Jubileusz Ireny Santor

Irena Santor jest niekwestionowaną Pierwszą Damą Polskiej Piosenki. Nagrała około tysiąca utworów. Wiele z nich stało się przebojami. Na przykład Embarras, Już nie ma dzikich plaż, Kamienne schodki. W ubiegłym roku piosenkarka świętowała 75. urodziny i 50-lecie pracy artystycznej.

Z tej okazji 7 grudnia w Sali Kongresowej PKiN w Warszawie odbyła się uroczysta gala zorganizowana i wyprodukowana przez Mazowiecki Teatr Muzyczny OPERETKA. Patronem medialnym spektaklu był Program Pierwszy Polskiego Radia, który 26 grudnia zaprezentował swoim słuchaczom jego obszerne fragmenty. Gospodarzami urodzinowej gali Ireny Santor byli, Maria Szabłowska i Krzysztof Szewczyk, prezenterzy programu Wideoteka dorosłego człowieka emitowanego przez TVP2.   

Najważniejszą część widowiska stanowiły występy wielu popularnych i lubianych polskich artystów wykonujących utwory jubilatki w zaskakujących aranżacjach. Między występami poszczególnych wykonawców Irena Santor opowiadała o swoim życiu artystycznym.

Wśród zaproszonych gości była między innymi Grażyna Łobaszewska. Na koncercie urodzinowym Ireny Santor zaśpiewała jej wielki przebój pt. Tych lat nie odda nikt.  Artystce towarzyszył zespół Ajagore.  Nowa, tym razem jazzowa, aranżacja tej piosenki spotkała się z uznaniem Ireny Santor. Jubilatka podkreśliła, że cieszy się, iż jej koledzy piosenkarze, przybyli na uroczystą galę, śpiewają jej piosenki po swojemu. Dzięki temu, jak powiedziała, te utwory będą miały szansę żyć dłużej.        

Na urodzinowym koncercie Pierwszej Damy Polskiej Piosenki pojawili się również trzej tenorzy – Arnold Rutkowski, Piotr Friebe i Krystian Krzeszowiak – którzy zaśpiewali wiązankę składającą się z czterech utworów niegdyś przez nią wykonywanych: Tango Millonga, Graj piękny Cyganie, Besa me mucho, Ach, jak przyjemnie. Występ śpiewaków wzbudził entuzjazm w Irenie Santor. Artystce szczególnie podobało się połączenie różnych stylów muzycznych obecnych w tym wykonaniu.

Wśród wielu piosenek zaprezentowanych w trakcie jubileuszowej gali nie mogło zabraknąć tej najważniejszej, od której zaczęła się prawdziwa kariera Ireny Santor. Mowa o walcu Embarras. Jubilatka przybliżyła widzom obecnym na widowni niezwykłą historię związaną z tym utworem. Walc Embarras – Jerzego Wasowskiego i Jeremiego Przybory –  nie został napisany specjalnie dla niej. Piosenkę tę zaśpiewała najpierw Barbara Kraftówna w trzeciej edycji Kabaretu Starszych Panów. Wtedy był to walczyk Embarras. Po obejrzeniu występu Kraftówny w telewizji Irena Santor marzyła o wykonaniu tego utworu. Chciała nadać mu zupełnie inne brzmienie. Wkrótce zdarzył się, jak podkreśliła, cud. Władysław Szpilman zaproponował jej nagranie właśnie walca Embarras. Jubilatka dosłownie przywołała przebieg swojej rozmowy z tym kompozytorem, który wówczas powiedział: Proszę pani. Mam dla pani piosenkę do nagrania, ale jeśli pani to nagra źle, odbiorę. Bo to jest bardzo piękna i ważna piosenka. W trakcie koncertu urodzinowego wykonała ją znakomita śpiewaczka Małgorzata Walewska.           

Walc Embarras na zawsze pozostanie dla Ireny Santor szczególną i wyjątkową piosenką. Choć w swoim bogatym repertuarze ma także inne utwory, które także darzy sentymentem. Jest nią na przykład mało znana kompozycja pt. Niewczesne myśli. Podczas urodzinowej gali jubilatki w bardzo ciekawej interpretacji zaprezentowała ją Katarzyna Dąbrowska, aktorka Teatru Współczesnego w Warszawie, właściwie debiutująca w roli piosenkarki. Widzowie telewizyjni znają ją m.in. z seriali: Na dobre i złe  i Czas honoru.

Do ulubionych piosenek Ireny Santor  należą także utwory poświęcone Warszawie. I tych nie zabrakło w czasie jubileuszowego koncertu. Zaśpiewał je kwartet Rampa w składzie: Anna Ścigalska, Joanna Pałucka, Stefan Każuro i Grzegorz Kucias.

Jubilatka przyznała, że bardzo lubiła śpiewać o stolicy i nagrała o niej dużo piosenek, mimo że nie jest rodowitą Warszawianką. W 2001 roku powstała płyta pt. Kolory mojej Warszawy, składająca się z nagrań artystki z lat 1960-1980, poświęcona w całości stolicy. Irena Santor przyznaje, że poczuła autentyczny sentyment do Warszawy, gdy stolica była jeszcze powojennym gruzowiskiem: […] kiedy zbiegiem okoliczności, zbiegiem losu, jechałam z Polanicy-Zdroju do Warszawy, żeby dostać się do Karolina, do „Mazowsza” zobaczyłam miasto, które żyło, ale którego nie było. Tak, po tym gruzowisku ludzie gdzieś biegali, chodzili, ale tacy żywi, radośni. I wtedy, chyba się wtedy zakochałam w Warszawie. Taką czułością. Tak czule, dziecięco. A potem kiedy już z „Mazowsza” przyjeżdżaliśmy do Warszawy na randki […] widziałam jak to miasto, jak to miasto rośnie, jak się odbudowuje. Być świadkiem zmartwychwstania miasta, to jest coś. I myślę, że pewnie dlatego tak o tej Warszawie śpiewam […].  

Mimo upływu czasu Irena Santor wciąż zadziwia pięknym głosem, o czym można było przekonać się słuchając jej m.in. w duetach z zaproszonymi na galę urodzinową gośćmi. Artystka zaśpiewała piosenkę Jesienny pan ze Zbigniewem Wodeckim. Pierwsza Dama Polskiej Piosenki wykonała ją również przed kilkoma laty w duecie z Anną Marią Jopek.

Na urodzinowym koncercie Irena Santor stworzyła także niezapomniany duet z Michałem Bajorem. Artyści wykonali piosenkę pt. Twarze, twarze. W 2006 roku Irena Santor zaśpiewała ten utwór na koncercie charytatywnym Pokonamy fale, który został zorganizowany na rzecz  ofiar tsunami w Azji Południowo-Wschodniej.

Jubileuszowa gala Ireny Santor zgromadziła, tak jak powiedziano, wielu artystów. Poza wymienionymi tutaj wykonawcami w warszawskiej Sali Kongresowej wystąpili także m.in.: światowej sławy skrzypek Vadim Brocki w utworze Ostatnia róża lata;  Paulina Ignasiak w piosence Już nie ma dzikich plaż; Maja i Andrzej Sikorowscy, którzy zaśpiewali Serce;  Ewa Bem w utworze I tak się trudno rozstać, Krzysztof Cugowski w przeboju Powrócisz tu oraz Katarzyna Nowak w kompozycji Maleńki znak.

Występ Katarzyny Nowak miał bardzo duże znaczenie dla Ireny Santor. Jest ona jedną z laureatek Zaczarowanej Piosenki w Krakowie im. Marka Grechuty. Festiwalu związanego z fundacją Mimo wszystko Anny Dymnej. Irena Santor jest Honorową Opiekunką Artystyczną Zaczarowanej Piosenki. Jubilatka podkreśliła, iż od dawna marzy o tym, żeby niepełnosprawni artyści śpiewali na estradach na takich samych prawach jak inni wykonawcy, żeby widownia oceniała ich wyłącznie przez pryzmat ich talentu i głosu. Irena Santor uważa, że jest to możliwe. Świadczy o tym reakcja publiczności na występ Kasi, która została ciepło przez nią przyjęta. 

Irena Santor bardzo pozytywnie odnosi się do wykonawców, którzy tak jak Katarzyna Nowak stawiają pierwsze kroki na estradzie. Pomaga im, chętnie udziela rad. Na pytanie Marii Szabłowskiej o to jakich wskazówek mogłaby udzielić młodym artystom jubilatka odpowiedziała: Sama, gdy byłam bardzo młoda, usłyszałam niezwykle mądrą rzecz od jednego ze swoich wielkich mistrzów. Talent to dar, który nie jest naszą własnością, lecz dany jest nam „na przechowanie”. Więc trzeba o niego należycie dbać, pielęgnować i dzielić się z innymi. To najważniejsza rada, którą teraz ja mogę przekazać młodym ludziom, którzy marzą o karierze w tym zawodzie.      
  
Muzykalność, kunszt interpretacyjny, elegancję Ireny Santor znają i podziwiają kolejne pokolenia. O jej popularności świadczy chociażby ilość i treść smsowych dowodów pamięci, które otrzymała od słuchaczy radiowej Jedynki  w czasie audycji  poprzedzającej urodzinową galę. Prowadząca wówczas ten program, Maria Szabłowska, przyznała, że była pod wrażeniem reakcji słuchaczy, którzy w spontaniczny sposób odpowiedzieli na jej zaproszenie do wysyłania smsów do Ireny Santor: […] to po prostu było coś niesamowitego, bo te smsy nadchodziły takimi falami. No po prostu niesamowite. To były życzenia dla Ireny Santor. Najdziwniejsze, najśmieszniejsze, najbardziej wzruszające.  Wyrażały, jak podkreśliła Maria Szabłowska, autentyczną miłość i sympatię radiosłuchaczy do jubilatki. W czasie urodzinowej gali gospodarze tej imprezy podarowali je artystce. Zostały one wydane w formie książki zatytułowanej Smsy słuchaczy Programu Pierwszego Polskiego Radia do Ireny Santor.