Nowe wytyczne ws. przypadków nadużyć wobec małoletnich

Polscy biskupi dokonali korekty wytycznych Episkopatu, zgodnej z nowelizacją kodeksu karnego, która wprowadza prawny obowiązek zgłaszania do organów ścigania przypadków wykorzystania seksualnego małoletnich. Zmiany te wchodzą w życie 13 lipca. Nowelizacji dokonali biskupi podczas zakończonego dziś Zebrania Plenarnego KEP w Zakopanem.

Po nowelizacji kodeksu karnego do art. 240 została dodana sankcja: "kto nie zawiadamia niezwłocznie organu powołanego do ścigania przestępstw, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3". Po zebraniu Episkopatu poinformowano, że Wytyczne KEP zostały dostosowane poprzez zacytowanie w nich tego właśnie artykułu 240 KK.

Do tej pory instytucje niepaństwowe i osoby prywatne obowiązywał jedynie tzw. "obowiązek społeczny" zgłaszania do organów ścigania przypadków wykorzystywania seksualnego dzieci.

Podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja kodeksu karnego nakłada prawny obowiązek zgłaszania takich przypadków. Nowelizacja ogłoszona 12 kwietnia (Dz.U. 2017 poz. 773) wchodzi w życie po 3 miesiącach od jej ogłoszenia - 13 lipca 2017 r.

Po 13 lipca nie będzie dowolności, obowiązek zgłoszenia podejrzenia o popełnieniu przestępstwa (z katalogu w art. 304 k.k.) ma każda osoba. Jedyny wyjątek: obowiązek ten nie obejmuje duchownego, który dowiedział się o przestępstwie podczas spowiedzi (art. 178 pkt 2 k.p.k.).

Ustawa dotyczy podwyższenia poziomu ochrony małoletnich, ze szczególnym uwzględnieniem małoletnich poniżej lat 15, a także osób nieporadnych ze względu na swój stan psychiczny lub fizyczny; przewiduje zaostrzenie odpowiedzialności sprawców przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, przeciwko wolności, przeciwko rodzinie i opiece oraz inne zmiany, które zwiększają karnoprawną ochronę ofiar przestępstw.

Nowelizacja wprowadza m.in. zaostrzenie kar: ciężki uszczerbek na zdrowiu w wyniku przestępstwa będzie uznawany odtąd za zbrodnię, czyli najcięższe przestępstwo, za które grozi kara nie mniej niż 3 lata pozbawienia wolności. Zaostrzono też kary za uprowadzenie i porzucenie - z 3 do 5 lat pozbawienia wolności. W przypadku przestępstwa znęcania się wyodrębniono osobną kategorię: znęcanie się nad osobą nieporadną ze względu na wiek lub stan zdrowia, za które grozi kara więzienia do lat 10.

Nowością jest też prawny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie organów ścigania. Do dotychczasowego katalogu przestępstw, o których należało niezwłocznie powiadamiać policję lub prokuraturę dodano cztery: ciężki uszczerbek na zdrowiu, zgwałcenie, wykorzystanie bezradności lub niepoczytalności oraz wykorzystanie seksualne małoletniego.