Rozopoczęły się obchody Dnia Chrztu Rusi

W Kijowie dziś, 28 czerwca trwają obchody Dnia Chrztu Rusi Kijowskiej i Dnia św. Księcia Włodzimierza. O godz. 9 czasu miejscowego rozpoczęło się nabożeństwo dziękczynno-wspomnieniowe, sprawowane przez Ukraiński Kościół Prawosławny (Patriarchatu Moskiewskiego UKP), a w godzinę później, w innym miejscu, podobne uroczystości rozpoczął Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego (UKP PK). W tym roku po raz pierwszy od 6 lat nie bierze w nich udziału patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl, bowiem sprzeciw wobec jego obecności wyraziły władze Ukrainy.

Obchody tego święta zainaugurował już wczoraj Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego na Górce Włodzimierskiej w Kijowie, u stóp wzniesionego tam pomnika Wielkiego Księcia - Chrzciciela Rusi, któremu prawosławie ruskie nadało tytuł Równego Apostołom. Tymczasowy zwierzchnik tego Kościoła, metropolita czerniowiecki i bukowiński Onufry w koncelebrze z innymi hierarchami i licznymi księżmi UKP PM odprawił tam nabożeństwo dziękczynne, podczas którego m.in. modlono się o pokój na Ukrainie.

Z kolei niezależny od Moskwy prawosławny Patriarchat Kijowski rozpoczął uroczystości rocznicowe dziś o godz. 10 w stołecznym soborze katedralnym św. Włodzimierza. Liturgii z udziałem biskupów i duchowieństwa przewodniczy zwierzchnik tego Kościoła, patriarcha kijowski i całej Rusi-Ukrainy Filaret. Po jej zakończeniu stanie on na czele procesji, która około południa wyruszy sprzed katedry do wspomnianego pomnika Wielkiego Księcia. Tam ok. godz. 13 zostanie odprawione uroczyste nabożeństwo, po czym patriarcha wygłosi kazanie do wiernych, a następnie oczekiwana jest jego wypowiedź dla środków przekazu.

Według służby prasowej niekanonicznego Kościoła prawosławnego, procesja przejdzie pod hasłem "Patriarchat Kijowski - lokalnym Kościołem ukraińskim!"

Tegoroczne obchody rocznicy Chrztu Rusi Kijowskiej odbywają się w szczególnych warunkach agresji rosyjskiej przeciw Ukrainie. W związku z tym zwierzchnik UKP PK wezwał do udziału w uroczystościach przedstawicieli różnych Kościołów i wyznań z całego kraju, aby w ten sposób zaznaczyć i podkreślić jedność i konsolidację Ukrainy.

Dzień Chrztu Rusi Kijowskiej i Dzień św. Księcia Włodzimierza jest obchodzony 28 lipca jako święto państwowe na Ukrainie od 2008 na mocy dekretu ówczesnego prezydenta Wiktora Juszczenki. Dzień ten upamiętnia symbolicznie przyjęcie chrztu nie tylko samego księcia, ale także całego jego dworu i jego poddanych.

Włodzimierz był wielkim księciem kijowskim, panującym w latach 980-1015, synem św. księżnej Olgi, wspominanej w Kościele prawosławnym 24 lipca. Istnieje wiele wersji co do czasu i miejsca chrztu księcia i jego drużyny. Kroniki mówią o roku 988 i najczęściej wymieniają jako miejsce tego wydarzenia Chersonez na południu kraju i Kijów. Po obrzędzie książę polecił uczynić to samo kijowianom a posągi pogańskie wrzucić do Dniepru. Nakazał równie wznosić szereg świątyń, w tym słynną Cerkiew Dziesięcinną w Kijowie.

Jeśli chrzest księcia i jego otoczenia odbył się bez większych problemów, to - jak wynika z różnych ówczesnych dokumentów - w innych istniejących wówczas okolicznych księstwach chrzczono przy użyciu ognia i miecza.

Należy jednak pamiętać, że chrześcijaństwo na dzisiejszych ziemiach ukraińskich pojawiło się jeszcze na długo przed tym wydarzeniem. Wiadomo, że już w I w. przebywał na Krymie św. Andrzej Apostoł (zwany Pierwszym Powołanym) i tam miał ponieść śmierć męczeńska. Tam również zginął jako męczennik jeden z pierwszych papieży - św. Klemens I, a jego głowę mieli znaleźć później św. Cyryl i Metody.

Różne źródła mówią też o ochrzczeniu księcia kijowskiego Askolda w 860 w czasie jego wyprawy na Konstantynopol. Przypuszcza się, że książę zabiegał wówczas o ochrzczenie także kijowian, a nawet sprowadził ze sobą biskupa, aby utworzyć struktury kościelne. Dlatego w 882 zamordowano go, a ewentualna reforma kościelna upadłą z powodu silnego sprzeciwu pogańskiego. Ale, według niektórych historyków ukraińskich, jakieś wspólnoty chrześcijańskie w mieście pozostały, o czym ma świadczyć układ zawarty przez Ruś z Konstantynopolem za księcia Igora w 961 r.

Ostatecznie jednak chrześcijaństwo dotarło nad Dniepr za rządów wielkiej księżnej Olgi (również zwanej Równą Apostołom) Olgi i jej syna Włodzimierza. I to jego chrzest zapoczątkował trwały proces chrystianizacji Rusi Kijowskiej. Uważa się, że nastąpiło to 14 sierpnia (według kalendarza gregoriańskiego) a 28 lipca uchodzi za prawdopodobny dzień śmierci wielkiego księcia. I ten dzień jest od 6 lat świętem państwowym Ukrainy.