Wielkanocne kolędowanie. Zapomniany zwyczaj

Kolędowanie przeważnie kojarzy się nam z Bożym Narodzeniem. Mało kto jednak wie, że kolędowano - a w niektórych regionach kraju kolęduje się do tej pory - również w czasie Świąt Wielkanocnych.

"W okresie Wielkiej Nocy chodziło się nie tyle może po kolędzie, a po dyngusie. Były różne formy tego kolędowania" - powiedziała PAP Małgorzata Imiołek, etnograf z Muzeum Wsi Kieleckiej.

Na Mazowszu "kurcorze", w małopolsce "siudy"

Na Mazowszu byli to "kurcorze" z wózkami dyngusowymi - młodzi chłopcy, którzy prowadzili specjalnie zrobione dwukołowe wózki. Na nich wożono sztuczne koguty, baranki, albo laleczki w strojach regionalnych. Chodzono od chałupy do chałupy, składając życzenia i otrzymując w zamian za to jakieś datki od gospodarzy.

Posmarowanie sadzą gwarantowało pomyślną przyszłość.

W regionie krakowskim natomiast chodziły "siudy". Byli to przebrani mężczyźni: jeden za babę, drugi za chłopa, a trzeci za cygana. Ich cechą charakterystyczną było to, że mieli twarze wymalowane sadzą. "Podczas kolędowania nosili przy sobie puszkę z sadzą i spotykanych w wielkanocny poniedziałek smarowali tą sadzą. Ludzie jednak tego nie unikali, a mało kto się obrażał. Posmarowanie sadzą gwarantowało bowiem takiej osobie pomyślną przyszłość" - mówiła o dawnym zwyczaju Imiołek.

W okolicach Tarnowa "dziady śmigustne"

Kolejna formą kolędowania wielkanocnego były "dziady śmigustne" z północno-wschodniej Małopolski, spotykane np. w okolicach Tarnowa. "Byli to młodzieńcy przebrani za maszkary, owinięte powrósłami słomianymi, w słomianych czapkach, słomianych spódniczkach. Chodząc po wsiach, składali życzenia, przyjmując drobne datki, bardzo często były to jajka" - opisywała ten zwyczaj badaczka.

3 liturgiczne perspektywy, które pomogą świętować Wielkanoc w lockdownie

Wiara

Na Lubelszczyźnie gromady małych chłopców chodziły po tzw. dyngusie, śpiewając pieśni wielkopostne, recytując zabawne wierszyki i prosząc o dary.

Imiołek dodała, że w Świętokrzyskiem zwyczaj wielkanocnego kolędowania jest mało znany. "Tych zwyczajów u nas nie było, bądź nie pamiętamy o nich w ogóle. W sąsiednich regionach one jeszcze czasami funkcjonują do dnia dzisiejszego i mają się bardzo dobrze" - podkreśliła.