Patryk Jaki szefem komisji weryfikacyjnej ds. reprywatyzacji

"Pan wiceminister (sprawiedliwości) Patryk Jaki, na wniosek pana ministra Zbigniewa Ziobro, został przedstawiony mi jako kandydat na przewodniczącego komisji weryfikacyjnej. Podjęłam decyzję o powołaniu go na tę funkcję" - powiedziała premier. Wręczając nominację, życzyła mu "powodzenia, sukcesów i determinacji".

Można już składać to żeby komisja zajęła się konkretnymi nieruchomościami; bardzo do tego zachęcamy - oświadczył Jaki. Chce on, by każdego miesiąca komisja badała jedną sprawę i "w krótkim czasie wydawała decyzje". "Robimy wszystko, co w naszej mocy aby pokazać, że podjęliśmy państwo z kolan i państwo potrafi wygrać z zorganizowaną grupą przestępczą, z mafią reprywatyzacyjną" - powiedział szef komisji.

W ubiegły piątek weszła w życie ustawa powołująca komisję, która zbada zgodność z prawem decyzji administracyjnych ws. reprywatyzacji stołecznych nieruchomości; jej prace mają być jawne.

Szefowa rządu oceniła, że przed Jakim stoi niełatwe zadanie: przywrócić ludziom sprawiedliwość i wiarę w państwo polskie. "Zaczynamy żmudną pracę, która ma naprawić krzywdę tysięcy ludzi" - podkreśliła. "Trzeba powiedzieć dość niesprawiedliwości, zatrzymać to, co krzywdzi ludzi, komisja weryfikacyjna ds. reprywatyzacji będzie działała właśnie po to, by przywracać sprawiedliwość i poczucie bezpieczeństwa obywatelom" - dodała.

"Przez wiele lat pod okiem ważnych instytucji państwowych, pod okiem ważnych urzędników toczył się niebywały proceder okradania ludzi z ich własności, z ich mienia. Ludzie tracili poprzez dziką prywatyzację swoje majątki, mieszkania, to wszystko, co zdobyli ciężką pracą przez całe swoje życie. I tej niesprawiedliwości trzeba powiedzieć dość, trzeba zatrzymać to, co krzywdzi ludzi" - oświadczyła szefowa rządu.

"Wierzę, że w to głęboko, że pan wiceminister Jaki sprosta temu wyzwaniu i będziemy mogli po zakończeniu pracy komisji powiedzieć, że sprawiedliwość została przywrócona i ci, którzy zostali skrzywdzeni te krzywdy wynagrodziliśmy" - zaznaczyła.

Nawiązując do obietnic z kampanii wyborczej w 2015 r., Szydło zapewniła, że rząd przywraca państwo obywatelom. Dodała, że ci, którzy są uczciwi, "muszą wiedzieć, że państwo będzie stało po ich stronie", a nieuczciwi "muszą wiedzieć, że państwo zawsze będzie surowo dążyło do tego, ażeby ponieśli odpowiedzialność za swoje czyny".

7 osób, w tym 3 adwokatów, zatrzymało w czwartek CBA w związku z procesem przejmowania i wyłudzania nieruchomości - poinformował Ziobro. Dodał, że jednym z zatrzymanych jest "bardzo znany adwokat". Ujawnił, że trwają przeszukania, a straty są szacowane co najmniej na 50 mln zł. Po konferencji premier Szydło i ministra Ziobry Prokuratura Krajowa podała, że zatrzymanych jest 8 osób: warszawski adwokat Andrzej M., dwoje adwokatów występujących jako kuratorzy spadkobierców nieruchomości - Grażyna K.-B. i Tomasz Ż., ojciec i syn zajmujący się skupowaniem roszczeń i praw do stołecznych nieruchomości - Maciej M. i Maksymilian M., dwóch rzeczoznawców majątkowych wpisanych na sądową listę biegłych - Michał Sz. i Jacek R. oraz Andrzej K.

Według Ziobry, w tle tych zatrzymań "jest wątek sądowy, polegający na ustanawianiu przez sąd kuratorów" w ramach reprywatyzacji - i ta kwestia jego zdaniem zadaje kłam publicznym twierdzeniom stowarzyszeń sędziowskich, że w sprawie reprywatyzacji sądy działają, tak jak należy. Ziobro uznał, że ta sprawa to kolejny argument za potrzebą reformy sądownictwa.

"Premier Donald Tusk, Grzegorz Schetyna, PO obiecywali Polakom +zieloną wyspę+ i rzeczywiście: można powiedzieć, że w jakimś sensie słowa dotrzymali, bo jeśli popatrzymy na to, co działo się w Warszawie, to była to +zielona wyspa+, tylko dla kogo? Dla oszustów, cwaniaków i przestępców" - oświadczył minister. Dodał, że warte miliony zł kamienice i nieruchomości były przejmowane przez ludzi, którzy nie mieli do tego żadnego prawa i tytułu, a "czyściciele kamienic" brutalnie wyrzucali ludzi z ich mieszkań i domów. Ocenił, że mogło się tak dziać, bo "państwo praktycznie nie działało - było tylko teoretyczne".

Zdaniem Ziobry, podczas procesu legislacyjnego ws. komisji Nowoczesna i PO "rzucała nam kłody pod nogi".

Przypomniał, że niezależnie od prac komisji trwa ponad 150 śledztw ws. reprywatyzacji, a "działania prokuratury i komisji będą się uzupełniać". Zdaniem Ziobry, większość takich spraw - znanych ówczesnym władzom i prokuraturze - była zamieciona pod dywan, bo "oni to mieli, proszę wybaczyć za słowo, w głębokim poważaniu; powinno się tu użyć mocniejszego słowa".

Powołanie komisji to pokłosie afery reprywatyzacyjnej w stolicy, która głośna stała się latem 2016 r. po ujawnieniu przez "Gazetę Wyborczą" szczegółów sprawy wartej ok. 160 mln zł działki przy Pałacu Kultury i Nauki, pod dawnym adresem Chmielna 70. Na mocy decyzji ratusza z 2012 r. została ona przejęta przez trzy osoby, które nabyły roszczenia od spadkobierców - mimo że odszkodowanie za nią dostał wcześniej jej ostatni przedwojenny właściciel, obywatel Danii. Prokuratorskie zarzuty mają już osoby zaangażowane w zwrot działki, m.in. b. urzędnik ratusza Jakub R. i znany adwokat Robert N.

Komisja będzie mogła np. utrzymać w mocy decyzję reprywatyzacyjną (uznać słuszność zwrotu nieruchomości), albo uchylić ją i podjąć decyzję merytoryczną, która pozwoli odebrać bezprawnie pozyskaną nieruchomość. Będzie też mogła uchylić decyzję reprywatyzacyjną i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi, który ją wydał, wraz z wiążącymi wskazaniami co do dalszego postępowania. Może też stwierdzić wydanie decyzji reprywatyzacyjnej z naruszeniem prawa, jeśli wywołała nieodwracalne skutki prawne. W takiej sytuacji komisja będzie mogła nałożyć na osobę, która skorzystała na wydaniu decyzji reprywatyzacyjnej, obowiązek zwrotu nienależnego świadczenia w wysokości odpowiadającej wartości bezprawnie przejętej nieruchomości.

Komisja może wstrzymywać postępowania innych organów, np. sądów oraz wpisywać w księgach wieczystych ostrzeżeń o toczącym się jej postępowaniu. Może też przyznawać od miasta Warszawy odszkodowania lub zadośćuczynienia lokatorom, jeśli nieprawidłowości reprywatyzacyjne spowodowały pogorszenie ich sytuacji materialnej. Od decyzji komisji przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

Jak mówił niedawno Jaki, komisja mogłaby zacząć działać pod koniec maja. Jej ośmiu członków powołuje i odwołuje Sejm, a przewodniczącego - premier. Każdy klub opozycyjny ma mieć w komisji po jednym przedstawicielu - zapowiadali wcześniej przedstawiciele rządu.

Opozycja podkreślała, że komisja będzie wkraczała w kompetencje władzy sądowniczej, ale nie będzie niezawisła jako swoisty "trybunał ludowy". Przedstawiciele rządu mówili o przywróceniu elementarnego poczucia sprawiedliwości i naprawieniu krzywd.