Prokuratorzy utrudniają pracę Radzie IPN

Mamy szczególnie utrudnione zadanie w dokonaniu oceny prawidłowości polityki ścigania przez IPN zbrodni przeciw narodowi polskiemu oraz udzielania rekomendacji w tym zakresie - wskazała Rada Instytutu Pamięci Narodowej w swym stanowisku.

Jak przypomniała Rada w swym stanowisku zamieszczonym w piątek na stronie IPN, zgodnie z zapisami ustawy o Instytucie zajmuje ona stanowisko w sprawie oceniania polityki ścigania przez IPN przestępstw nazistowskich i komunistycznych. Ponadto, Rada ma prawo formułowania rekomendacji dotyczących m.in. ścigania zbrodni.

W swym stanowisku Rada IPN zaznaczyła, że "wielokrotnie podejmowała próby uzyskania informacji dotyczących efektów postępowania w śledztwach prowadzonych przez Główną Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu". Dodała, że interpelowała w wypadku śledztw - toczących się lub umorzonych - trwających od wielu lat, a dotyczących ważnych zdarzeń i postaci historycznych. - Śledztwa te wywołują zrozumiałe zainteresowanie opinii publicznej - podkreśliła Rada.

"Informacje przekazane Radzie były jednak ogólnikowe, a niedostateczne wyjaśnienia udzielone przez kierownictwo Głównej Komisji nie pozwalały Radzie stwierdzić, czy podjęte działania były prawidłowe, tym bardziej przedstawić rekomendacji dotyczących kierunków dalszej polityki ścigania" - zaznaczono w stanowisku.

Prof. Dudek zaznaczył, że "po roku oczekiwania na zmiany w pionie śledczym czas, żeby Rada publicznie zabrała głos w sprawie". - Rzecz należy do parlamentu, chodzi o nowelizację ustawy o IPN i przy okazji przepisów o prokuraturze - powiedział.

Dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Dariusz Gabrel, odnosząc się do stanowiska Rady, powiedział PAP, że "problem wynika z różnicy ocen prawnych pomiędzy Radą a Komisją". - Jestem przekonany, że ta sprawa zostanie rozwiązania, gdyż podjęliśmy kroki zmierzające do rozstrzygnięcia tej kwestii - dodał, nie ujawnił jednak szczegółów.

Gabrel powiedział też, że prokuratorzy muszą przestrzegać przepisów wynikających z Kodeksu postępowania karnego. - Kwestia ewentualnych zmian mających na celu zwiększenie uprawnień Rady w zakresie dostępu do materiałów śledczych leży poza naszą właściwością, decyzję podejmuje ustawodawca - zaznaczył.

W swym stanowisku Rada IPN wskazała jednocześnie, że opowiada się za utrzymaniem Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w strukturach IPN oraz "stworzeniem skutecznego mechanizmu prawnego, umożliwiającego dostosowanie jej rozmiarów do określonych w ustawie zadań". Projekt zmian w ustawie o prokuraturze autorstwa resortu sprawiedliwości jest obecnie na etapie konsultacji. W projekcie planowana jest m.in. reorganizacja pionu śledczego IPN poprzez dostosowanie liczby pracujących tam prokuratorów "do rzeczywistych potrzeb".

Powołana w 2011 r. Rada IPN liczy dziewięciu członków. Są nimi - z nominacji Sejmu - historycy: Andrzej Chojnowski, Antoni Dudek, Andrzej Friszke, Andrzej Paczkowski i Tadeusz Wolsza; z nominacji Senatu - historycy Grzegorz Motyka i Bolesław Orłowski oraz - wyłonieni przez prezydenta Bronisława Komorowskiego - prokurator IPN Antoni Kura i sędzia Artur Mudrecki.

Rada - powołana na podstawie nowelizacji ustawy o IPN autorstwa PO z 2010 r. - ustala m.in. priorytetowe tematy badawcze i rekomenduje kierunki działań IPN, decyduje o grantach dla naukowców spoza IPN oraz opiniuje powoływanie i odwoływanie szefów pionów IPN. W przypadku odrzucenia rocznego sprawozdania prezesa IPN przez Radę, wnosi ona o jego odwołanie przez parlament.