MRO zaniepokojona agresywnym nacjonalizmem w przestrzeni publicznej

Międzynarodowa Rada Oświęcimska z niepokojem obserwuje odradzanie się postaw rasistowskich i antysemickich - głosi uchwała przyjęta przez to gremium na posiedzeniu w Warszawie. Jej członkowie wezwali rządy europejskie do przeciwdziałania tym zjawiskom.

"Z ogromnym niepokojem obserwujemy odradzanie się postaw rasistowskich i antysemickich oraz wtargnięcie w przestrzeń publiczną mowy nienawiści i agresywnego nacjonalizmu. Znając tragiczną historię Auschwitz-Birkenau nie ma wątpliwości, dokąd może to prowadzić. Dlatego apelujemy do rządów europejskich o zdecydowane reagowanie i skuteczne przeciwdziałanie" - uważają członkowie Rady, która jest organem doradczym premiera RP w sprawach dotyczących terenów byłego obozu Auschwitz oraz innych miejsc zagłady w granicach Polski.

Muzeum Auschwitz w komunikacie po obradach, przekazanym we wtorek, wskazało, że Rada zaprotestowała także "przeciwko oszczerczym atakom wymierzonym w dobre imię śp. Władysława Bartoszewskiego". "Przekłamywanie i naigrawanie się z cierpień więźnia jest w istocie haniebnym atakiem na pamięć o wszystkich ofiarach niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau. W kwestiach oświęcimskich każde kłamstwo uderza w powojenny moralny ład świata" - uważa Rada.

Podczas posiedzenia przedyskutowane zostały najważniejsze wyzwania, jakie stoją przez Miejscami Pamięci po byłych niemieckich obozach koncentracyjnych i zagłady na terenie Polski. Wiceminister kultury Jarosław Sellin przypomniał, że 15 listopada w Krakowie odbędzie się otwarcie wystawy poświęconej KL Plaszow. "Nasze starania, wraz z władzami Krakowa i Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, przynoszą pierwsze efekty. Badania archeologiczne sprawiły, że mamy już kilka tysięcy artefaktów. Niedługo KL Plaszow będzie miało godne i właściwe temu miejscu upamiętnienie" - powiedział minister Sellin.

Wiceminister powiedział też, że od początku 2018 r. resort kultury będzie współprowadził Miejsce Pamięci w Treblince. Istniejący tam obecnie oddział Muzeum Regionalnego w Siedlcach zamieni się w autonomiczną placówkę: Miejsce Pamięci po niemieckim obozie zagłady i obozie pracy w Treblince.

Sellin dodał, że odbyło się już także spotkanie w międzynarodowym gronie, podczas którego rozmawiano o treści wystawy, jaka znajdzie się w Muzeum w Sobiborze. "Prace bardzo tam przyspieszyły. Miejsce, gdzie znajdowały się masowe groby, jest już zabezpieczone zgodnie ze standardami wskazanymi przez naczelnego rabina Polski. Powstaje także budynek muzeum. Istnieją plany związane z wyeksponowaniem reliktów komór gazowych" - powiedział.

Obecna kadencja Rady dobiega końca. Jej ostatnie posiedzenie zaplanowano na wiosnę 2018 r. Sekretarz Rady Marek Zając podkreślił, że do dziś nie zmieniły się najważniejsze cele, którym ona służy, a także kwestia fundamentalna: jej istnienie ma sens wtedy, gdy dysponuje pełną niezależnością i jest odzwierciedleniem bardzo różnych środowisk.

"Model funkcjonowania Rady oparty na międzynarodowym dialogu (...) to jedyna droga do autentycznej troski o miejsca, w których mordowani byli przedstawiciele różnych narodów i religii. To najlepsza droga dla opieki nad byłymi obozami zagłady, które po wojnie znalazły się na terenie Polski, a które powinny być przedmiotem międzynarodowej troski" - podkreślił Zając.

Członkowie Rady rozmawiali też o najważniejszych działaniach w Muzeum Auschwitz. Jego dyrektor Piotr Cywiński poinformował m.in., że liczba odwiedzających placówkę w br. będzie zbliżona lub wyższa od zeszłorocznego rekordu. W ub.r. Muzeum odwiedziło ponad 2,05 mln osób.

Międzynarodowa Rada Oświęcimska zrzesza 25 osób z różnych krajów, m.in. byłych więźniów, specjalistów zajmujących się tematyką Holokaustu, przedstawicieli instytucji pamięci, a także duchownych.

Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. W 1947 r. powstało muzeum, które obejmuje byłe obozy Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau.