Czy częste mycie skraca życie?

Odrobina brudu jeszcze nikomu nie zaszkodziła. Natomiast nadmierna sterylność może sprzyjać rozwojowi alergii u dzieci. Hipotezę roli higieny w rozwoju alergii omawiała w Warszawie dr hab. Nadzieja Drela z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Dr hab. Drela w swoim wykładzie zatytułowanym "Częste mycie skraca życie" wskazała, że układ odpornościowy ludzi ewoluował razem z naszym gatunkiem w środowisku, w którym mieliśmy stały kontakt z drobnoustrojami. Ewolucja układu odpornościowego szła w takim kierunku, by skutecznie bronił on nas przed bakteriami, a także wirusami, grzybami, robakami pasożytniczymi i obcymi białkami.

- Jeżeli ze środowiska naturalnego, w którym żyjemy, wyeliminujemy bakterie, to zaburzymy funkcjonowanie układu odpornościowego - podkreśliła. - Jednocześnie stworzymy sytuację, w której komórki układu odpornościowego będą pobudzane przez substancje inne, niż te, które pochodzą od bakterii czy wirusów. W ten sposób ułatwimy rozwój alergii".

Jak wyjaśniła ekspert, w trakcie rozwoju młodego organizmu jego układ odpornościowy ma dwie możliwości - może "pójść" w kierunku tzw. typu prawidłowego (niealergicznego) lub alergicznego. To, jak się rozwinie, w dużej mierze zależy od otoczenia, w jakim żyje dziecko. Jeśli w jego środowisku są bakterie, to z reguły rozwija się typ prawidłowy. "Jeśli jednak dziecko jest wychowywane w warunkach sterylnych - rodzice starają się, by nie miało kontaktu z bakteriami, dochodzi do rozwoju u niego typu alergicznego" - mówiła dr hab. Drela.

- Tę hipotezę powstawania alergii potwierdzają laboratoryjne badania myszy - opowiadała biolog. Kiedy gryzonie te długi czas żyją w sterylnych warunkach, jedzą bardzo czysty pokarm i oddychają jałowym powietrzem - to mimo braku kontaktu z alergenami, rozwija się u nich alergia i choroby autoimmunizacyjne (w których układ odpornościowy działa przeciwko własnemu organizmowi).

- Gdy jednak takim myszom wstrzykiwano bakterie - niekorzystne objawy mijały. Kontakt organizmu z bakteriami doprowadzał funkcjonowanie układu odpornościowego do stanu prawidłowego - opowiadała.

Dr hab. Drela przypomniała, że alergie rzadko występują w krajach rozwijających się. Są też rzadkie w rodzinach wieloosobowych, gdzie panuje słaby poziom higieny, jak i w tradycyjnych wiejskich gospodarstwach. - Dzieci są tam wychowywane w otoczeniu innych dzieci oraz zwierząt, i przenoszonych przez nie drobnoustrojów - wyjaśniła biolog.

Więcej zachorowań na alergie zanotowano natomiast w krajach rozwiniętych. Podobna prawidłowość dotyczy mało licznych rodzin o wysokim standardzie życia i higieny. Alergii przybywa także wskutek częstego przyjmowania antybiotyków. Częstość alergii zwiększyły także szczepienia.