W okresie dojrzewania warto dużo spać

W okresie dojrzewania warto dużo spać, bo przede wszystkim w czasie snu wydzielają się hormony powodujące wzrastanie. O tym, co się dzieje w ludzkich organizmach w czasie dojrzewania płciowego, mówiła podczas Lubelskiego Festiwalu Nauki dr Mariola Dec-Szlichtyng z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

I tak ok. 6-8 roku życia rozpoczyna się zwykle tzw. okres adrenarche czyli przedpokwitaniowy. W tym czasie u dzieci następuje zwiększone wydzielanie hormonów nadnerczy, które m.in. sprawiają, że zaczyna się pojawiać owłosienie łonowe, a z czasem - pachowe, a pot nabiera nieprzyjemnego zapachu. Adrenarche następuje na dwa lata przed rozpoczęciem dojrzewania gonad, a więc gruczołów płciowych produkujących komórki rozrodcze - jajników lub jąder.

Dzięki hormonom u dziewcząt m.in.: tkanka tłuszczowa zaczyna się gromadzić w okolicach biustu i bioder, wzrastają sutki, macica i pochwa, a także pojawia się pierwsza miesiączka. Pierwsze cykle miesięczne bywają nieregularne i nie dochodzi w nich do owulacji.

Jak podkreśliła endokrynolog - termin dojrzewania gonad uwarunkowany jest genetycznie. Zależy też m.in. od położenia geograficznego, ekspozycji na światło, odżywienia czy czynników psychologicznych. Ekspertka wyjaśniła, że pierwsze miesiączki występują zwykle wcześniej u dziewcząt mieszkających w niskich szerokościach geograficznych, na mniejszych wysokościach, w obszarach miejskich oraz u dziewcząt z nawagą, ale nie otyłych. Zaobserwowano również, że pierwsze miesiączki wcześniej występują u dziewczynek niewidomych.

Warunkiem wystąpienia miesiączki jest zwykle osiągnięcie pewnej masy krytycznej ciała - przyjmuje się, że może to być 47,8 kg. U dziewczynek z anoreksją lub tych intensywnie uprawiających sport miesiączka może pojawiać się później lub występuje pierwotny brak miesiączki.

Z kolei u chłopców dzięki hormonom m.in. wzrasta masa mięśniowa, powiększa się rozmiar jąder - powyżej 3 ml. Potem zaczyna się wzrost całego prącia, następuje zmiana pigmentacji skóry w obszarze narządów płciowych.

Rozpoczyna się produkcja spermy, a z tym wiąże się występowanie polucji nocnych - Jest to przejaw dojrzałości gonady - wyjaśnia ekspertka. U części chłopców może też dochodzić do powiększenia gruczołów sutkowych, co wynika ze zwiększonej ilości estrogenów. - Nieraz może być to bolesne, niepokojące, wstydliwe, ale jest to całkiem naturalne - stwierdziła badaczka. Dodała, że powiększone sutki u chłopców występować mogą także zaraz po narodzinach, a także u starszych mężczyzn - po andropauzie.

W czasie dojrzewania ciało zaczyna też szybko rosnąć. Specjaliści nazywają to skokiem pokwitaniowym wzrostu. Dr Mariola Dec-Szlichtyng podała, że o ile przed okresem dojrzewania człowiek rośnie średnio 5 cm na rok, to w okresie dojrzewania jest to już przyrost rzędu 10-12 cm.

PAP - Nauka w Polsce