Archidiecezja przemyska walczy z pedofilią

Archidiecezja przemyska jako pierwsza w Polsce włączyła w stałą formację księży - zagadnienia dotyczące prewencji nadużyć seksualnych wobec nieletnich. Jako pierwsi zapoznali się z nimi księża wyświęceni między 2009 a 2012 r., czyli ci, którzy niedawno rozpoczęli swą posługę.

Są to szkolni katecheci i duszpasterze dzieci i młodzieży. Wkrótce w tego typu spotkaniach wezmą udział kolejne roczniki duchownych, podlegający władzy abp. Józefa Michalika, metropolity przemyskiego.

Główny blok dwudniowych zajęć dla przemyskich księży poświęcony pytaniu o to jak rozumieć i adekwatnie odpowiedzieć na nadużycia seksualne wobec nieletnich w Kościele zorganizował o. Adam Żak SJ - koordynator Episkopatu Polski ds. ochrony dzieci i młodzieży. Jak zwykle w czasie tego typu spotkań o charakterze integracyjno-formacyjnym księża wspólnie modlili się, wymieniali się doświadczeniami z posługi duszpasterskiej, a także korzystali z wiedzy i dorobku zaproszonych ekspertów. O problemach w konfesjonale rozmawiali z ks. Kazimierzem Gadzałą a o "geniuszu kobiety" z siostrą Marią Malinowską, służebniczką starowiejską.

- Im prędzej nauczymy się rozumieć i odpowiednio reagować na zjawisko nadużyć względem nieletnich, im bardziej pomożemy naszym wspólnotom zmieniać mentalność, tym skuteczniej i wiarygodniej Kościół będzie mógł przeciwdziałać wielorakiej przemocy wobec dzieci w społeczeństwie, gdzie odsetek nadużyć jest spory i ich faktyczna skala, podobnie jak w innych krajach, pozostaje w ukryciu - zaznacza koordynator KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży.

Jak podkreśla o. Żak - archidiecezja przemyska jest pierwszą w Polsce, która na taką skalę i w tak kompleksowy sposób z własnej inicjatywy uwzględniła w formacji kapłanów problematykę nadużyć seksualnych. Z jego wiedzy wynika, że również w innych polskich diecezjach myśli się o przygotowaniu tego typu szkoleń dla księży. W archidiecezji przemyskiej ten kierunek formacji kapłańskiej poparł metropolita abp Józef Michalik.

W ramach zajęć najmłodsi duszpasterze wysłuchali wykładów oraz mieli możliwość zadawania pytań i dyskusji. - Zaczęliśmy od interpretacji kryzysu, spowodowanego przez skandal pedofilii w innych Kościołach lokalnych, od Stanów Zjednoczonych, poprzez Irlandię, Anglię, Niemcy czy Holandię, poznając jego znamiona oraz przyjęte drogi wyjścia. Bardzo pomocne w jego zrozumieniu są jednoznaczne wypowiedzi papieskie, głównie Benedykta XVI, na ten temat - wskazał o. Żak.

Duchowni zapoznali się z definicjami i pojęciami, które uporządkowały ich wiedzę na temat, czym jest pedofilia, jakie są rodzaje nadużyć seksualnych itp. W ogólnym zarysie poznali też aspekty prawne m.in. dotyczące sankcji karnych za wykorzystanie seksualne dzieci i młodzieży - zarówno według prawa kanonicznego jak i obowiązującego w Polsce prawa.

Dwa moduły zajęć były dedykowane ofiarom. - Chodziło o to, aby uświadomić sobie, że ofiarą jest nie tylko osoba wykorzystana seksualnie ale również jej środowisko: cierpi rodzina, wspólnota parafialna, diecezja, ewentualnie zakon - zwracał uwagę koordynator Episkopatu ds. ochrony dzieci. O tym, jak głębokie jest to zranienie, świadczą jego skutki m.in. traumatyzacja czy zdrada zaufania dzieci czy młodzieży oraz utrata wiarygodności duchowieństwa. Skutki nadużycia można dostrzec również na płaszczyźnie duchowej. Księża uczyli się więc rozpoznawać oznaki mogące świadczyć o nadużyciu seksualnym nieletniego oraz reagowania na sytuacje budzące ich wątpliwości. Zaznajomili się z czynnikami ryzyka wystąpienia przemocy seksualnej.

Dwudniowe szkolenie w Ośrodku Kultury i Formacji Chrześcijańskiej w Jarosławiu spotkało się z dobrym przyjęciem wśród uczestników - zaznacza ks. Marek Pieńkowski, delegat metropolity przemyskiego do permanentnej formacji kapłańskiej. Jego zdaniem, o głębokiej recepcji prezentowanych treści świadczyły: niezwykłe wyciszenie w trakcie zajęć, żywiołowa dyskusja podczas wieczornego panelu oraz nieustające kuluarowe rozmowy z prelegentami i ze sobą nawzajem. - Mam nadzieję, że pomogliśmy dużej grupie kapłanów stać się promotorami ochrony dzieci i młodzieży w kolejnych środowiskach, do których będą posyłani przez swego biskupa - dodał.

W archidiecezji przemyskiej zaplanowano już kolejne serie spotkań formacyjnych dla kolejnych roczników księży o tym jak reagować na nadużycia seksualne wobec nieletnich w Kościele. Ponadto problematyka ta zostanie również uwzględniona w tzw. kursie proboszczowskim, niezbędnym do tego, by dany kapłan w przyszłości mógł kompetentnie podjąć obowiązki proboszcza.