Białystok: od soboty Festiwal Kultury Żydowskiej "Zachor"

Warsztaty kuchni i tańców żydowskich, koncerty pieśni żydowskich, wręczenie Medali Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata, a także konferencja naukowa poświęcona judaizmowi - złożą się na rozpoczynający się w sobotę 9. Festiwal Kultury Żydowskiej "Zachor" w Białymstoku.

Festiwal "Zachor - kolor i dźwięk" rusza 19 czerwca w sobotę i potrwa do wtorku, 21 czerwca. Organizowany jest przez Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael i żydowską gminę wyznaniową w Warszawie.

Białystok, gdzie przed II wojną światową żyło ok. 50 tys. Żydów, był znaczącym ośrodkiem kultury i religii żydowskiej. Festiwal ma przypominać i podtrzymywać żydowską tradycję w tym mieście, stąd tytułowy "zachor" - w języku jidysz - wezwanie do pamięci. "Kolor i dźwięk" żydowskiej kultury oddać mają festiwalowe wystawy i koncerty.

Każda edycja festiwalu ma swojego bohatera, osobę żydowskiego pochodzenia, która w Białymstoku się urodziła bądź w tym mieście działała. W tym roku jest nim rabin Samuel Mohylewer - poinformowali we wtorek na konferencji prasowej organizatorzy.

Mohylewer urodził się w 1824 roku w Głębokiem; zmarł w 1898 roku w Białymstoku. Jak piszą organizatorzy, był on twórcą i ideologiem syjonizmu religijnego. W latach 1883-1896 był naczelnym rabinem białostockiej gminy żydowskiej. Założył uczelnię rabinacką i towarzystwo kredytowe w Białymstoku. Za jego pośrednictwem białostocka społeczność żydowska uzyskała prawo do cmentarza przy ul. Wschodniej.

Mohylewer będzie też bohaterem 5. Międzynarodowej Konferencji Naukowej "Żydzi wschodniej Polski", w której wezmą udział naukowcy z kraju i z zagranicy. Tematem przewodnim będzie judaizm środkowo- i wschodnioeuropejski. Jeden z wykładów ma wygłosić naczelny rabin Polski Michael Schudrich.

Tradycyjnie już, jeden z festiwalowych dni, niedziela, odbędzie się na Rynku Kościuszki. Przygotowano atrakcje dla dzieci; będą one mogły wziąć udział w konkursie plastycznym o symbolach i tradycji żydowskiej. Odbędą się też warsztaty koszernej kuchni żydowskiej oraz tańców żydowskich.

"Zachor" obfituje zawsze w propozycje muzyczne. W tym roku będzie można posłuchać pieśni żydowskich w wykonaniu Urszuli Makosz czy Olgi Mieleszczuk. Odbędzie się też koncert organowy w kościele św. Rocha. Organiści - Matteo Imbruno i Marek Kulikowski - zagrają utwory skomponowane przez artystów żydowskiego pochodzenia m.in. Feliksa Mendelssohna.

Natomiast na zakończenie festiwalu, podczas koncertu galowego, zagra amerykański zespół Six 13 - Jewish A capella, który w swojej twórczości łączy żydowską muzykę folkową np. z beatboxem czy soulem.

Ważnym punktem festiwalu będzie w tym roku uroczystość wręczenia Medali Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata, którymi zostają odznaczone osoby pomagające Żydom podczas II wojny światowej. Otrzymają je trzy rodziny związane z regionem.