"Polski obraz Żyda" - konferencja w Gnieźnie

Jaka świadomość towarzyszy Polakom w odniesieniu do Żydów od początku wspólnej historii obu narodów aż po dzień dzisiejszy? - na to pytanie starają się odpowiedzieć uczestnicy dwudniowej konferencji naukowej, która 18 stycznia rozpoczęła się w gnieźnieńskim Kolegium Europejskim (CEG). Sympozjum jest głównym punktem obchodów Dni Judaizmu w Gnieźnie.

Jak wyjaśnił ks. Waldemar Szczerbiński, kierownik Zakładu Kultury Judaizmu Europejskiego w Kolegium Europejskim, problematyka konferencji nawiązuje bezpośrednio do ubiegłorocznego sympozjum, którego tematem był żydowski obraz Polski. Uczestnicy sygnalizowali wówczas potrzebę przyjrzenia się "drugiej stronie medalu", czyli obrazowi Żydów widzianych oczami Polaków tak w przeszłości, jak i obecnie.

- Żydzi mieli znaczący wpływ na gospodarkę i kulturę polską w jej różnych przejawach: w ekonomii, w nauce, w sztuce, w religii, itp. Nie tylko byli, lecz wciąż są ważną częścią dziedzictwa polskiego. Aktualne pozostaje więc pytanie, jaka świadomość towarzyszyła Polakom w odniesieniu do Żydów w przeszłości i jak ten obraz wygląda dziś - tłumaczył ks. Szczerbiński.

Pomysł i temat konferencji pochwalił uczestniczący w dzisiejszych obradach rabin Haim Beliak ze Związku Postępowych Gmin Żydowskich Beit Polska. Jak przyznał, inicjatywy takie są niezwykle cenne, stanowią bowiem okazję i płaszczyznę do dialogu i tym samym budowania pozytywnych relacji.

- Mimo naszej skomplikowanej przeszłości, możemy jasno patrzeć w przyszłość i oczekiwać, że będzie ona lepsza. Tę przyszłość możemy wspólnie budować, pamiętając o tym, że to, co było nie determinuje tego, co jest jeszcze przed nami - dodał rabin Beliak.

Na potrzebę dialogu i wzajemnego poznania wskazała także Alicja Kobus, przewodnicząca Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Poznaniu. Jej zdaniem ów dialog, prowadzony na różnych płaszczyznach, przede wszystkim tej codziennej, sąsiedzkiej, jest jednym ze skutecznych sposobów na przełamanie stereotypów. - Osobiście tego doświadczyłam i mogę powiedzieć, że to naprawdę wiele zmienia - przyznała.

W konferencji uczestniczył także abp senior Henryk Muszyński, przez wiele lat zaangażowany w dialog polsko-żydowski. Pytany o współczesny polski obraz Żyda stwierdził, że obraz ten zmienił się w sposób zasadniczy. - Wyzbywamy się obciążeń, które młodzi ludzie otrzymują od poprzednich pokoleń i które sprawiały, że obraz ten, delikatnie mówiąc, był bardzo zróżnicowany - stwierdził.

Przyznał również, że w budowaniu wzajemnych relacji i uporaniu się z przeszłością niezwykle ważny jest wzajemny szacunek i dialog. - Szczerze wyznam, że dzięki temu, że prowadziłem dialog z Żydami dziś pełniej i głębiej przeżywam chrześcijaństwo. Cieszę się, że ten dialog odbywa się również w Gnieźnie - dodał emerytowany metropolita gnieźnieński.

Konferencja w gnieźnieńskim Kolegium Europejskim jest głównym punktem obchodów XV Dni Judaizmu w mieście św. Wojciecha. Patronat nad przedsięwzięciem sprawują: Prymas Polski abp Józef Kowalczyk, Prezydent Miasta Gniezna oraz Zakład Kultury Judaizmu Europejskiego IKE UAM.

W ramach obchodów Dni Judaizmu w katedrze gnieźnieńskiej odbył się koncert muzyki żydowskiej. Na 18 stycznia zaplanowano wieczór kuchni żydowskiej, a 23 stycznia w Kolegium Europejskim odbędzie się spotkanie autorskie z tłumaczem Tory na język polski rabinem Sachą Pecaricem.