Ukraina: Posłowie chcą broni jądrowej

W ukraińskim parlamencie zarejestrowano w czwartek projekt ustawy o wypowiedzeniu przez Kijów traktatu o nierozpowszechnianiu broni jądrowej. Na Ukrainie coraz częściej podnoszą się głosy o konieczności przywrócenia jej "statusu państwa z bronią jądrową".

Projekt zarejestrowali posłowie partii Batkiwszczyna Julii Tymoszenko oraz UDAR znanego boksera Witalija Kliczki.

Ukraińcy, którzy zrezygnowali z posiadania broni w zamian za gwarancje niepodległości i jedności terytorialnej ujęte w Memorandum Budapeszteńskim z 1994 r., mówią dziś, że była to błędna decyzja. Pokazała to - ich zdaniem - agresja Rosji na Krym. Premier Arsenij Jaceniuk nazwał nawet to memorandum "godnym pożałowania".

W podobnym duchu wypowiada się były szef ukraińskiej dyplomacji Wołodymyr Ohryzko. "Ukraina wypełniła swoje zobowiązania wynikające z memorandum: pozbyła się broni jądrowej. A co zrobili gwaranci memorandum? Rosja (…) swoje zobowiązania zrozumiała na opak. (…) Co robią pozostali, czyli USA, Wielka Brytania oraz Francja i Chiny? Odpowiedź: nic. Ograniczają się do wyrażania kolejnego zaniepokojenia" - pisał kilka dni temu ten doświadczony dyplomata.

"W takich warunkach ukraińskie władze powinny przede wszystkim podjąć decyzję o wypowiedzeniu traktatu o nierozpowszechnianiu broni jądrowej oraz o podjęciu procesu wzbogacania uranu na Ukrainie. Jeśli jedna strona nie wykonuje swoich zobowiązań, druga strona ma prawo robić tak samo" - oświadczył Ohryzko.

Po rozpadzie ZSRR Ukraina odziedziczyła trzeci co do wielkości arsenał nuklearny na świecie. Na początku 1992 roku na terytorium tego kraju znajdowało się około 1300 głowic jądrowych zainstalowanych na 130 rakietach strategicznych typu SS-19 i 46 rakietach typu SS-24. Oprócz tego strona ukraińska dysponowała około 600 rakietami, w które wyposażone były bombowce dalekiego zasięgu. Ponadto były znaczne ilości taktycznej broni jądrowej.

Zgodnie ze swą Deklaracją Suwerenności z 16 lipca 1990 roku Ukraińcy jako państwo bezatomowe przyjęli trzy zasady: nie produkować, nie rozmieszczać i nie przyjmować na swe terytorium broni nuklearnej.