Lekarze częściej wygrywają z nowotworami u dzieci

Ponad 80 proc. nowotworów złośliwych u dzieci stało się uleczalne dzięki postępowi w diagnostyce i leczeniu. W Polsce rocznie nowotwory diagnozowane są u około 1200 dzieci - noworodków, niemowląt, małych dzieci i nastolatków.

W sobotę 31 lipca o postępach w leczeniu białaczek i innych nowotworów u dzieci opowie gościom Letnich Spotkań z Nauką nad jeziorem Wdzydze w Czarlinie-Skoczkowie prof. dr hab. n. med. Alicja Chybicka z Akademii Medycznej we Wrocławiu.

Jak ocenia profesor w streszczeniu zbliżającego się wykładu, rozpoznanie choroby nowotworowej u dziecka jest zawsze "gromem z jasnego nieba" zarówno dla dziecka jak i jego rodziny. Leczenie jest długotrwałe i wymaga często zaprzestania pracy przez jednego z rodziców. Dziecko zostaje wyrwane ze środowiska rówieśników ze szkoły, przedszkola czy żłobka.

- Uzyskana w ostatnich latach poprawa pozwala nie tylko wyleczyć więcej dzieci ale także ułatwia dziecku przetrwanie tego trudnego okresu. Na całe szczęście rutyną stała się nowoczesna diagnostyka, w zakresie której wprowadzono nowe metody badań obrazowych - przekonuje prof. Chybicka.

Jak wylicza, wśród upowszechnionych badań jest rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa, tomografia pozytronowa (PET), badania scyntygraficzne dokładnie oceniające lokalizację i stopień rozprzestrzenienia nowotworu, badania cytogenetyczne, immunologiczne i biomolekularne pozwalające na wczesne rozpoznanie i monitorowanie leczenia nowotworów.

- Współczesna kompleksowa terapia nowotworów u dzieci jest bardziej przyjazna pacjentowi a zarazem skuteczna w walce z nowotworem - dodaje naukowiec.

Nowoczesne leczenie chirurgiczne nie okalecza, stosuje się endoprotezy rosnące i chirurgię plastyczną. Chemioterapia łączona jest z leczeniem wspomagającym i osłonowym. Radioterapię planuje się komputerowo i prowadzi na nowoczesnych i bezpiecznych urządzeniach. Prof. Chybicka wymienia też megaterapię z przeszczepieniem komórek heamtopoetycznych (SCT), a także leczenie celowane polegające na zastosowaniu leków niszczących komórki nowotworu (np. przeciwciała monoklonalne, inhibitory szlaku kinazy tyrozynowej).

- Dla dziecka ważne jest aby leczenie odbywało się w kolorowych, nowoczesnych i przede wszystkim w odpowiednio do tego przygotowanych centrach onkologicznych, dysponujących wielospecjalistyczną kadrą, aparaturą diagnostyczną i leczniczą, zasobem leków podstawowych (cytostatyki) i wspomagających (preparaty krwiopochodne, immunoglobuliny, czynniki krwiotwórcze). Właściwe warunki lokalowe, ograniczają bowiem możliwość zakażenia i zapewniają dziecku stałą obecność matki - podkreśla lekarz.

Znaczący postęp w leczeniu nowotworów u dzieci wyraża się wzrostem odsetka uzyskiwanych remisji całkowitych i wydłużeniem czasu przeżycia chorych oraz zwiększeniem liczby trwałych wyleczeń. Zdaniem prof. Chybickiej, ów postęp można by zwiększyć, gdyby pacjenci wcześniej trafiali do onkologów.

- Nowotwory rozwijają się z zasady podstępnie i nawet w zaawansowanym procesie często stan ogólny dziecka jest dobry. Wymaga to zachowania czujności onkologicznej przez rodziców, same dzieci i lekarzy pierwszego kontaktu - przypomina ekspertka, zaznaczając, że kluczowa jest profilaktyka.

Profesor zaznacza, że niezbędne są staranne badania fizykalne obejmujące całego małego pacjenta. Za niedopuszczalne uważa rozpoznawanie guzów zlokalizowanych w jamie brzusznej, dopiero gdy powodują deformację brzucha i widoczne są gołym okiem, rozpoznawanie guzów zlokalizowanych w śródpiersiu, gdy dochodzi do objawów uciskowych.

- Konieczne jest, aby wszyscy pracownicy służby zdrowia a przede wszystkim decydenci rozumieli i popierali ideę nowoczesnego często kosztownego leczenia walczących o życie dzieci chorych na nowotwory - podsumowuje prof. Chybicka.

Prof. Alicja Chybicka kieruje Katedrą i Kliniką Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Akademii Medycznej we Wrocławiu. Jest specjalistą z dziedziny pediatrii, onkologii i hematologii dziecięcej, transplantologii, opieki paliatywnej i immunologii klinicznej. Jej działalność naukowa koncentruje się na hematologii, onkologii, przeszczepianiu komórek macierzystych i terapii genowej oraz immunologii nowotworów wieku dziecięcego.

Wykładowca Letnich spotkań z nauką przewodniczy organizacjom naukowym w kraju i zagranicą i uczestniczy w akcjach charytatywnych na rzecz pacjentów. Członek Fundacji "Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową". Wśród wielu najwyższej rangi wyróżnień, medali i odznaczeń, na swoim koncie ma Order Uśmiechu, nadawany dorosłym przez dzieci.

Akademia Medyczna we Wrocławiu jest największym ośrodkiem specjalistycznego leczenia chorych z Dolnego Śląska, Opolszczyzny i Ziemi Lubuskiej. W ramach uczelni działa Akademicki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego oraz Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 we Wrocławiu.

"Letnie Spotkania z Nauką" organizowane są w ramach Bałtyckiego Festiwalu Nauki i hołdują zasadzie, że nawet o trudnych sprawach można mówić prostym językiem. Pozwalają poszerzyć wiedzę i nawiązać bezpośredni kontakt z wybitnymi przedstawicielami nauki polskiej. Na wykłady zaprasza Instytut Budownictwa Wodnego PAN wspólnie z Instytutem Oceanologii PAN w Sopocie. Spotkania zaplanowano od 3 lipca do 21 sierpnia w każdą sobotę o godzinie 20.00 w Ośrodku Pracy Twórczej w Czarlinie-Skoczkowie. Wstęp wolny.