Nowy VAT źle wpłynie na firmy i rynek pracy

Nawet kilkadziesiąt tysięcy osób może stracić pracę w wyniku zapowiedzianych przez rząd podwyżek stawek VAT - szacuje PKPP Lewiatan. Przedsiębiorcy zrzeszeni w organizacji obawiają się też wynikających ze zmiany stawek kosztów.

"Przyjmuje się, że VAT powinien być neutralny dla przedsiębiorców, ale po informacjach napływających do Lewiatana obawiamy się, że tak nie będzie" - powiedział na wtorkowej konferencji prasowej dyrektor Departamentu Ekonomicznego Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan Jacek Adamski. W połowie sierpnia Lewiatan przeprowadził sondaż wśród firm członkowskich na ten temat.

Adamski wyjaśnił, że firmy muszą wprowadzić nowe stawki do swoich systemów informatycznych, zmienić cenniki, wymienić etykiety z cenami, przeszkolić personel, opłacić serwisantów kas fiskalnych. Organizacja szacuje, że w zależności od wielkości każda sieć handlowa poniesie koszty rzędu 800 tys. - 1,5 mln zł. Wydatki będą mieli też właściciele mniejszych sklepów i punków usługowych.

Zdaniem organizacji największy problem wynikający ze zmian stawek VAT będą miały firmy realizujące umowy w ramach zamówień publicznych. Jak wyjaśnił dziennikarzom prezes zajmującej się m.in. sprzątaniem i ochroną przedsiębiorstw firmy Impel Bogdan Dzik, pola do manewru nie pozostawia prawo zamówień publicznych. Zaznaczył, że ustawa zakazuje zmian postanowień zawartej umowy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Oznacza to, że w większości przypadków ceny nie mogą się zmienić, nawet jeśli wzrośnie VAT.

"Po każdym działaniu zmieniającym zasady gry rynkowej trzeba przewidzieć, jakie to przyniesie zagrożenia. W tym wypadku mam wrażenie, że tak nie jest" - powiedział prezes Polskiej Izby Gospodarczej Czystości Marek Kowalski. Dodał, że przedsiębiorca realizujący umowy w ramach zamówień publicznych ma w takim wypadku dwa wyjścia - albo rozwiąże umowę, co się wiąże z dużymi kosztami, albo zwolni część pracowników. Lewiatan szacuje, że tylko w branży sprzątającej i ochroniarskiej może to być ok. 20 tys. pracowników. W związku z tym organizacja domaga się, aby w prawie zamówień publicznych wprowadzono poprawkę, wprowadzającą automatyczną korektę do takich umów.

Pracodawcy zrzeszani w PKPP Lewiatan obawiają się także, że wielu podwykonawców nie oprze się pokusie większego podniesienia cen niż wynikałoby to z podwyżki stawek VAT. Mają też obawy, że nie zdążą powiadomić klientów o zmianach cenników, a w związku z tym przez pewien czas będą musieli sami ponosić koszty podwyżek. Dotyczy to szczególnie firm telekomunikacyjnych.

Zgodnie z przedstawionym przez rząd Wieloletnim Planem Finansowym Państwa od 1 stycznia 2011 r. podstawowa stawka VAT ma wzrosnąć o 1 pkt proc. do 23 proc., a stawkę 7 proc. zastąpi 8 proc. Żywność będzie opodatkowana jednym 5 proc. podatkiem, w przeciwieństwie do obecnej 3 proc. stawki na żywność nieprzetworzoną i 7 proc. na żywność przetworzoną.