„Teologiczny Nobel”. Patriarcha ekumeniczny Bartłomiej laureatem Nagrody Templetona

–  Patriarcha Bartłomiej otrzymuje Nagrodę Templetona za to, że troska o środowisko naturalne stała się dla niego głównym zobowiązaniem jako zwierzchnika duchowego – powiedziała Heather Templeton Dill, przewodnicząca Fundacji Johna Templetona. Podkreśliła, że Bartłomiej wykorzystał swą rolę honorowego zwierzchnika światowego prawosławia, aby zgromadzić grupy naukowców, badaczy, przywódców politycznych i duchownych ze świata katolickiego, żydowskiego i muzułmańskiego.

85-letni patriarcha Bartłomiej jest światowej sławy teologiem i ekumenistą. Doktor prawa kanonicznego, który włada siedmioma językami, uważany jest za godnego zaufania rozmówcę islamu i judaizmu. Za swoje zaangażowanie w ochronę środowiska zyskał światowe uznanie, co przyniosło mu honorowy tytuł „Zielonego Patriarchy”.

Szczególne osiągnięcia w nauce i religii

Bartłomiej I urodził się 29 lutego 1940 r. jako Dimitrios Archondonis na tureckiej wyspie Imbros. Studiował w zamkniętej później przez władze tureckie Wyższej Szkole Teologicznej na wyspie Chalki. Podczas święceń diakonatu w 1961 r. otrzymał imię apostoła Bartłomieja. Kolejne studia odbył w Instytucie Studiów Wschodnich Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, gdzie w 1968 r. uzyskał doktorat z zakresu wschodniego prawa kanonicznego, w Instytucie Ekumenicznym w szwajcarskim Bossey oraz na uniwersytecie w Monachium. Był współtwórcą Stowarzyszenia Prawa Kanonicznego Kościołów Wschodnich.

Święcenia kapłańskie przyjął w 1969 r. W latach 1968-1972 był asystentem dyrektora Kolegium Teologicznego w Chalki, a następnie do 1990 r. dyrektorem biura swojego poprzednika, patriarchy Dimitriosa. W 1973 r. został wybrany metropolitą Filadelfii, a w 1990 r. metropolitą Chalcedonu.

Jako metropolita Chalcedonu Bartłomiej został w 1990 r. najwyższym rangą metropolitą Świętego Synodu i przewodniczył kilku komisjom, w tym w dziedzinie prawa kanonicznego i ekumenizmu. W 1991 r. został wybrany na patriarchę ekumenicznego i 270. następcę apostoła Andrzeja.

„Teologiczny Nobel”

Nagroda Templetona jest przyznawana za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauki i religii, powszechnie nazywana jest „teologicznym Noblem”. Ufundował ją w 1972 r. brytyjski inwestor finansowy Sir John Templeton (1912-2008). Przyznawana corocznie przez Fundację Templetona nagroda pieniężna, celowo przekracza kwotę Nagrody Nobla, aby podkreślić szczególne znaczenie duchowości. To wyróżnienie nie jest związane z żadną konkretną religią. W skład jury wchodzą członkowie różnych wspólnot religijnych oraz ateiści.

Nagroda za „postęp w badaniach lub odkryciach w dziedzinie rzeczywistości duchowej oraz budowanie mostów między religią a naukami” wynosi równowartość 1,28 miliona euro. Jest to jedno z najbardziej prestiżowych wyróżnień dla pojedynczych osób na świecie. Pierwszą jej laureatką została w 1973 r. Matka Teresa, założycielka Zgromadzenia Misjonarek Miłości, w następnym roku założyciel Wspólnoty Taizé, Brat Roger. Wśród laureatów są m.in. również XIV Dalajlama, belgijski kardynał Leo Suenens, amerykański kaznodzieja baptystyczny Billy Graham, były dysydent sowiecki, pisarz Aleksander Sołżenicyn, benedyktyn i astrofizyk prof. Stanley L. Jaki, czy niemiecki fizyk, prof. Carl Friedrich von Weizsäcker. W 2008 r. Nagrodę Templetona otrzymał światowej sławy polski kosmolog z krakowskiej Papieskiej Akademii Teologicznej, ks. prof. Michał Heller.