Andrzej Przewoźnik (1963-2010)

Andrzej Przewoźnik - sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa - jest wśród ofiar katastrofy samolotu Tu-154M, który w sobotę rozbił się w Smoleńsku. To Jego dziełem było otwarcie w poprzedniej dekadzie cmentarzy wojskowych ofiar Zbrodni Katyńskiej.

Urodził się 13 maja 1963 r. Absolwent historii UJ w Krakowie. Od 1 września 1992 r. sprawował funkcję sekretarza generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Jego największą zasługą jest wyjednanie zgody Rosji i innych państw poradzieckich na utworzenie na ich terenie Polskich Cmentarzy Wojennych - w Katyniu, Charkowie i Miednoje. Koordynował też i organizował renowację Cmentarza Orląt we Lwowie i wielu innych miejsc pochówków Polaków na świecie. Był jednym z najlepiej ocenianych urzędników państwowych.

W 2005 r. był jednym z kandydatów na prezesa IPN, jednak wobec informacji o zachowanych aktach SB na jego temat, uniemożliwiono mu kandydowanie. Sąd Lustracyjny oczyścił go z zarzutu współpracy ze służbami specjalnymi PRL.

Przewoźnik był również członkiem Rady Muzealnej Państwowego Muzeum KL Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu-Brzezince, Muzeum Niepodległości w Warszawie, Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, wiceprzewodniczącym Rady Muzeum Wojska Polskiego oraz członkiem Rady Programowej Muzeum Powstania Warszawskiego. W kwietniu 2009 r. minister kultury i dziedzictwa narodowego powołał go na członka pierwszej kadencji Rady Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Był autorem wielu publikacji i artykułów o charakterze naukowym oraz redaktorem naczelnym historycznego czasopisma "Niepodległość". Wspólnie z prof. Adamem Strzemboszem w 1999 roku napisał książkę "Generał Nil" o gen. Auguście Emilu Fieldorfie.

W 2001 został uhonorowany Dyplomem "Benemerenti" oraz Medalem "Milito Pro Christo" nadanym przez Biskupa Polowego WP gen. dyw. Sławoja Leszaka Głódzia.