Nowy portal udostępnia osobom niewidomym dzieła malarstwa, rzeźby i architektury

Ponad 250 dzieł malarskich, rzeźbiarskich i architektonicznych zostało opisanych za pomocą audiodeskrypcji, dzięki czemu są dostępne dla osób niedowidzących i niewidomych. Opisy ponad 80 dzieł z XIX wieku opublikowane zostaną do końca roku na portalu "iSztuka".

Portal iSztuka.edu.pl, który udostępnia sztukę osobom niedowidzącym i niewidzącym - to pionierskie przedsięwzięcie białostockiej Fundacji Audiodeskrypcja. Realizowany jest już kilka lat; obecnie kończy się czwarta edycja, którą w piątek podsumowano na konferencji prasowej.

Audiodeskrypcja to technika umożliwiająca odbiór kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku. Jest to przekład treści na słowa. Powstają w ten sposób opisy - w formie skryptów tekstowych i nagrań dźwiękowych - filmów, spektakli teatralnych i operowych, dzieł sztuki. Dzięki temu mogą je poznawać także osoby z niepełnosprawnością słuchu.

Jak zauważa fundacja, portal, który powstał z myślą o osobach niewidomych i niedowidzących, pomaga także w odbiorze sztuki seniorom czy studentom, którzy przygotowują się np. do sesji, ale też tym, którzy na co dzień mają utrudniony dostęp do muzeów czy galerii ze względu na miejsce zamieszkania czy stan zdrowia. Jak powiedział PAP Tomasz Strzymiński z Fundacji Audiodeskrypcji, do tej pory odnotowano już ponad 200 tys. wejść na stronę internetową.

Dzięki pozyskanym pieniądzom z MKiDN oraz miasta Białystok w tej edycji projektu udało się opisać za pomocą audiodeskrypcji kolejnych ponad 80 dzieł z II połowy XIX wieku - od akademizmu i realizmu aż do secesji. To m.in. dzieła Edwarda Muncha, Claude Moneta, Gustawa Klimta, Vincenta van Gogha, Camilla Pissarra, Augusta Rodina i Edgara Degasa. Zostały też opisane obiekty architektoniczne m.in. Wieża Eiffla w Paryżu, Casa Mila w Barcelonie i Budynek Secesji w Wiedniu. Część opisów już jest dostępnych na portalu, pozostałe znajdą się tam do końca roku.

W poprzednich edycjach na portalu udostępniono m.in. malowidła z jaskini w Lascaux, rzeźba Nike z Samotraki, mozaika z Hagia Sofia z Konstantynopola, tryptyk "Tysiącletnie królestwo" ("Ogród rozkoszy ziemskich") Hieronima Boscha, "Dama z gronostajem" i "Ostatnia wieczerza" Leonarda da Vinci, "Narodziny Wenus" Sandro Botticellego; rzeźby Michała Anioła, grafiki Albrechta Duerera, czy obiekty architektoniczne - kopuła bazyliki św. Piotra w Rzymie, dziedziniec arkadowego Zamku Królewskiego na Wawelu oraz budynek Teatru Wielkiego w Warszawie.

Strzymiński powiedział, że kanon dzieł nie jest przypadkowy, stworzony jest przez historyków sztuki, którzy pomagają także w stworzeniu opisów. Na portalu obok fotografii i kontekstu historycznego, użytkownicy mają do dyspozycji opisy dzieł w formie audiodeskrypcji - zarówno skryptów tekstowych, jak i nagrań dźwiękowych. Dzięki temu - jak mówił Strzymiński - portal jest dostępny dla wszystkich.

Fundacja chce kontynuować projekt w przyszłym roku i stworzyć audiodeskrypcję do polskich dzieł z II połowy XIX wieku. Strzymiński dodał, że w tym roku skupiono się na światowych dziełach. W planach fundacji jest też opisanie dzieł także z innych dziedzin jak film, fotografia czy sztuki sceniczne, dzięki czemu portal stanie się kompleksowym narzędziem edukacji wizualnej. Strzymiński powiedział, że iSztuka stała się projektem życia, bo zawsze znajdą się dzieła, które warto opisać.

Oprócz Fundacji Audiodeskrypcja, projekt iSztuka współtworzy Fundacja Promocji Sztuki "Niezła Sztuka" oraz Spółdzielnia Socjalna Akces Lab.

Fundacja Audiodeskrypcja to organizacja pozarządowa, założona przez niewidomych białostoczan - Tomasza Strzymińskiego i Barbarę Szymańską, którzy popularyzują audiodeskrypcję i pokazują jej znaczenie dla niepełnosprawnych. Głównym celem działalności organizacji było od początku wprowadzenie tej techniki do wielu instytucji kultury w kraju.

Fundacja Audiodeskrypcja prowadzi też wykłady oraz szkolenia z tworzenia audiodeskrypcji i kompleksowego udostępniania instytucji osobom niepełnosprawnym. W ciągu kilku lat fundacja przeszkoliła ponad tysiąc osób. Przygotowała audiodeskrypcję m.in. do kilkudziesięciu filmów. Wykonała również audio-przewodniki dla muzeów i miast, audycje radiowe o sztuce; zainicjowała też akcję społeczną pod hasłem "Sztuka, której nikt nie widział".