Skazany na dożywocie polski emigrant może wyjść na wolność

Skazany na dożywocie polski emigrant może wyjść na wolność
(fot. youtube.com)
Wojciech Jagielski / PAP / kw

Janusz Waluś, polski emigrant skazany na dożywocie za dokonanie najgłośniejszego zabójstwa politycznego we współczesnej Republice Południowej Afryki, może w ciągu najbliższych dni wyjść na wolność.

W czwartek sąd orzekł, że 63-letni Waluś powinien w ciągu 14 dni, po ustaleniu wysokości kaucji, zostać zwolniony warunkowo z więzienia.

Rzecznik ministerstwa sprawiedliwości RPA Mthunzi Mhaga zastrzegł, że wyrok sądu nie jest jeszcze równoznaczny z wypuszczeniem Walusia na wolność. "Wciąż zastanawiamy się, czy nie złożyć apelacji od tego orzeczenia" - powiedział Mhaga.

W Wielką Sobotę, 10 kwietnia 1993 roku, Waluś zastrzelił w Johannesburgu jednego z najbardziej wpływowych przywódców czarnej większości Chrisa Haniego. Hani był bożyszczem czarnoskórej młodzieży i jednocześnie przywódcą Południowoafrykańskiej Partii Komunistycznej. Wielu widziało w nim następcę Nelsona Mandeli.

DEON.PL POLECA

Zabójstwo Haniego miało doprowadzić do zerwania prowadzonych od trzech lat rokowań między białym rządem prezydenta Frederika de Klerka oraz Mandelą i przywódcami Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC) w sprawie ostatecznej likwidacji apartheidu, przeprowadzenia pierwszych wolnych wyborów, w których udział na równych prawach po raz pierwszy mieliby wziąć czarnoskórzy (75 proc. ludności kraju) i pokojowego przekazania władzy czarnej większości.

Rządzący od 1994 roku ANC z oburzeniem zareagował na wyrok, nakazujący warunkowe zwolnienie Walusia. "Taki wyrok, wydany w przeddzień kolejnej rocznicy śmierci Haniego, jest wyjątkowo ubliżający wszystkim, którzy czczą jego pamięć" - oświadczył rzecznik ANC Zizi Kodwa. Dodał, że jeśli Waluś rzeczywiście wyjdzie na wolność, to ANC będzie domagać się jego natychmiastowej deportacji do kraju, z którego przybył do RPA, czyli do Polski.

Zamach na Haniego omal nie doprowadził do wojny domowej w RPA. Mandeli i jego towarzyszom udało się powstrzymać swoich zwolenników przed aktami odwetu i kryzys polityczny, jaki wywołała śmierć Haniego wymusił na białych władzach ustępstwa i zgodę na ostateczne ustalenie terminu wyborów. Odbyły się one pod koniec kwietnia 1994 roku, a w ich wyniku władzę w RPA przejął ANC i Mandela, jako pierwszy czarnoskóry prezydent kraju.

Waluś został skazany na karę śmierci. Taki sam wyrok zasądzono Clive’owi Derby-Lewisowi, jednemu z przywódców białej prawicy w RPA, którego uznano za głównego organizatora zamachu. Ponieważ w 1990 roku w RPA wprowadzono moratorium na wykonywanie wyroków śmierci, a w 1995 roku w ogóle tę karę zniesiono, zasądzony Walusiowi i Derby-Lewisowi wyrok zamieniono na dożywotnie więzienie.

W 1997 roku obaj stanęli przed Komisją Prawdy i Pojednania, która w zamian za ujawnienie całej prawdy o politycznych zbrodniach, popełnionych w czasach apartheidu, wyrażenie skruchy i chęci przyczynienia się do pojednania narodowego w RPA miała prawo łaski wobec zasądzonych już wyroków. Komisja Prawdy uznała jednak, że ani Waluś, ani Derby-Lewis nie spełnili tych warunków.

W czerwcu 2015 roku, po odsiedzeniu 22 lat więzienia, Derby-Lewis został zwolniony ze względu na zły stan zdrowia. Prośby Walusia o warunkowe zwolnienie były dotąd odrzucane.

Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.

Skomentuj artykuł

Skazany na dożywocie polski emigrant może wyjść na wolność
Wystąpił problem podczas pobierania komentarzy.
Nikt jeszcze nie skomentował tego wpisu.