Sikorski i Ławrow za "ostateczną normalizacją"

Za "ostateczną normalizacją" i ożywieniem relacji Warszawy i Moskwy opowiedzieli się w czwartek szefowie MSZ Polski i Rosji. Radosław Sikorski i Siergiej Ławrow rozmawiali m.in. o sprawie Katynia, współpracy gospodarczej oraz małym ruchu granicznym z Obwodem Kaliningradzkim.

Ministrowie deklarowali na wspólnej konferencji prasowej w Warszawie, że uzdrowienie polsko-rosyjskich relacji możliwe jest tylko w oparciu ich na prawdzie.

Ławrow, który był gościem - na zaproszenie Sikorskiego - corocznej narady ambasadorów, podkreślił, że stosunki między Polską i Rosją obecnie rozwijają się bardzo intensywnie. "Zawdzięczamy to nie tylko tej strasznej tragedii (smoleńskiej-PAP), która się wydarzyła i w jakiś sposób połączyła nasze narody, ale uważam, że przyczyna jest głębsza" - ocenił.

Według szefa rosyjskiego MSZ są to "głębsze powiązania i wzajemna chęć Polaków i Rosjan do współpracy i do tego, by żyć w normalnych stosunkach, budując głębokie relacje międzyludzkie".

Ławrow przypomniał, że już wcześniej z szefem polskiej dyplomacji umówili się, że będą dążyć do ożywienia mechanizmów współpracy dwustronnej. "Te uzgodnienia skutecznie realizujemy. Wznowiliśmy prace Komitetu ds. Strategii i Stosunków Polsko-Rosyjskich" - mówił. Dodał, że uzgodnili, iż kolejne posiedzenie Komitetu odbędzie się w październiku.

W ocenie Ławrowa z obu stron - polskiej i rosyjskiej - jest chęć całkowitego uzdrowienia wzajemnych relacji i wykorzystania ogromnego potencjału. Podkreślił, że na "bardzo dobre słowa" zasługuje praca komisji ds. trudnych pod kierownictwem Adama Rotfelda i Anatolija Torkunowa. "Dzisiaj potwierdziliśmy, że bardzo wysoko oceniamy wyniki prac tej komisji" - powiedział Ławrow.

Rosyjski minister zaznaczył też, że w pierwszym półroczu tego roku polsko-rosyjska wymiana handlowa sięgnęła prawie 10 miliardów dolarów, co jest wynikiem wyższym niż w roku ubiegłym, szczególnie dobrym w świetle kryzysu finansowego.

Ławrow podkreślał też aktywność polsko-rosyjskiego Forum Dialogu Obywatelskiego, które - jak mówił - niebawem zostanie poszerzone o młodzież, a także Forum Regionów.

Poinformował, że prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew przyjął zaproszenie prezydenta Bronisława Komorowskiego do złożenia wizyty w Polsce i obecnie trwają prace nad ustaleniem terminu tego spotkania.

Także Sikorski wyraził zadowolenie z powodu spodziewanej wizyty w Polsce Miedwiediewa. "Bardzo się też cieszymy na wizytę prezydenta Rosji w Polsce i przygotowujemy pakiet porozumień, które, mam nadzieję, podpiszemy w obecności prezydentów" - powiedział.

Jak dodał, "będziemy dążyć do demilitaryzacji stosunków między naszymi krajami i ich ekonomizacji". Poinformował, że rozmawiał z Ławrowem o nowych inicjatywach handlowych oraz inwestycyjnych między Polską a Rosją.

Szef MSZ podkreślił, że Rosja jest "naszym dużym sąsiadem", strategicznym partnerem Polski i ważnym partnerem Unii Europejskiej. "A pan minister Ławrow jest jednym z najdłużej urzędujących ministrów spraw zagranicznych na świecie. Jest cenionym rozmówcą w Waszyngtonie, w Berlinie, czy Londynie" - zaznaczył Sikorski.

Jak dodał, tym bardziej cieszy się, że polscy ambasadorowie, którzy przygotowują się do współprezydencji Polski w Unii Europejskiej w przyszłym roku, "mieli sposobność do wysłuchania u źródła, stanowiska Rosji w kluczowym sprawach światowych".

Także szef rosyjskiego MSZ wyraził zadowolenie ze spotkania z polskimi ambasadorami. "Uważam te spotkanie za bardzo pożyteczne, zauważyłem żywe zainteresowanie ze strony polskich ambasadorów, co do rozwoju stanowiska Polski w kluczowych sprawach. W przyjacielskiej atmosferze, bardzo szczerze mówiliśmy o wszystkim. Chciałbym, aby taki dialog na różnych szczeblach, w różnych formatach był kontynuowany" - zaznaczył Ławrow.

Sikorski podkreślał, że Polska i Rosja kroczą drogą modernizacji. "Dlatego tak cieszymy się z pańskich deklaracji, że na przykład w dziedzinie wspierania małej i średniej przedsiębiorczości czy też demokracji lokalnej i regionalnej Rosja będzie chciała czerpać z polskich doświadczeń" - mówił Sikorski, zwracając się do Ławrowa.

Minister zapewnił też, że Polska będzie popierać partnerstwo dla modernizacji pomiędzy UE a Rosją. "Cieszę się, że Polska i Rosja podobnie rozumieją modernizację, jako modernizację nie tylko technologiczną i gospodarczą, ale także społeczną i instytucjonalną" - dodał.

Z kolei Ławrow poinformował, że priorytety rosyjskiej dyplomacji na obecnym etapie polegają na jak najszerszym wykorzystaniu mechanizmów i możliwości zewnętrznych dla modernizacji kraju. Jak zaznaczył, Rosja jest otwarta na współpracę w tej mierze ze wszystkimi partnerami, którzy są tym zainteresowani, także z Polską.

W ocenie szefa rosyjskiego MSZ dla modernizacji potrzebna jest stabilność w Europie i na świecie, dlatego - jak mówił - nasze kraje opowiadają się za jak najmniejszą ilością konfliktów, a te które są, powinny być - jego zdaniem - rozwiązywane na drodze politycznej i dyplomatycznej.

W polsko-rosyjskich rozmowach nie zabrakło odniesień do kwestii historycznych. "Pan minister powiedział, że nasze stosunki, pojednanie między naszymi narodami, powinno się odbywać na bazie prawdy. Zgadzamy się z tym i dlatego tak nas cieszy deklaracja pana ministra, że w Rosji kontynuowana jest praca nad odtajnieniem dokumentów katyńskich" - mówił Sikorki.

Ławrow zaznaczył, że sprawę Katynia osobistą kontrolą objął prezydent Miedwiediew i to na jego polecenie strona rosyjska stara się wykonać "jak najwięcej dodatkowych kroków", biorąc pod uwagę duże znaczenie narodowe i polityczne dla tego problemu w Polsce. "I na polecenie prezydenta odtajniane są kolejne dokumenty dotyczące tej sprawy" - podkreślił Ławrow.

Zwrócił uwagę, że zostaną utworzone w Polsce i Rosji Centra Pamięci, które będą prowadziły badania dotyczące spraw historycznych. Prace nad powstaniem Centrów zostały zlecone ministerstwom kultury obu krajów.

"Przy wszystkich szczegółach, które mogą nas trochę różnić, końcowy cel dla Polski i Rosji jest jeden - wszyscy chcemy prawdy" - podkreślił Ławrow.

Poinformował, że jego rozmowy w Warszawie dotyczyły też m.in. współpracy na linii Rosja-Unia Europejska oraz Rosja-NATO. "Bardzo doceniamy konstruktywne podejście władz polskich do działań na rzecz współpracy w ramach Rosja-NATO, takiej współpracy, która pozwoliłaby przezwyciężyć linię podziałów, które pozostały jeszcze z czasów zimnej wojny" - podkreślił.

Obecny stan stosunków polsko-rosyjskich ocenił jako bardzo pozytywny. "Ostatnio widzimy szczerą chęć nie tylko ze strony władz, nie tylko ze strony członków rządów czy prezydentów naszych państw, ale również naszych narodów do rozwoju normalnych, dobrosąsiedzkich stosunków i do tego, żeby te problemy, które istnieją, nie przekształcały się w przegrody nie do przekroczenia" - mówił szef rosyjskiego MSZ.

Jedną z form intensyfikacji wzajemnych relacji obywateli Polski i Rosji ma być rozszerzenie strefy bezwizowej na Obwód Kaliningradzki.

Sikorski był pytany przez rosyjskich dziennikarzy, czy rozszerzenie strefy bezwizowej na cały obszar Obwodu Kaliningradzkiego może przyspieszyć zniesienie wiz pomiędzy Unią a Rosją. Sikorski wyraził nadzieję, że tak.

Przypomniał, że obecnie funkcjonuje już umowa o małym ruchu granicznym z Ukrainą. "Wbrew niektórym obawom obywatele Ukrainy przestrzegają warunków podróżowania w Polsce w strefie przygranicznej, co będzie ważnym argumentem na rzecz dalszej liberalizacji wizowej w relacjach między Unią a Ukrainą" - powiedział.

Dodał, że jest przekonany, że podobnie będzie, jeśli zostanie wdrożona umowa o małym ruchu granicznym dotycząca Kaliningradu i polskich województw granicznych.

"Będzie to argument wobec tych bardziej konserwatywnych struktur w państwach Unii Europejskiej, którymi przeważnie bywają ministrowie spraw wewnętrznych, że skoro nasi sąsiedzi przestrzegają dotychczas ustanowionych ułatwień, to będą i przestrzegać dalszych liberalizacji" - mówił.

Sikorski podkreślił, że Polska pragnie ustanowienia ruchu bezwizowego ze wszystkimi swoimi sąsiadami. Warto pamiętać o tym - jak mówił - że dużo zależy od samych tych państw. "Bo wola polityczna to raz, a wypełnienie warunków technicznych to dwa" - zaznaczył.

"Cieszę się, że wspólnie przekonujemy państwa UE do zmiany zarządzenia Unii o małym ruchu granicznym i że będziemy mogli podpisać, i wdrożyć tę umowę (o małym ruchu granicznym-PAP) tak, aby skorzystali na niej wszyscy mieszkańcy okręgu królewieckiego i województw granicznych" - powiedział Sikorski.

Chodzi o to, że obecne regulacje europejskie pozwalają na ustanowienie małego ruchu granicznego w pasie 30 km, maksymalnie 50 km od granicy. Natomiast Polska i Rosja wystąpiły z inicjatywą objęcia całego Obwodu Kaliningradzkiego taką umową.

Sikorski zadeklarował też, że oba kraje będą popierać wszystkie działania zmierzające do przywrócenia "wolności podróżowania" między Polską a Rosją.

"Bardzo doceniamy konsekwentną pracę Polski, stanowisko dotyczące zniesienia wiz w ruchu pomiędzy Rosją a Unią Europejską" - powiedział Ławrow. Jak ocenił, umowa o małych ruchu granicznym z Obwodem Kaliningradzkim będzie bardzo ważnym krokiem na tej drodze. Jak dodał, strona polska i rosyjska uzgodniła konkretne kroki, żeby jak najszybciej podpisać porozumienie, które znacznie ułatwi podróżowanie obywateli Obwodu Kaliningradzkiego i odpowiednich regionów Polski.

Szef MSZ Rosji zadeklarował, że opowiada się za tym, aby stosunki polsko-rosyjskie "doszły do ostatecznej normalizacji, żeby budowane były na zasadzie dobrego sąsiedztwa i prawdziwej współpracy".

"Jestem bardzo zadowolony z udziału w naradzie polskich ambasadorów oraz z bilateralnej części mojej wizyty w Warszawie. Jestem przekonany, że dokonaliśmy dzisiaj bardzo pożytecznej pracy, która pozwoli zrealizować te wszystkie ustalenia, podjęte przez władze naszych państw tak, aby rozwiązać wszystkie problemy, które niestety jeszcze pozostają w naszych stosunkach i doprowadzić do tego, aby stosunki polsko-rosyjskie doszły do ostatecznej normalizacji, żeby budowane były na zasadach dobrego sąsiedztwa i prawdziwej współpracy" - powiedział Ławrow.

Sikorski podczas konferencji prasowej ocenił, że liczna obecność polskich mediów na jego wspólnej konferencji prasowej z Ławrowem świadczy o tym, że "między Polską, a Rosją różnie bywa, czasami mamy rozbieżne oceny i sprzeczne interesy, ale nigdy nie jesteśmy sobie obojętni".