Dzień Rzucania Palenia: pali 9 mln Polaków

W czwartek po raz 40. obchodzony jest Światowy Dzień Rzucania Palenia. Eksperci z Centrum Onkologii w Warszawie przypominają - choć liczba Polaków palących papierosy spada, codziennie temu nałogowi wciąż oddaje się 9 mln osób, w tym 3,5 mln kobiet.

Kierownik Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów Centrum Onkologii prof. Witold Zatoński podkreśla, że choć w ostatnich latach liczba palących Polaków spada, to dane epidemiologiczne wciąż są zatrważające. Co roku z powodu palenia tytoniu umiera w Polsce ok. 50 tys. osób, czyli więcej niż ginie w wypadkach samochodowych (w 2012 r. na drogach zginęły 3582 osoby).

Na początku lat 80. XX w. paliło 62,2 proc. mężczyzn powyżej 15. roku życia i 30,3 proc. kobiet w tym wieku. Obecnie jest to odpowiednio 33,8 oraz 19,6 proc.

Zatoński zaznaczył, że wbrew obiegowym opiniom zmniejszył się też odsetek palących dzieci - obecnie codziennie pali 10 proc. chłopców i 9,6 proc. dziewczynek w wieku 15 lat.

Wśród polskich palaczy jest aż 3,5 mln kobiet. A te, jak podkreśla wicedyrektorka ds. lecznictwa Centrum Onkologii Beata Jagielska, łatwiej się uzależniają, postrzegając palenie głównie jako chwilę odpoczynku. Jej zdaniem w przypadku kobiet jest to bardziej uzależnienie emocjonalne - w ich pojęciu różne sytuacje życiowe wymuszają to, że palą.

Według danych przedstawionych przez ekspertów z Centrum Onkologii palenie tytoniu jest odpowiedzialne nie tylko za 90 proc. przypadków zachorowań na nowotwory płuc, ale także o 30-40 proc. zwiększa ryzyko zachorowania na inne nowotwory złośliwe. Wśród nich Jagielska wymieniła m.in. nowotwory pęcherza moczowego, głowy i szyki, przełyku, trzustki, a nawet niektóre postacie białaczek. Zaznaczyła, że na nowotwory umierają także bierni palacze - co roku jest ich w Polsce ok. 2 tys.

Pomoc w rzuceniu palenia można uzyskać m.in., dzwoniąc na numer działającej przy Centrum Onkologii Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym: 801 108 108. Poradnia jest czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 11-19. Posiadacze telefonów komórkowych mogą też dzwonić na numer 22 211 80 15.

Jak podkreśla ekspertka poradni Irena Przepiórka, psycholodzy tam pracujący nie tylko udzielają porad na temat sposobów rzucenia palenia, ale również motywują walczących z nałogiem, dzwoniąc w ustalonym wcześniej terminie lub, po zgłoszeniu takiej prośby, kontaktują się drogą mailową.

W najbliższym czasie powstaną punkty, w których osoby palące i ich rodziny będą mogły bezpłatnie otrzymać profesjonalną pomoc i wsparcie w rzucaniu palenia. Każda osoba zostanie tam otoczona indywidualną opieką i otrzyma plan działania.

Kinga Janik-Koncewicz z Centrum Onkologii poinformowała, że pierwsze dwa takie punkty powstaną na Mazowszu - w Warszawie i w Ciechanowie. W późniejszym terminie działać ma przynajmniej jeden na terenie każdego województwa.

Informacje na temat sposobów rzucania palenia można znaleźć na stronie www.jakrzucicpalenie.pl. Można tam też zadać pytanie ekspertom w tej dziedzinie.

Także lekarze rodzinni skupieni wokół Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia apelują do palaczy o zerwanie z nałogiem, zachęcając, by Dzień Rzucania Palenia stał się początkiem życia wolnego od tytoniu. Prezeska PPOZ Bożena Janicka przypomina, że palenie tytoniu jest silnie powiązane z licznymi nowotworami, a u palących wzrasta ryzyko chorób układu oddechowego, układu krążenia, a także powstania wrzodów żołądka i upośledzenia płodności. "Tracimy zdrowie, a wraz z nim wygląd. Skóra przestaje być jędrna i elastyczna. Palenie przyśpiesza powstawanie zmarszczek, sprzyja pojawianiu się przebarwień i kamienia na zębach oraz nieświeżego oddechu! Na choroby wywołane tytoniem narażeni są także bierni palacze, wdychający dym nie z własnej woli" - ostrzega Janicka.

Lekarze przypominają, że papierosy zabijają podstępnie i powoli; palacz przez lata może nie odczuwać skutków nałogu, ale kiedy już się pojawią, często bywa za późno.

PPOZ podkreśla, że zdaniem naukowców szkodliwe są nie tylko tradycyjne papierosy, ale także ich elektroniczne odpowiedniki. Wprawdzie zawierają zdecydowanie mniej związków chemicznych niż zwykłe papierosy, ale podgrzanie niektórych substancji może uwalniać związki rakotwórcze. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wezwała do wprowadzenia zakazu palenia e-papierosów w zamkniętych miejscach publicznych oraz reklamowania ich i sprzedaży osobom nieletnim.

Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu, przypadający w trzeci czwartek listopada, obchodzony jest od ponad 30 lat; w Polsce - od 1991 r.