Pokojowy Nobel dla obrońców praw dzieci

(fot. EPA/JAMAL NASRALLAH)

10 lat temu

PAP / kn

Działacz na rzecz praw dzieci w Indiach Kailash Satyarthi i 17-letnia Pakistanka Malala Yousafzai, walcząca o prawa dziewcząt do edukacji w krajach islamskich, zostali tegorocznymi laureatami Pokojowej Nagrody Nobla - poinformował w piątek Norweski Komitet Noblowski.

Malala, która w 2012 roku została postrzelona przez pakistańskich talibów, jest najmłodszą laureatką Nagrody Nobla. Poprzednim był Australijczyk Lawrence Bragg, który w 1915 roku wraz z ojcem otrzymał wyróżnienie w dziedzinie z fizyki; miał wówczas 25 lat.

Przewodniczący Komitetu Thorbjoern Jagland powiedział, że Satyarthi i Yousafzai zostali uhonorowani za "walkę z ciemiężeniem dzieci i młodych ludzi oraz (za walkę) o prawo wszystkich dzieci do nauki". "Przyczynia się ona do rozwijania +braterstwa między narodami+, które Alfred Nobel wymienia w swoim testamencie jako jedno z kryteriów Pokojowej Nagrody Nobla" - czytamy w uzasadnieniu.

"Dzieci muszą chodzić do szkoły i nie mogą być wykorzystywane finansowo" - podkreślił Jagland.

Według Komitetu ważne jest, że "hindus i muzułmanka, z Indii i Pakistanu, przyłączają się do wspólnej walki o edukację i do walki z fundamentalizmem".

Jagland przypomniał, że na świecie jest obecnie ok. 168 mln pracujących dzieci, a w 2000 r. było ich o 78 mln więcej. "Świat jest coraz bliżej wyeliminowania pracy dzieci" - zaznaczył.

60-letni Satyarthi podtrzymuje tradycję Mahatmy Gandhiego; stał na czele wielu pokojowych protestów, "koncentrując się na zjawisku wykorzystywaniu dzieci dla korzyści finansowych" - napisał Norweski Komitet Noblowski. Aktywista przyczynił się też do tworzenia wielu ważnych międzynarodowych konwencji dotyczących praw dzieci.

Satyarthi zadedykował swoją nagrodę dzieciom-niewolnikom i ofiarom handlu ludźmi.

Malala w wieku 11 lat zaczęła pod pseudonimem prowadzić bloga, w którym opowiadała się za prawem kobiet do edukacji, wolności i decydowania o własnym losie w dolinie Swat, gdzie mieszkała i gdzie pakistańscy talibowie sprzeciwiali się prawu dziewcząt do edukacji.

"Mimo młodego wieku Malala już walczyła przez kilka lat o prawo dziewcząt do edukacji i na swoim przykładzie pokazała, że dzieci i młodzież także mogą przyczynić się do poprawy swojej sytuacji. Robiła to w bardzo niebezpiecznych okolicznościach" - napisał Komitet w uzasadnieniu. Nazwał nastolatkę "główną orędowniczką prawa dziewcząt do edukacji".

Nastolatka stała się symbolem walki o te prawa, gdy w październiku 2012 roku została zaatakowana przez talibów w drodze ze szkoły. Przeżyła postrzały w głowę i szyję, po intensywnej rehabilitacji w Anglii kontynuuje tam edukację.

Komitet przypomniał, że w ubogich krajach 60 proc. ludności stanowią osoby poniżej 25. roku życia. "Warunkiem pokojowego rozwoju świata jest respektowanie praw dzieci i młodych ludzi. Zwłaszcza w targanych konfliktami regionach łamanie tych praw prowadzi do przechodzenia przemocy z pokolenia na pokolenie" - czytamy w uzasadnieniu.

Pokojowy Nobel zostanie wręczony 10 grudnia, w rocznicę śmierci fundatora Alfreda Nobla, w Oslo. Nagroda warta jest ok. 1,1 mln dolarów.