Zmieniamy zdanie o stanie wojennym?

41 proc. Polaków uważa, że wprowadzenie stanu wojennego w 1981 r. było uzasadnione - wynika z badania TNS Pentor. To najniższa liczba przekonanych o słuszności tego posunięcia od początku prowadzenia badań na ten temat w 1995 roku.

W listopadzie br. 41 proc. osób zapytanych przez Pentor o ocenę słuszności wprowadzenia stanu wojennego uznało, że jego wprowadzenie było uzasadnione. 33 proc. badanych wyraziło pogląd, że wprowadzenie stanu wojennego było nieuzasadnione, a 27 proc. nie miało w tej sprawie wyrobionego zdania. Z analizy analogicznych badań z poprzednich lat wynika, że w tym roku liczba ankietowanych uznających zasadność decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego jest najniższa od początku prowadzenia badań na ten temat.

Po raz pierwszy Pentor zapytał Polaków o ocenę zasadności decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego w 1995 roku. 49 proc. ankietowanych odpowiedziało wtedy, że decyzja ta była uzasadniona, 27 proc. uznało, że ta decyzja była nieuzasadniona, a 24 proc. badanych nie miało w tej sprawie zdania. Najwięcej przekonanych o słuszności wprowadzenia stanu wojennego (54 proc.) było w 2002 roku. 19 proc. ankietowanych negowało wtedy zasadność tej decyzji, a 27 proc. udzieliło odpowiedzi "trudno powiedzieć".

Z badań Pentora na przestrzeni 15 lat wynika, że uniknięcie agresji ze strony Związku Radzieckiego jest argumentem, który najczęściej wskazują ankietowani jako motyw wprowadzenia stanu wojennego. W 2010 roku tę przyczynę wskazało 33 proc. badanych. 19 proc. ankietowanych uważało, że wprowadzanie stanu wojennego miało "zapobiec rozpadowi państwa", 13 proc. - że miało "utrzymać komunistów u władzy". 12 proc. badanych uważało, że wprowadzenie stanu wojennego miało na celu "zlikwidować Solidarność", pozostało 23 proc. badanych wskazało "inne cele" lub nie miało sprecyzowanego zdania.

Pentor bada też od 14 lat "syntetyczny wskaźnik kompetencji w zakresie problematyki stanu wojennego", czyli stopień zapisania się wydarzeń z grudnia 1981 roku w pamięci respondentów. Wartość maksymalna tego wskaźnika (4) przypisana zostaje tym ankietowanym, którzy znają datę wprowadzenia stanu wojennego oraz mają własną ocenę tego wydarzenia i zdanie na temat jego przyczyn. Z tegorocznych badań wynika, że największą wiedzę na ten temat mają badani w wieku od 40 do 59 lat (wskaźnik 3,3 proc.), najmniejszą - osoby w wieku do 29 lat (wskaźnik 1,9).