Łukaszenka: Ekshumacja tak, jak Polska zapłaci

"Dajcie pieniądze, mamy specjalistów, przeprowadzą ekshumację tam, gdzie uważacie za potrzebne, i odpowiemy na wasze pytania" - oświadczył Łukaszenka zapytany, czy strona białoruska zgodzi się na przeprowadzenie ekshumacji w Kuropatach w celu rozstrzygnięcia kwestii, czy spoczywają tam także ofiary z tzw. białoruskiej listy katyńskiej.

Według niego obecność polskich specjalistów przy ekshumacjach nie jest potrzebna. "Obejdziemy się bez polskich specjalistów, wystarczą białoruscy. My do was nie jeździmy przeprowadzać ekshumacje i wy też nie musicie do nas przyjeżdżać" - oznajmił.

"Nam smoleńskiej historii wystarczyło. Wiecie, czym ona się skończyła" - dodał Łukaszenka, nie precyzując tych słów.

Oświadczył, że dziennikarze mogliby obserwować ekshumację. "Jeśli dziennikarze chcą być obecni przy tym procesie, to proszę bardzo" - powiedział.

Polscy historycy przypuszczają, że Polacy aresztowani po wejściu Armii Czerwonej na tereny II Rzeczypospolitej w 1939 roku, a następnie zaginieni, zostali zamordowani w więzieniu w Mińsku. Mogą o tym świadczyć przedmioty polskiego pochodzenia, wydobyte w latach 80. i 90. podczas ekshumacji przeprowadzonych w Bykowni pod Kijowem i w Kuropatach pod Mińskiem. Dane o tych ofiarach powinna zawierać tzw. białoruska lista katyńska, która według przypuszczeń badaczy mogła znajdować się w Mińsku i Moskwie i liczyła 3870 nazwisk.

Władze rosyjskie na początku 2010 roku poinformowały, że nie znalazły listy w rosyjskich archiwach. Łukaszenka, pytany o nią na konferencji prasowej w grudniu 2011 roku oświadczył, że szukano jej w archiwach na Białorusi, ale bezskutecznie. Powtórzył to zapewnienie we wtorek.

"Według naszych danych archiwalnych, a przetrząsnęliśmy wszystko, u nas nigdy nie była rozstrzeliwana ludność polska. Stwierdzono z pewnością, że żadnych podobnych list nie ma nie tylko w archiwach KGB, ale też innych archiwach państwowych i resortowych Białorusi" - oświadczył. 

Dodał, że na terytorium Białorusi były tylko punkty przesyłowe. Jak mówił w 2011 r., Polacy, którzy tam trafiali, "byli wysyłani głównie do Federacji Rosyjskiej i być może na Ukrainę".

Martwi nas brak wyraźnego przełomu w sytuacji na Białorusi i w relacjach polsko-białoruskich; niezmiennie więc życzymy narodowi białoruskiemu uzyskania pełnej wolności, pełnych swobód - powiedział we wtorek prezydent Bronisław Komorowski.

Komorowski mówił m.in. o Białorusi w wystąpieniu podczas spotkania z korpusem dyplomatycznym w Pałacu Prezydenckim. "Polska ma wielką nadzieję na dalszy rozwój współpracy z sąsiadami, z sąsiadem niemieckim, Francją, także w ramach Trójkąta Weimarskiego" - zaznaczył. Wyraził nadzieję, że majowy szczyt Trójkąta da impuls dla współpracy tak potrzebnej całej Europie.

"Mamy nadzieję na kontynuację bliskich sojuszniczych stosunków ze Stanami Zjednoczonymi, zarówno w płaszczyźnie dwustronnej, jak i wewnątrz NATO" - powiedział prezydent. Zaznaczył, że niezmiennie wielką wagę przywiązujemy do współpracy regionalnej, m.in. w formule wyszehradzkiej. 

"Cieszy nas dobry stan stosunków polsko-ukraińskich" - oświadczył Komorowski. Zapowiedział, że będziemy zachęcać ukraińskich przyjaciół do konsekwencji w przeprowadzaniu zmian i reform, które umożliwią podpisanie umowy o stowarzyszeniu z UE oraz pogłębienie związków Ukrainy i Polski.

Prezydent wyraził też nadzieję "na powrót dobrego klimatu w stosunkach z Litwą, naszym ważnym sąsiadem", z którym łączy nas nie tylko wspólna przeszłość, ale i wspólne interesy m.in. w procesie jednoczenia Europy. 

Komorowski podkreślił znaczenie ubiegłorocznej wizyty w Polsce Patriarchy Moskwy i całej Rusi Cyryla I i wspólnego listu-posłania polskiego Kościoła katolickiego i rosyjskiej cerkwi. Jak mówił, wizyta ta pokazała, że nawet w trudnych okresach możliwe jest znajdowanie porozumienia między narodami. 

"Wizyta patriarchy była wydarzeniem dobrym i doniosłym wydarzeniem, chciałbym wyrazić wielkie życzenie, aby ten klimat przenikał także do stosunków politycznych między Polską a Rosją" - powiedział prezydent.