Jezuici z USA o inspiracji ignacjańską duchowością w życiu politycznym

Inspirowanych duchowością ignacjańską wytycznych nt. obywatelskiego zaangażowania dostarcza najnowszy dokument Konferencji Jezuitów Kanady i Stanów Zjednoczonych pt. „Kontemplacja i działanie polityczne”.

Jak wyjaśnia portal jezuickiego pisma „America”, nie jest to ani instruktaż jak głosować w wyborach, ani duchowe rozważanie, lecz propozycja alternatywnego podejścia do kwestii zaangażowania publicznego przez pryzmat modlitwy i refleksji.

Autorzy przyznają, że wierzą, iż duchowość ignacjańska ma coś ważnego do powiedzenia na temat życia obywatelskiego w Stanach Zjednoczonych. Jak tłumaczą, część ludzi odstręcza od wszelkiej mieszanki polityki i religii wizja Boga będącego po jednej stronie. Towarzyszy temu też przekonanie wyrażone często słowami: „jeśli nie jesteś z nami, jesteś przeciwko Bogu”. Zdaniem jednego autorów dokumentu o. Teda Pentona SJ, sekretarza biura sprawiedliwości i ekologii przy Konferencji, nie jest to podejście właściwe dla duchowości ignacjańskiej.

„Nie chodzi o to, po której stronie jest Bóg; chodzi o to, jak Bóg działa w sercach wszystkich ludzi” – dodaje jezuita, wskazując, że można takie rzeczy rozeznać poprzez współdziałanie z tymi, „z którymi głęboko się nie zgadzamy”. Według autorów, to wiara ma prowadzić do konkretnych poglądów politycznych. Przestrzegają przed sytuacją, gdy lojalność polityczna narzuca określony kodeks zachowań moralnych.

Autorzy dokumentu – obok o. Pentona, o. Timothy Kesicki SJ, przewodniczący Konferencji oraz Mike Jordan Laskey, specjalista od komunikacji – są przekonani, że szeroka wizja zaprezentowana w tekście wykracza daleko poza kwestię konkretnych wyborów, akcentując, że głosowanie jest tylko jednym z wielu ważnych sposobów zaangażowania katolików w proces polityczny, ale nie jedynym. Przyznają, że inspirację do tego projektu, zaczerpnęli z Uniwersalnych Preferencji Apostolskich 2019-2029, będących zestawem priorytetów ogłoszonych przez generała jezuitów o. Arturo Sosę SJ i Towarzystwo Jezusowe w 2019 roku. Przywołują też słowa papieża Franciszka, że „dobry katolik miesza się w politykę”. Jednocześnie wskazują, że katolicy „mogą być czasami postrzegani jako politycznie bezdomni”, gdyż nie czują się komfortowo z żadnym programem politycznym.

O. Penton sugeruje, że jednym ze sposobów łagodzenia wrogiego dyskursu politycznego jest korzystanie z ignacjańskiej duchowej praktyki dystansu, a także z innej wypracowanej przez św. Ignacego z Loyoli zasady – „agere contra” (działać przeciwnie).

Nie po raz pierwszy Konferencja, do której należy siedem prowincji jezuickich na terenie USA i Kanady, wypowiada się na temat kwestii społecznych i politycznych. W 2018 r. wydała mocne oświadczenie w sprawie aborcji, nazywając ją „czołowym złem społecznym”. Poparła także amerykański program DACA, który chroni przed deportacją ze Stanów Zjednoczonych imigrantów, którzy przyjechali do tego kraju jako dzieci. Członkowie Konferencji stosują się jednocześnie do Poprawki Johnsona, która uniemożliwia organizacjom non-profit popieranie kandydatów politycznych.