Obchody 65. rocznicy wyzwolenia Auschwitz

Obchody 65. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz rozpoczęły się w środę rano w Oświęcimiu. Pracownicy Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau oddali hołd pomordowanym oraz żołnierzom radzieckim, którzy zginęli w walkach o miasto i obóz.

Znicze i kwiaty muzealnicy złożyli przed Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku 11 w byłym Auschwitz I, gdzie Niemcy rozstrzelali wiele tysięcy osób, głównie Polaków, pod pomnikiem upamiętniającym zagładę około 23 tysięcy Romów w Auschwitz II-Birkenau, monumentem poświęconym około 30 tysiącom ofiar obozu Auschwitz III – Monowitz, na mogile żołnierzy radzieckich, którzy spoczywają na oświęcimskim cmentarzu, a także na zbiorowej mogile około 700 więźniów zgładzonych przez Niemców w ostatnich dniach istnienia obozu.

Krótko po złożeniu kwiatów, w oświęcimskim Centrum Dialogu i Modlitwy rozpocznie się międzynarodowa konferencja ministrów edukacji "Auschwitz - pamięć, odpowiedzialność, edukacja". Na to organizowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej spotkanie przyjechały delegacje z 35 krajów; na czele dziewięciu z nich (m.in. Kanada, Izrael, Rosja) stoją ministrowie konstytucyjni.

Główne uroczystości 65. rocznicy wyzwolenia odbędą się wczesnym popołudniem w byłym obozie Auschwitz II-Birkenau. Weźmie w nich udział około 150 byłych więźniów, a także politycy, między innymi prezydent Lech Kaczyński i premier Donald Tusk, premier Izraela Benjamin Netanjahu i szef PE Jerzy Buzek. Zabiorą głos trzej byli więźniowie: Polak Władysław Bartoszewski, polski Żyd Marian Turski i polski Rom Edward Paczkowski. Po nich przemówią politycy.

Po głównej uroczystości duchowni chrześcijańscy i żydowscy będą się wspólnie modlili przed pomnikiem ofiar obozu, a byli więźniowie i politycy ustawią znicze. Główną uroczystość poprzedzi w środę przed południem międzynarodowa konferencja ministrów edukacji "Auschwitz – Pamięć, Odpowiedzialność, Edukacja" oraz msza święta w intencji ofiar obozu i byłych więźniów, którzy przeżyli. W byłym Auschwitz I otwarta zostanie wystawa upamiętniająca między innymi wyzwolenie obozu przez Armię Czerwoną, a także pomoc radziecką oraz oświęcimian dla ocalonych więźniów.

Niemiecki obóz Auschwitz wyzwolili 27 stycznia 1945 roku żołnierze 100 Lwowskiej Dywizji Piechoty 60 Armii I Frontu Ukraińskiego. W walkach o wyzwolenie Auschwitz, Birkenau, Monowitz oraz miasta Oświęcimia zginęło 231 żołnierzy radzieckich.