RPO zaskarżyła ustawę emerytalną do TK

Rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wprowadzającą kwotową waloryzację emerytur i rent.

Do RPO wpłynęło 420 skarg od obywateli w związku z wprowadzeniem przepisów dotyczących tzw. waloryzacji kwotowej świadczeń - poinformowało we wtorek PAP Biuro RPO.

"Wniosek dotyczy przepisów, które w miejsce waloryzacji procentowej świadczeń emerytalno-rentowych wprowadziły w 2012 roku waloryzację kwotową. Rzecznik stoi na stanowisku, że kwotowa metoda podwyższania nominalnej wartości świadczeń prowadzi do naruszenia istoty prawa do waloryzacji, ponieważ przyjęta formuła waloryzacji skutkuje obniżeniem realnej wartości świadczeń przewyższających kwotę ok. 1480 zł" - podano w komunikacie.

Zdaniem RPO wprowadzony mechanizm waloryzacji kwotowej preferuje osoby pobierające minimalne i niskie świadczenia. Według rzecznika pozostaje to w sprzeczności z wynikającą z zasady sprawiedliwości społecznej koniecznością przestrzegania związku między wkładem ubezpieczonego w tworzenie funduszu ubezpieczeń społecznych a wysokością należnego z tego tytułu świadczenia.

W ocenie RPO, która skargę do TK skierowała w poniedziałek, mechanizm waloryzacji kwotowej dzieli emerytów na dwie grupy. "W pierwszej znajdą się osoby otrzymujące niskie świadczenia, którym waloryzacja kwotowa nie tylko zapewnia ochronę wartości realnej świadczenia, ale nawet jego wzrost. W drugiej grupie znajdą się osoby otrzymujące wyższe świadczenia, którym waloryzacja kwotowa nie zapewnia przystosowania wartości świadczenia do spadku siły nabywczej pieniądza. Tylko zatem w odniesieniu do tej pierwszej grupy świadczeniobiorców możemy mówić o zachowaniu prawa do waloryzacji" - podało Biuro RPO.

Zdaniem RPO zakwestionowane przepisy wskazują na "naruszenie istoty konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego, jak również konstytucyjnych zasad równości i sprawiedliwości społecznej".

"Odnosi się to do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych wypłacanych z powszechnego systemu ubezpieczenia społecznego (określonych przepisami ustawy emerytalnej), a także emerytur i rent wypłacanych z ubezpieczenia społecznego rolników oraz zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych" - podkreślono w komunikacie RPO.

Rzecznik zwraca uwagę na zastosowanie kwotowej metody waloryzacji rent inwalidów wojennych, która prowadzi w zasadzie do obniżenia ich wymiaru realnego. Według RPO pozostaje to w sprzeczności z obowiązkiem szczególnej opieki, jaką zgodnie z konstytucją państwo powinno otaczać weteranów walk o niepodległość.

W styczniu nowelizację wprowadzającą kwotową waloryzację emerytur i rent w 2012 r. podpisał prezydent i jednocześnie skierował ją w trybie następczym do Trybunału Konstytucyjnego.