Szczerski w USA: inicjatywa Trójmorza wkracza w decydujący etap

Inicjatywa Trójmorza "wkracza w decydujący etap", ponieważ "przechodzi z fazy teoretycznej i politycznych spotkań na poziomie przywódców państw w fazę praktycznej realizacji" - powiedział szef Gabinetu Prezydenta RP Krzysztof Szczerski.

Wystąpienie ministra Szczerskiego, nagrane wcześniej na wideo zostało we wtorek przedstawione w Waszyngtonie uczestnikom konferencji poświęconej inicjatywie Trójmorza. Szczerski nie mógł osobiście wziąć udziału w spotkaniu z powodu wizyty w Polsce tego samego dnia prezydenta Niemiec Franka-Waltera Steinmeiera - wyjaśnił Sławomir Dębski, dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (PISM), który był współorganizatorem konferencji.

Szef gabinetu prezydenta Andrzeja Dudy powiedział, że 12 państw skupionych wokół inicjatywy Trójmorza jest "zdecydowanych zachować zarówno jedność Europy, jak i transatlantyckie związki". - Lepiej jak zintegrowana Europa Środkowa przekłada się na bardziej zjednoczoną Unię Europejską - podkreślił Szczerski.

Całodniowa konferencja "Od Warszawy do Bukaresztu: droga naprzód dla inicjatywy Trójmorza" została zorganizowana przez pozarządowy ośrodek politologiczny German Marshall Fund of the United States (GMFUS) i PISM przy współpracy należącego do skarbu państwa Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK).

Prezes BGK Beata Daszyńska-Muzyczka, która obok prezydenckiego ministra zainaugurowała obrady konferencji, wskazała, że inicjatywa Trójmorza nie jest - jak twierdzą niektórzy krytycy tej koncepcji - zagrożeniem spójności Unii Europejskiej, ale przeciwnie "zmierza ona do wzmocnienia UE i zacieśnienia transatlantyckiej współpracy".

Prezes zwróciła uwagę, że inicjatywa Trójmorza zmierza do wyzwolenia potencjału państw Europy Środkowej, których obszar stanowi 28 proc. obszaru UE, a liczba mieszkańców - ok. 100 mln, czyli 22 proc. jej populacji.

Daszyńska-Muzyczka porównała plany stworzenia zintegrowanej infrastruktury 12 państw Trójmorza z budową w USA w okresie administracji prezydenta Dwighta Eisenhowera (1953-1961) Narodowego Systemu Autostrad (ang. National Highway System). Przywołała wypowiedź Eisenhowera, który wskazał, że "Stany Zjednoczone bez zintegrowanego systemu łączności i komunikacji międzystanowej byłyby zaledwie zbiorem różnych, odmiennych części".

Wtorkowa konferencja w zamyśle organizatorów to "przygotowanie gruntu" pod trzecie spotkanie na szczycie państw Trójmorza, które odbędzie się we wrześniu w stolicy Rumunii, Bukareszcie. Konferencja zgromadziła w siedzibie German Marshall Fund w Waszyngtonie ekspertów z różnych dziedzin - dyplomatów i przedstawicieli zarówno rządów 12 państw skupionych wokół idei Trójmorza, administracji prezydenta Donalda Trumpa, jak i przedstawicieli NATO.

Ze strony amerykańskiej udział w konferencji wzięły m.in. dyrektor Biura ds. Europy Środkowej w Departamencie Stanu USA Jennifer Bachus oraz zastępczyni asystenta sekretarza stanu Sandra Oudkirk z Biura Zasobów Energetycznych Departamentu Stanu. Wśród uczestników konferencji z Polski, oprócz prezes BGK, byli m.in. wiceminister spraw zagranicznych Bartosz Cichocki, prezes PGNiG Piotr Woźniak i wiceminister inwestycji i rozwoju Paweł Chorąży.

Trzy sesje dyskusyjne konferencji poświęcone były kolejno strategicznym związkom Europy Środkowej ze Stanami Zjednoczonymi, współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego i strategicznym konsekwencjom rozwoju infrastruktury w Europie Środkowej.

Wtorkowa konferencja była drugą kompleksową prezentacją problematyki związanej z koncepcją Trójmorza w amerykańskiej stolicy. W marcu inicjatywie Trójmorza poświęcona była sesja w konserwatywnej Fundacji Heritage.

Jeszcze w tym tygodniu zagadnienia związane z zacieśnieniem współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa dziewięciu państw Europy Środkowej - członków NATO, będą tematem podobnej konferencji, która z inicjatywy German Marshall Fund i PISM odbędzie się w Warszawie w najbliższy czwartek. W konferencji "Bukareszteńska dziewiątka przed szczytem NATO w 2018 roku w Brukseli. Osiągnięcia, Wyzwania, Perspektywy" swój udział zapowiedział prezydent Duda oraz prezydenci Estonii, Łotwy i Rumunii.