Pokojowy Nobel przyznany w urodziny Putina. Laureaci z Białorusi, Rosji i Ukrainy

Komitet Noblowski ogłosił laureatów Pokojowej Nagrody Nobla. Zostali nimi: szef białoruskiego Centrum praw człowieka Wiasna Aleś Bialacki, rosyjska organizacja badająca zbrodnie stalinowskie Memoriał i ukraińskie Centrum Wolności Obywatelskich.

Tegoroczni laureaci "są przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego w swoich ojczyznach. Przez wiele lat wspierali prawo do krytyki władzy i ochronę fundamentalnych praw obywateli" - przekazał Komitet w uzasadnieniu swojego wyboru.

"Podjęli niezwykły wysiłek, aby udokumentować zbrodnie wojenne, przypadki łamania praw człowieka i nadużyć władzy. Wspólnie ukazują znaczenie społeczeństwa obywatelskiego dla pokoju i demokracji" - napisano.

"Mamy wojnę w Europie, rosyjską inwazję" 

Przewodnicząca komitetu Berit Reiss-Andersen, zapytana po ogłoszeniu werdyktu, czy łatwo było wskazać tegorocznych laureatów, odpowiedziała, że "zawsze trudno jest podjąć decyzję w zmieniającym się świecie".

- Mamy wojnę w Europie, trzy kraje, w dwóch z nich panuje reżim, a na Ukrainie trwa rosyjska inwazja - powiedziała.

Aleś Bialacki przebywa obecnie w więzieniu za działalność opozycyjną.

- Mój przekaz do władz białoruskich jest taki, aby mógł on wyjść z więzienia i przyjechać do Oslo 10 grudnia odebrać Pokojową Nagrodę Nobla. Obawiam się jednak, że moja prośba jest nierealna - mówiła Reiss-Andersen. Jednocześnie przyznała, że Norweski Komitet Noblowski zastanawiał się, czy przyznanie nagrody Bieleckiemu nie zaszkodzi jego sytuacji. Dodała, że tegoroczna Pokojowa Nagroda Nobla dedykowana jest także innym więźniom politycznym. "Bialacki nie jest przecież wyjątkiem" - zauważyła.

Pokojowy Nobel 2022 w dniu... urodzin Putina

Reiss-Andersen zauważyła, że tegoroczny werdykt ogłoszono w cieniu wojny w Ukrainie. "Niestety każdego roku, gdy przyznajemy Nagrodę Nobla, gdzieś trwa wojna. W tym roku w Europie i zobaczyliśmy, że ma ona znaczenie globalne" - podkreśliła, odnosząc się do kryzysu żywnościowego oraz gróźb użycia broni jądrowej.

Zapytana przez dziennikarzy, czy przyznanie tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla działaczom opozycyjnym z Rosji, Białorusi oraz Ukrainy w dniu 70. urodzin prezydenta Rosji Władimira Putina było celowym zabiegiem, Reiss-Andersen zaprzeczyła.

- Nagroda nie jest adresowana do Putina, z okazji jego urodzin ani żadnej innej. Poza tą, że jego władza oraz władze Białorusi tłamszą obrońców praw człowieka - podkreśliła.

W tym roku do Norweskiego Komitetu Noblowskiego napłynęły 343 nominacje, z czego 251 - dla osób, a 92 - organizacji. Była to druga największa liczba zgłoszonych kandydatur w historii po 2016 roku, gdy było ich 372.

"To Nobel dla wszystkich więźniów politycznych"

- Pokojowa Nagroda Nobla dla więzionego białoruskiego działacza na rzecz praw obywatelskich Alesia Bialackiego to nagroda dla wszystkich więźniów politycznych na Białorusi - skomentował opozycjonista, były ambasador Białorusi w Polsce Paweł Łatuszka. - Motywuje nas to do walki i jesteśmy pewni, że zwyciężymy dyktaturę (Alaksandra) Łukaszenki" - powiedział Łatuszka w rozmowie z agencją Reutera.

Podobnie uważa Franak Wiaczorka, doradca liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej, który stwierdził, że nagroda dla Bialackiego to wyraz uznania dla wszystkich Białorusinów walczących z tyranią Łukaszenki.

- [Bialacki] jest przetrzymywany w nieludzkich warunkach i mamy nadzieję, że (nagroda) pomoże w uwolnieniu jego i tysięcy innych więźniów z cel Łukaszenki i KGB" - przekazał Wiaczorka.

Po nieuznanych za uczciwe wyborach prezydenckich na Białorusi z 2020 roku i fali represji, która po nich nastąpiła, Centrum obrony praw człowieka Wiasna, kierowana przez Bialackiego, stała się obiektem ataku ze strony reżimu Łukaszenki. Bialacki oraz kilku innych aktywistów trafili do więzienia z zarzutami karnymi.