Nie chcą się leczyć, bo ich dyskryminujemy

Nie można dyskryminować osób z zaburzeniami psychiatrycznymi, ograniczając im dostęp do ważnych leków albo zamykając szpitalne oddziały - mówili eksperci podczas konferencji "Nowe możliwości terapeutyczne w psychiatrii", zorganizowanej we wtorek w Warszawie.

Specjaliści podkreślali, że dzięki właściwej opiece część tych pacjentów może normalnie funkcjonować, uczyć się i pracować.

Tymczasem, zdaniem ekspertów, aż połowa chorych powinna brać droższe leki II generacji - równie skuteczne, ale lepiej tolerowane. Leki te są szczególnie wskazane dla ludzi młodych, uczących się i aktywnych zawodowo. Dostęp do tych leków jest jednak ograniczony. Jak zauważył prof. Jarema, są one refundowane u chorych na schizofrenię, ale już nie w przypadku tzw. zaburzeń schizoafektywnych (czyli łączących objawy typowe dla zaburzeń afektywnych - zaburzenia nastroju, emocji i aktywności oraz schizofrenii - PAP).

Prezes Polskiego Towarzystwa ADHD dr Ilona Lelito dodała, że brak refundacji ogranicza też dostęp do leków dla dzieci z ADHD. - Tylko 20 proc. tych dzieci wymaga leczenia farmakologicznego. Zabiegamy o refundację leków dla nich. Mam nadzieję, że do końca września, jeszcze w tej kadencji, pojawią się listy z tymi lekami - powiedziała.

ADHD to najczęstsze zaburzenie wieku rozwojowego - zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder). - Stwierdzenie tego problemu jest początkiem wielkiej pracy, jaką trzeba wykonać, by dziecko mogło korzystać z normalnej ścieżki edukacji - tłumaczyła Lelito.

Prof. Jarema dodał, że przy zaburzeniach psychicznych nie mniej ważna od leków jest opieka. - Dziś podstawową formą opieki jest leczenie szpitalne. Naszym celem jest poprawa dostępności opieki środowiskowej - spotkań z terapeutą, psychologiem, lekarzem - w domu chorego albo w punktach opieki dziennej. Taka pomoc jest dostępna teoretycznie, ale w praktyce bywa różnie - zaznaczył.

Prof. Tomasz Wolańczyk, kierownik Kliniki Psychiatrii Wieku Rozwojowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego alarmował zaś, że poziom finansowania świadczeń powoduje, iż oddziały psychiatrii dziecięcej są zamykane.

- Oddział opieki dziennej dostaje około 80 zł za osobę na jednego pacjenta na dzień. To mniej niż prywatna wizyta u specjalisty! W takim wypadku racjonalnie myślący dyrektorzy szpitali często przymierzają się do zamykania oddziałów - zauważył.

Zastępca dyrektora w Departamencie Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Kłosiński przypomniał, że model opieki psychiatrycznej w Polsce zmienia się powoli za sprawą Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego (NPOZP).

- Do niedawna w Polsce funkcjonował model opieki oparty na dużych szpitalach psychiatrycznych. Chorych najlepiej jest jednak leczyć w ich środowisku. Służą temu m.in. poradnie i oddziały dzienne, których wciąż brakuje. Pojawiają się co prawda oddziały psychiatryczne w szpitalach ogólnych, dzięki czemu chory może zostać blisko miejsca zamieszkania, zmniejszają się też koszta opieki. Takich oddziałów jest jednak wciąż za mało - powiedział.

Brakuje również kadr - lekarzy, psychiatrów dziecięcych, pielęgniarek, psychologów. "W każdym z tych obszarów obserwujemy tendencję wzrostową, ale to wciąż za mało - przyznał przedstawiciel MZ.

Kłosiński zapewnił, że analizowane są nowe listy leków refundowanych i "na pewno pojawi się na nich preparat o przedłużonym działaniu (II generacji - PAP) i preparat stosowany w leczeniu ADHD".