MPiT: polska składka do programu Europejskiej Agencji Kosmicznej większa o 70 proc.

Zwiększenie składki, jak tłumaczy Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, to odpowiedź na potrzeby środowiska sektora kosmicznego - zarówno przedsiębiorców, jak i jednostek badawczych.

"70-proc. wzrost składki odnosi się do subskrypcji dokonanej przez Delegację Polską podczas posiedzenia Rady Ministerialnej Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) w Lucernie w 2016 roku. Środki pochodzą z oszczędności wygospodarowanych przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii oraz z rezerwy celowej budżetu państwa uruchomionej na wniosek MPiT" - czytamy.

W ESA, jak podkreślił resort, obowiązuje zasada zwrotu geograficznego. "Po odliczeniu kosztów utrzymania infrastruktury, kadry inżynierskiej i laboratoriów Agencji, składka jest przeznaczana w całości na realizację projektów polskich przedsiębiorców, które zostały wybrane w procedurach przetargowych ESA" - wyjaśniono. Dzięki temu, jak dodano, polskie podmioty są włączone "w łańcuch dostaw europejskiego przemysłu kosmicznego" i uczestniczą w realizacji dużych międzynarodowych projektów, do których inaczej nie miałyby dostępu.

Jak zaznaczył resort, program wsparcia technologicznego GSTP (General Support Technology Programme) ESA ma znaczenie dla rozwoju polskich przedsiębiorstw sektora kosmicznego. "Obecna edycja programu obejmuje (...) te dziedziny, w których polscy przedsiębiorcy już posiadają albo budują swoje kompetencje. Rozwój kompetencji polega na opracowaniu prototypów inżynierskich testowanych zarówno w warunkach laboratoryjnych, symulatorach oraz w misjach demonstracyjnych" - podkreślono.

"Udział w tym programie oznacza również gromadzenie niezbędnego doświadczenia organizacyjnego i technicznego, pozwalającego na współpracę z europejskim sektorem kosmicznym (poprzez eksport i sprzedaż zaawansowanych produktów i rozwiązań technologicznych), m.in. przemyśle obronnym, lotniczym, energetycznym, ICT, materiałowym" - podkreślono. 

W Polsce jest realizowanych sześć projektów związanych z konstruowaniem mikro- i nanosatelitów, a dwa ze zbudowanych satelitów: PW-Sat2 i ICEYE-X2 wyniesiono na orbitę okołoziemską - przypomina w poniedziałkowym komunikacie Polska Agencja Kosmiczna.

"Miniaturyzacja satelitów i optymalizacja kosztów wyniesienia na orbitę najmniejszych obiektów prowadzi do zwiększenia dostępności kosmosu" - podkreśliła PAK. Według Agencji własnymi satelitami dysponuje coraz więcej państw: do 2000 r. 40 krajów umieściło na orbicie własnego satelitę, a w 2017 r. było ich ok. 80.

"O ile wcześniej satelity posiadały jedynie państwa czy najbogatsze agencje kosmiczne, obecnie na własne satelity mogą też sobie pozwolić mniejsze jednostki organizacyjne, w tym podmioty prywatne, instytuty naukowo-badawcze czy uniwersytety" - wskazano.

Wraz z PW-Sat2 zaprojektowanym przez studentów Politechniki Warszawskiej, na rakiecie Falcon 9 firmy SpaceX w przestrzeń kosmiczną został wyniesiony satelita ICEYE-X2 - stworzony przez założoną przez Polaka fińską spółkę, w którego budowie znaczący udział miała polska firma Creotech Instruments. Krajowe przedsiębiorstwo dostarczyło wybrane komponenty dla ICEYE-X2 i było odpowiedzialne za integrację satelity w specjalnie do tego celu zbudowanych cleanroomach.

Jak przypomniała PAK, pierwszy polski satelita został wyniesiony na orbitę okołoziemską 13 lutego 2012 r. Był to CubeSat o nazwie PW-Sat zbudowany przez studentów Politechniki Warszawskiej i naukowców z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk (CBK PAN). PW-Sat krążył po orbicie 2 lata, 8 miesięcy i 15 dni, a 28 października 2014 r. spłonął w atmosferze.

W roku wyniesienia w przestrzeń kosmiczną pierwszego polskiego satelity nasz kraj został pełnoprawnym członkiem Europejskiej Agencji Kosmicznej, co "stało się impulsem do dynamicznego rozwoju rodzimego sektora kosmicznego" - zaznaczono. Obecnie liczy on ok. 50 podmiotów, w większości z sektora MŚP, których działalność koncentruje się na obszarze technologii satelitarnych i kosmicznych; dla kolejnych ponad 100 podmiotów projekty z tej dziedziny stanowią fragment prowadzonej aktywności - podkreśliła PAK.

Według przyjętej klasyfikacji satelity dzieli się na kategorie związane z ich masą. Duże satelity to obiekty o masie ponad 1000 kg. Obiekty ważące od 500 do 1000 kg to satelity średnie, te o masie 100-500 kg są zaliczane do satelitów małych (minisatelitów). Kategorie satelitów o mniejszych masach, to: mikrosatelity (10-100 kg), nanosatelity (1-10 kg) oraz pikosatelity (masa poniżej 1kg).

Polską Agencję Kosmiczną powołano ustawą z 26 września 2014 r. Jako rządowa agencja wykonawcza uczestniczy w realizacji strategicznych celów Polski, podejmując działania zwiększenia wykorzystania systemów satelitarnych i przyspieszenia rozwoju technologii kosmicznych na rzecz krajowej administracji, nauki, gospodarki i obronności.