Silne bóle miesiączkowe zmieniają mózg

Kobiety, które cierpią z powodu silnych bólów miesiączkowych mogą mieć zmiany strukturalne w obszarach mózgu związanych m.in. z odbiorem bodźców bólowych oraz emocjonalną reakcją na nie - wynika z badań, o których informuje pismo "Pain".

Silne bóle miesiączkowe, określane w medycynie jako pierwotny zespół bolesnego miesiączkowania są najczęstszą dolegliwością ginekologiczną u kobiet w wieku rozrodczym. Szacuje się, że dotyczą one nawet 50-80 proc. pań z tej grupy. Nazwa "pierwotny" oznacza, że przyczyny tego zaburzenia nie zostały ustalone; w przeciwieństwie do wtórnego zespołu bolesnego miesiączkowania, który ma związek z jakimś schorzeniem lub nieprawidłowością anatomiczną.

Silne bóle miesiączkowe mają charakter cykliczny - zaczynają się wraz z początkiem krwawienia i przeważnie kończą jeszcze w trakcie miesiączki.

Dotychczasowe badania dowiodły, że bóle przewlekłe, które długotrwale stymulują ośrodkowy układ nerwowy mogą powodować zmiany jego funkcji i struktury. Nie było jednak wiadomo, czy podobny wpływ mają bóle występujące cyklicznie.

Aby to sprawdzić, naukowcy z kilku ośrodków naukowych na Tajwanie zbadali mózgi 32 pacjentek, które doświadczały silnych bólów menstruacyjnych oraz 32 dobranych pod względem wieku i fazy cyklu miesięcznego zdrowych kobiet. Badania wykonano w przedowulacyjnej fazie cyklu, w której kobiety nie odczuwały bólu miesiączkowego. Z użyciem techniki o nazwie morfometria bazująca na wokselach porównano całkowitą objętość istoty szarej w mózgach pań, a także jej objętość w poszczególnych obszarach mózgu.

U pacjentek cierpiących z powodu silnych bólów miesiączkowych stwierdzono nieprawidłowo mniejszą objętość istoty szarej w obszarach mózgu związanych z przekazywaniem bodźców bólowych, wyższym poziomem ich przetwarzania oraz regulacją emocjonalnej reakcji na ból. Natomiast wzrost objętości istoty szarej dotyczył obszarów biorących udział w modulacji doznań bólowych i regulacji gospodarki hormonalnej.

Co więcej, rozmiary niektórych zmian były proporcjonalne do nasilenie bólów odczuwanych przez kobiety.

- Nasze badania wykazały, że nieprawidłowe zmiany w objętości istocie szarej były obecne u pacjentek cierpiących na silne bóle miesiączkowe nawet w okresie wolnym od doznań bólowych. To dowodzi, że nie tylko ból przewlekły, ale i cykliczny ból menstruacyjny może prowadzić do długotrwałych zmian w centralnym układzie nerwowym - komentuje kierujący badaniami prof. Jen-Chuen Hsieh z Narodowego Uniwersytetu Yang-Ming w Tajpej na Tajwanie.

Badacz podkreśla, że niezbędne są wieloletnie badania, które pozwolą ocenić ewentualne konsekwencje i odwracalność zmian w mózgu oraz rolę, jaka mogą tu odrywać hormony.