Watykan i kairski al-Azhar przeciw fanatyzmowi i przemocy

Doniosłość poszanowania różnorodności religijnej, zwalczania ekstremizmu, przemocy, ubóstwa, niewiedzy oraz wykorzystywania religii do celów politycznych - to tylko niektóre wątki wspólnego oświadczenia ogłoszonym 23 lutego po posiedzeniu przedstawicieli Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego i kairskiego uniwersytetu al-Azhar.

Odbyło się ono w dniach 22-23 bm. w siedzibie tej islamskiej uczelni pod hasłem "Rola al-Azhar asz-Szarif i Watykanu w zderzeniu ze zjawiskami fanatyzmu, ekstremizmu i przemocy".

Sympozjum rozpoczęło się od wystąpień zastępcy przewodniczącego al-Azharu prof. Abbasa Szaumana i dyrektora uczelnianego Ośrodka ds. Dialogu prof. Mahmuda Hamdiego Zakzuka, po czym przemówienie wygłosił stojący na czele delegacji watykańskiej przewodniczący Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego kard. Jean-Louis Tauran. Łącznie uczestnicy obrad wygłosili sześć referatów po arabsku i angielsku, poruszając takie zagadnienia jak: fanatyzm, ekstremizm i przemoc - ich przyczyny i sposoby przeciwdziałania im.

Na zakończenie spotkania ogłoszono 13-punktowe oświadczenie, w którym odniesiono się do tematów, omawianych w stolicy Egiptu. Zwraca ono uwagę na konieczność uaktywnienia wspólnych wartości ludzkich w celu przeciwstawienia się trzem wspomnianym plagom oraz na ważność poszanowania zróżnicowania religijnego. Podkreśla potrzebę znalezienia i określenia przyczyn tych zjawisk, a także, ubóstwa, niewiedzy, nadużywania religii do celów politycznych i niepoprawnego rozumienia tekstów religijnych.

Uczestnicy obrad zaznaczyli, że trzeba poświęcić uwagę tym problemom, które niepokoją młodych ludzi, że niezbędne są otwarte kanały dialogu z nimi, poprawnego wyjaśniania poglądów nakazywanych przez religie, ćwiczenia się w tym i rozwijania go. Potwierdzili ważne znaczenie programów oświatowych i wychowawczych, ustanawiających wspólne wartości ludzkiej, uwzględniając przy tym problemy kobiet i młodzieży oraz biorąc odpowiedzialność za troskę o dzieci. Podkreślili też takie wartości jak miłosierdzie, miłość i szacunek dla innych wartości oficjalnych w przeciwstawianiu się ekstremizmowi, przemocy i nietolerancji.

Sympozjum zwróciło uwagę na konieczność zróżnicowanego zarządzania, a różnorodność w wierze czy sekcie nie oznacza zaprzeczenia pokojowego współistnienia. Doniosłe znaczenie ma także współpraca między działającym na al-Azharze Ośrodkiem ds. Dialogu a Papieską Radą ds. Dialogu Międzyreligijnego w zakresie wspierania współistnienia i komunikacji z ośrodkami decyzyjnymi na rzecz współpracy w dziedzinach bezpieczeństwa i rozwoju.

Obie strony potwierdziły stanowisko zajęte przez Ośrodek i Radę w sprawie uznania dialogu za podstawę stosunków między narodami, jednostkami, cywilizacjami i religiami w celu ustanowienia pokoju, bezpieczeństwa i stabilizacji. Jednocześnie odrzucono wszelkie formy fanatyzmu, ekstremizmu i przemocy.

W kolejnym punkcie wspólne oświadczenie wyraża przekonanie, że tego rodzaju sympozjum i spotkania między obu instytucjami przyczyniają się do wyjaśnienia wszelkich nieporozumień oraz potwierdzają wartości tolerancji i ułatwień między wyznawcami religii. Zaleca również wszystkim rządom, organizacjom i władzom międzynarodowym wzajemną współpracę w celu przeciwstawiania się ugrupowaniom ekstremistycznym i propagującym przemoc. Grupy te oddziałują negatywnie na stabilność i pokojowe współistnienie między narodami.

Uczestnicy obrad zapewnili, że podzielają wołanie o złagodzenie przemocy i nacisków wśród wyznawców różnych religii w wielu krajach świata oraz o eliminowanie szerzenia się ducha nienawiści i wrogości wobec religii i znieważania symboli religijnych, gdy dochodzi do takich wrogich działań.

W ostatnim punkcie wspólny dokument zachęca do nawiązywania "poważnej współpracy" w celu przeciwdziałania, w sposób realistyczny i możliwy do zastosowania, terroryzmowi i organizacjom terrorystycznym, do pracy nad likwidacją ich zasobów, zaprzestania wspierania ich pieniędzmi i bronią, zamykania przed nimi środków przekazu społecznego w celu ochrony młodych ludzi przed ich niszczycielskimi ideologiami.