Zanieczyszczenia mogą szkodzić jelitom

Młodzi ludzie mieszkający w regionach o wyższym stężeniu niektórych substancji zanieczyszczających mogą być w większym stopniu narażeni na nieswoiste zapalenie jelit, szczególnie na chorobę Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego - ostrzegają naukowcy na łamach "American Journal of Gastroenterology".

Naukowcy z kanadyjskiego Uniwersytetu Calgary doszli do wniosku, że ryzyko choroby Leśniowskiego-Crohna było dwukrotnie większe u osób poniżej 23. roku życia, które zamieszkiwały okolice o stosunkowo wysokim stężeniu tlenku azotu.

W Stanach Zjednoczonych choroba Leśniowskiego-Crohna dotyka średnio jedną na 600 osób, a wrzodziejące zapalenie jelita grubego - jedną na 400 (dane Narodowego Instytutu Cukrzycy, Chorób Układu Pokarmowego i Nerek).

Dokładne powody tych schorzeń nie są znane. Najczęściej mówi się jednak o przyczynach autoimmunologicznych. Naukowcy podejrzewają też, że winę za chorobę może ponosić też kombinacja czynników genetycznych i środowiskowych. Jednym z tych czynników może być ekspozycja na tlenek azotu.

Zachorowalność na nieswoiste zapalenie jelit wzrosła w XX wieku w krajach uprzemysłowionych, a obecnie choruje na nią coraz więcej osób w krajach rozwijających się. Sugeruje to, że znaczenie mogą mieć zmiany stylu życia i sposobu odżywiania, a także większe zanieczyszczenie środowiska.

Kanadyjski gastroenterolog dr Gilaad Kaplan przeanalizował dane na temat 367 dorosłych i dzieci cierpiących na chorobę Leśniowskiego-Crohna i 591 osób mających wrzodziejące zapalenie jelita grubego, a następnie dane dotyczące każdej z tych osób zestawił z danymi na temat pięciu zdrowych osób tej samej płci i w tym samym wieku.

Jednocześnie porównano poziom trzech substancji zanieczyszczających powietrze w miejscach zamieszkania badanych. Były to tlenek siarki (produkt uboczny spalania paliw kopalnych) oraz tlenek azotu i cząstki stałe obecne w spalinach.

Choć w całej grupie uczestników Kaplan nie zauważył silnego związku pomiędzy stężeniem tych trzech substancji a ryzykiem nieswoistego zapalenia jelit, to gdy przyjrzał się bliżej osobom poniżej 23. roku życia, okazało się, że dwukrotnie częściej diagnozowano u nich chorobę Leśniowskiego-Crohna, jeśli mieszkały one w regionach, gdzie poziom tlenku azotu wynosił do 60 proc. U osób poniżej 25. roku życia zanotowano z kolei dwa razy większą zachorowalność na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, jeżeli ich miejsce zamieszkania charakteryzowało się podwyższonym stężeniem tlenku siarki.

Jak twierdzi dr Kaplan, zależność ta wydaje się być interesująca, jednak zaznacza, że badania nie są jeszcze dowodem na związek przyczynowo-skutkowy. Aby ustalić, czy ekspozycja na substancje zanieczyszczające ma wpływ na zdrowie jelit, niezbędne jest przeprowadzenie obserwacji wśród większej grupy osób.