Na święta wywożą babcię do szpitala. Lekarz: ci pacjenci nie wymagają leczenia, wstydzą się, że rodzina nie chce ich odebrać

Ten problem dotyczy od kilku do kilkunastu procent chorych przebywających w szpitalu w okresie świąt. Rzadko wynika to z nagłego pogorszenia zdrowia. - Seniorzy w okresie świąt są przywożeni i pozostawiani w szpitalach - mówi pomorski lekarz wojewódzki Jerzy Karpiński.

Na święta seniorów wywozi się do szpitala. Żeby nie przeszkadzali

Pomorski lekarz wojewódzki Jerzy Karpiński mówi w rozmowie z PAP, że każdy okres świąteczny - z doświadczenia lecznictwa zamkniętego - wiąże się sytuacjami dotyczącymi przywożenia, a następnie problemem z odbiorem przez rodzinę pacjentów starszych, nie wymagających leczenia w szpitalu. Rzadko lekarze z SOR zauważają, że może to wynikać z nagłego pogorszenia stanu zdrowia bliskich i szukania pomocy medycznej.

- Jest to niezwykle traumatyzujące zjawisko dla personelu medycznego, który obserwuje cierpienie psychiczne tych osób, którymi rodzina nie jest zainteresowana - ocenił pomorski lekarz wojewódzki. Jego zdaniem, pacjenci, mimo swojej niepełnosprawności i licznych chorób przewlekłych, mają często pełną świadomość, że rodzina ich nie chce odebrać, nie mówią o tym, wstydzą się tego i pogrążają się w smutku. "To częsty widok w szpitalach w okresie świątecznym" - zauważył Karpiński.

Społeczeństwo się starzeje, a problem się nasila

Lekarz dodał, że jest to zjawisko powszechne o różnym nasileniu. Zaznaczył, że dane wskazują na zwiększanie się liczby osób starszych, co - jego zdaniem - oznacza, że problem będzie narastał. Rozwiązaniem - jak podkreślił - byłoby znaczące poszerzenie systemowej opieki nad starszą osobą w postaci zwiększenia ośrodków opiekuńczo-leczniczych, zapewniających opiekę stacjonarną, a także domową wspierającą rodzinę w opiece nad starszymi osobami.

"Potrzebne jest zwiększenie ilości wykwalifikowanych opiekunów, od których wymagana jest duża wiedza i przygotowanie do opieki nad starszą osobą obciążoną całym szeregiem chorób wymagających pomocy w codziennej higienie, zmianie pieluch, umycia w łóżku, czy pomocy w przejściu do toalety" - powiedział. Dodał, że to konieczność wykonywania wielu czynności pielęgnacyjnych wymagających siły i umiejętności, a także psychiczne obciążenie trudnymi zachowaniami podopiecznego wynikającymi z procesów neurodegeneracyjnych.

Pacjent mógłby wrócić do domu, ale bliscy nie odbierają telefonu

Kierownik ds. komunikacji społecznej i promocji Szpitali Pomorskich Małgorzata Pisarewicz podkreśliła, że pacjenci trafiają na SOR do dwóch placówek zarządzanych przez spółkę w Gdyni i Wejherowie. "Są to głównie osoby starsze, a bardzo często są to osoby z demencją, mające problem z orientacją czasową i przestrzenną. Taki pacjent nie wie, dlaczego się tu znalazł, ani jak wrócić do domu" - powiedziała.

Dodała, że w okresie świątecznym zauważa seniorów, którzy są przywożeni przez rodziny i trafiają do szpitali odwodnieni, z problemami wynikającymi bardziej z wieku, niż konkretnej choroby. "Zdarza się, że po nawodnieniu i odpowiednim zaopiekowaniu, pacjent dochodzi do siebie, ale telefon bliskich, by odebrali seniora nie odpowiada" - podkreśliła.

W rozmowie z PAP przyznała, że zdarzają się opiekunowie, którzy niechętnie odbierają ze szpitali osoby w wieku podeszłym. "To jest duży problem dla szpitala, bowiem organizujemy transport, który jeździ po parę razy do domu chorego, a drzwi pozostają zamknięte. W ostateczności wzywamy policję. Mamy do czynienia z chorym, którego ta sytuacja dodatkowo stresuje" - zaznaczyła.

Część starszych pacjentów choruje naprawdę

Rzeczniczka Szpitala Specjalistycznego w Kościerzynie Marta Lorek powiedziała, że w okresie świątecznym - także w Wielkanoc - obserwuje wyraźny wzrost liczby pacjentów w podeszłym wieku zgłaszających się do SOR. "Szacujemy, że w tym czasie liczba takich zgłoszeń może wzrosnąć nawet o 20 proc." - dodała.

Wskazała, że osoby starsze, które trafiają do SOR, to najczęściej pacjenci zmagający się z wieloma chorobami przewlekłymi. Powodem ich hospitalizacji są zazwyczaj zaostrzenia już istniejących schorzeń – przede wszystkim niewydolności krążenia (objawiającej się m.in. obrzękami i spadkiem tolerancji wysiłku), przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (duszności), czy też progresji choroby nowotworowej (często związanej z trudnościami w radzeniu sobie z bólem w zaawansowanym stadium).

"Pacjenci ci trafiają do nas zarówno za pośrednictwem zespołów ratownictwa medycznego, jak i przywożeni są przez osoby najbliższe – często własnymi samochodami. W takich sytuacjach zgłaszane są przede wszystkim objawy pogorszenia stanu ogólnego chorego" - dodała.

Podkreśliła, że niekiedy powodem takiego pogorszenia jest brak możliwości pełnego stosowania się do zaleceń terapeutycznych, co może wynikać z różnych przyczyn – od trudności organizacyjnych po ograniczenia funkcjonalne czy poznawcze samych pacjentów. "Z naszej strony staramy się zawsze podchodzić do takich sytuacji z pełnym zrozumieniem, mając na uwadze zarówno dobro pacjenta, jak i sytuację jego bliskich" - zapewniła przedstawicielka szpitala w Kościerzynie.

Caritas: coraz mniej seniorów spędza święta w placówce

Ks. Andrzej Wiecki, dyrektor Caritas Archidiecezji Gdańskiej, prowadzącej m.in. Centrum Pomocowe Caritas im. św. Jana Pawła II w Gdańsku oraz Centrum Pomocowe Caritas im. św. o. Pio w Gdyni zauważył, że osób, które pozostają w okresie świątecznym w placówkach, którymi kieruje, z roku na rok jest mniej.

"Wydaje się, że rośnie społeczna świadomość tego, że warto osoby starsze zabierać do domu na święta. Oczywiście są takie osoby, które albo zupełnie nie mają kontaktu ze swoimi rodzinami, albo tych rodzin po prostu już nie mają i dlatego pozostają u nas. Czasami jest tak, że rodziny nie mają możliwości przestrzennej u siebie w domu, żeby się zaopiekować seniorem. Niekiedy wynika to też po prostu z jego choroby" – powiedział.

Podkreślił, że pracownicy i wolontariusze starają się przez cały rok tworzyć podopiecznym atmosferę domową. "Również w święta jesteśmy razem. Na ile to jest możliwe, staramy się naszych seniorów aktywnie włączyć do przygotowań, m.in. poprzez tworzenie ozdób, czy poznawanie tradycji świątecznych" – dodał dyrektor gdańskiej Caritas.

Zaznaczył też, że nikt nie zastąpi seniorom rodziny. "Chociaż staramy się stworzyć namiastkę domu, to on nigdy nie będzie takim prawdziwym domem, w którym nasz podopieczny spotyka się razem ze swoimi dziećmi czy wnukami. To bardzo ważne, aby przynajmniej 2-3 razy w ciągu roku mógł on wrócić do tego miejsca, z którego się wywodzi, gdzie spędził większość swojego życia" – powiedział.

PAP / mł