Benedykt XVI przedstawił postać św. Piusa X

Postać św. Piusa X, którego wspomnienie liturgiczne przypada w najbliższą sobotę – 21 sierpnia, była przedmiotem katechezy Benedykta XVI podczas audiencji ogólnej 18 bm. w Castel Gandolfo. Na zakończenie papież zaapelował o pilną pomoc „dla drogiej ludności Pakistanu”, nawiedzonego katastrofalnymi powodziami.

Mówiąc o swym świętym poprzedniku z początku XX wieku, Ojciec Święty przypomniał najpierw główne dane o nim: nazywał się Giuseppe Sarto, żył w latach 1835-1914, święcenia kapłańskie przyjął w wieku 23 lat, później był biskupem Mantui i patriarchą Wenecji, papieżem zaś został wybrany 4 sierpnia 1903. Zmarł 20 sierpnia 1914, wkrótce po wybuchu I wojny światowej, któremu usiłował zapobiec.

„Pontyfikat św. Piusa X pozostawił niezatarty znak w historii Kościoła, wyróżniając się znaczącym wysiłkiem na rzecz reformy, która streszczała się już w jego haśle biskupim: Instaurare omnia in Christo [Odnowić wszystko w Chrystusie]” – powiedział Benedykt XVI. Zwrócił uwagę na liczne inicjatywy tego papieża o wielkim znaczeniu dla całego Kościoła: reorganizacja Kurii Rzymskiej, rozpoczęcie prac nad sporządzeniem Kodeksu Prawa Kanonicznego, rewizja programów nauczania przyszłych kapłanów oraz utworzenie wielu regionalnych seminariów duchownych.

Bardzo leżała mu na sercu formacja doktrynalna ludu Bożego, dla którego, jeszcze gdy był proboszczem, ułożył katechizm, później zaś, będąc biskupem Mantui, pracował nad zredagowaniem jednolitego katechizmu, jeśli nie powszechnego, to przynajmniej włoskiego.

Jako prawdziwy duszpasterz dobrze rozumiał, że w ówczesnej sytuacji, m.in. naznaczonej zjawiskiem emigracji, niezbędny jest katechizm, do którego każdy wierny mógłby zaglądać, gdziekolwiek by się znajdował – mówił dalej Ojciec Święty. Podkreślił, że Pius X przygotował tekst nauki chrześcijańskiej dla diecezji rzymskiej, który rozpowszechnił się z czasem na resztę Włoch i na cały świat. Katechizm ten, noszący później imię tego papieża, stał się dla wielu niezawodnym przewodnikiem przy poznawaniu prawd wiary ze względu na prosty, jasny a przy tym ścisły język, w jakim został napisany, a także dzięki swej wyraźnej skuteczności.

Pius X wiele uwagi poświęcał też reformie liturgii, zwłaszcza roli muzyki sakralnej, aby w ten sposób poprowadzić wiernych do głębszego życia modlitewnego i do pełniejszego udziału w sakramentach. Zachęcał do aktywnego udziału w obrzędach świętych oraz w publicznej i uroczystej modlitwie Kościoła. W tym celu zalecał częste korzystanie z sakramentów, które będzie sprzyjać codziennemu przystępowaniu do komunii przez wiernych dobrze do tego przygotowanych. Zezwolił, aby dzieci mogły przystępować do I komunii św. już w wieku 7 lat, „gdy dziecko zaczyna już rozumować” – przypomniał Benedykt XVI.

Zwrócił następnie uwagę, że ten święty papież, „wierny zadaniu utwierdzania wiernych w wierze”, w obliczu pewnych tendencji, jakie ujawniły się w środowisku teologicznym przełomu XIX i XX wieku, występował stanowczo, potępiając modernizm. Bronił w ten sposób wiernych przed błędnymi ideami oraz wspierał naukowe zgłębianie Objawienia zgodnie z Tradycją Kościoła. W 1909 założył Papieski Instytut Biblijny – przypomniał mówca.

Na ostatnie miesiące życia Piusa X coraz większym cieniem kładła się groźba wojny, której próbował zapobiec, a gdy ona mimo wszystko wybuchła 1 sierpnia 1914, już na drugi dzień skierował apel do katolików całego świata. Wyrażał w nim „wielki ból” z powodu zaistniałej sytuacji, „był to pełen cierpienia okrzyk ojca, widzącego, jak jego dzieci stają przeciw sobie” – powiedział Benedykt XVI. Zaznaczył, że jego poprzednik zmarł wkrótce po tym przesłaniu – 20 sierpnia i natychmiast wśród ludu chrześcijańskiego zaczęła się szerzyć sława jego świętości.

„Drodzy bracia i siostry, św. Pius X uczy nas wszystkich, że u podstaw naszych działań apostolskich, w różnych dziedzinach, w których pracujemy, winna leżeć zawsze głęboka osobista więź z Chrystusem, którą należy pielęgnować i rozwijać każdego dnia. Jest to jądro całego jego nauczania i całego jego zaangażowania duszpasterskiego. Dopiero jeśli zakochamy się w Panu, będziemy w stanie prowadzić ludzi do Boga i otwierać ich na Jego miłość miłosierną i w ten sposób otwierać świat na miłosierdzie Boże” – zakończył swą katechezę Ojciec Święty.

Zwracając się do Polaków Ojciec Święty powiedział:

„Drodzy pielgrzymi z Polski! Święty Papież Pius X wzywał, aby 'odnowić wszystko w Chrystusie' i wskazywał, że ta odnowa dokonuje się w sercu człowieka dzięki zjednoczeniu z Panem w sakramencie Eucharystii. Ta nauka jest wciąż aktualna. Niech i dla nas częsta Komunia św. i adoracja Najświętszego Sakramentu będzie niewyczerpanym źródłem wiary i miłości. Niech Bóg wam błogosławi!”