Co dzieje się w mózgu tuż przed śmiercią? Nowe badania rzucają światło na ostatnie chwile życia

Po godzinach

fot. depositphotos

6 miesięcy temu

WP / jh

Śmierć, mimo ogromnego postępu nauki, nadal pozostaje jedną z największych tajemnic ludzkiego życia. Najnowsze badania neurologiczne rzucają jednak nowe światło na to, co dzieje się w naszym mózgu w ostatnich sekundach przed śmiercią.

Zespół prof. Jimo Borjigina z Uniwersytetu Michigan oraz naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco przeprowadzili przełomowe badania, monitorując aktywność mózgową pacjentów w stanie krytycznym, którym odłączono aparaturę podtrzymującą życie.

DEON.PL POLECA

U dwóch z czterech badanych zarejestrowano wyraźny wzrost aktywności fal gamma – rodzaju fal związanych z percepcją zmysłową, świadomością i tzw. integracją poznawczą.

– To, co zaobserwowaliśmy, wskazuje, że mózg ma niezwykłą zdolność adaptacji. Nawet w momencie śmierci może aktywować się na bardzo intensywnym poziomie – tłumaczy prof. Borjigin w publikacji.

DEON.PL POLECA

Współczesny świat próbuje nas przekonać, że nasze domy powinny być pełne gadżetów, a lodówki jedzenia; że mamy ciągle zdobywać nowe umiejętności [...]; że każda chwila powinna być zajęta jakąś aktywnością, a właściwie to powinniśmy robić już nie dwie czy trzy, ale wiele rzeczy naraz.

Te fale mogą odpowiadać za formowanie obrazów, dźwięków i wspomnień, nawet w momencie, gdy ciało przestaje funkcjonować. Sugeruje to, że osoby umierające mogą jeszcze przez kilkanaście sekund doświadczać świadomych przeżyć.

Słuch – zmysł, który gaśnie ostatni

Wielu lekarzy i opiekunów paliatywnych zauważa, że osoby odchodzące często reagują na głos bliskich – nawet wtedy, gdy nie odpowiadają werbalnie i wydają się nieprzytomne.

DEON.PL POLECA

Potwierdzają to badania opublikowane w "Scientific Reports" w 2020 roku. U pacjentów w stanie terminalnym, podłączonych do EEG, zarejestrowano odpowiedź mózgową na znajome głosy jeszcze kilka godzin przed śmiercią.

– Słowa wypowiedziane do osoby umierającej mogą być ostatnim mostem łączącym ją z życiem – komentowała wtedy dr Elizabeth Blundon, współautorka badania z University of British Columbia.

Dlatego właśnie tak często zaleca się, by mówić do umierającego, wypowiadać pożegnania, opowiadać wspomnienia. To nie pusta symbolika, to realna obecność w ostatnich chwilach.

Nowa perspektywa na odchodzenie

Fenomen "tunelu światła", uczucia lekkości, kontaktu z bliskimi czy przeglądu całego życia – znany z relacji osób, które przeżyły śmierć kliniczną – coraz częściej znajduje naukowe wyjaśnienie. Doświadczenia te mogą być wynikiem wzmożonej aktywności mózgu i nagłego uwolnienia neuroprzekaźników takich jak serotonina i dopamina.

Jak sugerują badania opublikowane w "Frontiers in Psychology" (2021), mózg w stanie zagrożenia życia może przechodzić w tryb intensywnego przetwarzania emocjonalnych wspomnień, co tłumaczy retrospekcje i uczucie "przejścia".

Choć śmierć wciąż budzi lęk, wiedza o tym, że może to być proces pozbawiony nagłego zaniku świadomości, zmienia nasze podejście do umierania. Zamiast zimnej biologii pojawia się obraz mózgu, który do końca "walczy", przetwarza, czuje.

Zobacz także

Wspólna modlitwa małżonków potrafi zdziałać cuda. "Gdy padają pierwsze słowa, złe emocje odchodzą"

Źródło: WP / jh