Chopinowski Uchofon w tynieckim opactwie

Do 31 sierpnia w Opactwie Benedyktynów w Tyńcu można posłuchać muzyki Fryderyka Chopina w bardzo nietypowy sposób, przykładając ucho do Uchofonu.

Trzonem ekspozycji jest wielkoformatowa rzeźba w kształcie ludzkiego ucha, emitująca wybrane utwory Fryderyka Chopina. Nietypowa forma rzeźby ma zwracać uwagę odbiorców na samą czynność słuchania i tym samym zachęcić ich do uważnego wsłuchania się w utwory kompozytora.

Akustyczna forma muszli sprawia, że przy niewielkim natężeniu głosu emituje ona dźwięk słyszalny w promieniu około 40 centymetrów. Aby usłyszeć utwory Chopina, odbiorca musi podejść do rzeźby i przyłożyć ucho do uchofonu.

Rzeźba nie zakłóca ciszy, wymaga natomiast skoncentrowania uwagi i poddania się aktowi słuchania.

Przykładając ucho do Uchofonu można usłyszeć dwie etiudy, pięć preludiów i Balladę g-moll. Wybór ten nie był przypadkowych. Jak mówią twórcy instalacji, Etiudy op. 25 i Preludia op. 28 pokazują Chopina jako twórcę intrygującego, którego muzyka zaciekawia już przy pierwszym, spontanicznym kontakcie.

Chopinowskie etiudy i preludia to połączenie dramatyzmu i efektowności, co jest typowe dla miniatur Chopina, w których kondensacja muzyki w minimalnej liczbie dźwięków osiąga prawdziwe ekstremum.

Wybrane do prezentacji kompozycje, w wykonaniu Garricka Ohlssona – zwycięzcy Konkursu Chopinowskiego w 1970 roku – znajdują się na płytach z kolekcji wydanej przez wytwórnię Hyperion Records, która udostępnia te utwory na potrzeby projektu.

Uchofony z dźwiękami z Małopolski

Uchofonowi Chopina przygotowanemu w związku z obchodami Roku Chopinowskiego, towarzyszą rzeźby emitujące dźwięki charakterystyczne dla regionu.

Uchofony po raz pierwszy zostały zaprezentowane z okazji Dni Małopolski w Brukseli w 2008 roku. W 2009 roku rzeźby odbyły podróż po Polsce, która rozpoczęła się w Krakowie w jednej z największych galerii handlowych. Muzyczne rzeźby następnie zawitały do Poznania Gdańska, Warszawy i Wrocławia.

Rok 2010 był rokiem zagranicznych podróży uchofonów, interaktywne rzeźby były prezentowane w Tallinie, Kownie i Wilnie. Od 1 do 31 sierpnia są prezentowane w Tyńcu.

Przykładając ucho do uszu można wysłuchać utworów Chopina i brzmień Małopolski, podzielonych na trzy kategorie: miejsko-industrialne (hejnał mariacki, dźwięk nowohuckiego zgniatacza stali, zapalania lampy naftowej, odbijania szpuntu), nawiązujące do kultury ludowej regionu (dźwięk trombity, brzmienia kapeli góralskich, żydowskich i cygańskich) praz związanych z naturą (odgłosy owiec na hali, Jaskini Wierzchowskiej, Puszczy Niepołomickiej i Pustyni Błędowskiej). Pomysłodawcą uchofonów był Małopolski Instytut Kultury.