkołach prywatnych.

Scjentologia, zgodnie z życzeniami swego założyciela, działa głównie wśród młodych, używając licznych, sprytnych sposobów podejścia: kursy muzyki, rysunku, korepetycje, nauka języka francuskiego, kursy matematyczne, językowe. Inne działania to zakładanie żłobków, szkół, ośrodków wakacyjnych, udzielanie pomocy uzależnionym narkomanom przez utworzenie stowarzyszenia „Non à la drogue, oui à la vie” [Nie narkomanii, tak życiu] w ośrodku Narconon, który przyjmuje narkomanów w trakcie leczenia.

Sekty nie zapomniały o dzieciach jeszcze nie narodzonych. Fraternité blanche universelle interweniuje skuteczniej przez ANEP (Association nationale pour l’éducation prénatale). Sekty wykazują zainteresowanie dziećmi i młodymi poprzez szereg zorganizowanych ruchów.

Należy jednak rozróżnić ruchy przeznaczone dla dzieci, których rodzice są w sekcie, i ruchy otwarte dla innych dzieci, które tworzą skuteczny środek wpływu na dziecko w oczekiwaniu na jego pełnoletniość.