Lublin: kwesta na odnowę zabytkowego cmentarza

"Ludzie są życzliwi, chętnie wrzucają mi pieniądze do puszki, a ja, jak co roku, zbieram pieniądze, bo uważam, że tak trzeba. Kwestuję od lat 90-tych. Tu spoczywają moi dziadowie i pradziadowie, ten cmentarz to nasze korzenie. Musimy o nie dbać w trosce o przyszłość, bo bez korzeni nic nie wyrośnie" - powiedział PAP jeden z kwestarzy Konstanty Frączek, emerytowany nauczyciel, przewodnik wycieczek po Lublinie.

Przed południem w Dniu Wszystkich Świętych na renowację zabytkowych nagrobków na cmentarzu przy ul. Lipowej datki zbierało kilkudziesięciu kwestarzy. W kweście uczestniczą uczniowie lubelskich szkół, samorządowcy, nauczyciele akademiccy, przedstawiciele środowisk artystycznych, urzędnicy.

To już 30. kwesta na lubelskim cmentarzu. Dzięki zebranym datkom dotychczas udało się odremontować około 280 zabytkowych nagrobków.

Do prac konserwatorskich w przyszłym roku wytypowano wstępnie dziewięć nagrobków kamiennych i jeden żeliwny. Koszt ich renowacji oszacowany został na 94 tys. zł. "Są to nagrobki usytuowane w najstarszej części cmentarza, w pobliżu kaplicy cmentarnej, pochodzące z pierwszej połowy XIX wieku" - powiedział organizator zbiórki, przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Lublina Stanisław Santarek.

W ubiegłym roku podczas kwesty zebrano ponad 82 tys. zł. stowarzyszenie otrzymało też darowiznę w kwocie 7,4 tys. zł, a 1,3 tys. uzyskano z odpisów 1 proc. podatku. Odrestaurowano 10 nagrobków - kamiennych i żeliwnych - a łączny koszt konserwacji wyniósł około 92 tys. zł.

Cmentarz przy ul. Lipowej w Lublinie ma wielonarodowy i wielowyznaniowy charakter. Pochowani są tam katolicy, prawosławni i ewangelicy. Założony został w końcu XVIII wieku, daleko poza ówczesnymi granicami miasta. Z biegiem lat nekropolia znalazła się w centrum Lublina. Najstarsze nagrobki, członków loży wolnomularskiej, pochodzą z 1811 r.

Spoczywają tam m.in. poeta Józef Czechowicz, kaznodzieja ks. Piotr Ściegienny, bibliofil Hieronim Łopaciński, a także kupiec Jan Mincel opisany przez Bolesława Prusa w powieści "Lalka". Pochowani są tam żołnierze polscy, niemieccy, ukraińscy, austriaccy, rosyjscy. W części katolickiej cmentarza znajduje się mogiła powstańców styczniowych, a w części prawosławnej - żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej atamana Semena Petlury, którzy w 1920 r. byli sojusznikami Polski w walkach z bolszewikami.

W części prawosławnej, gdzie są m.in. groby carskich urzędników i funkcjonariuszy przybyłych do Lublina w czasie zaborów, przeprowadzone zostały kompleksowe prace remontowe, finansowane w większości z dotacji unijnej, dzięki czemu odrestaurowano tam ponad 350 najstarszych nagrobków.