Białoruś, nowy szef dyplomacji i sankcje Unii?

KE potwierdziła, że nowy minister spraw zagranicznych Białorusi Uładzimir Makiej jest objęty sankcjami UE; dodała, że jego sytuacja będzie oceniona przy okazji rewizji sankcji. Makiej może być wykreślony z listy osób objętych sankcjami, jeśli zgodzi się cała "27".

"Pan Makiej jest obecnie objęty unijnymi sankcjami. W kontekście zbliżającego się przeglądu sankcji (jesienią) UE oceni jego sytuację" - napisał w informacji dla PAP zastępca rzecznika KE ds. zewnętrznych Sebastien Brabant.

Może to oznaczać, że Makiej będzie np. wykreślony z listy osób objętych unijnymi sankcjami, ale na to jednogłośnie musiałoby zgodzić się wszystkich 27 ministrów spraw zagranicznych. Mają oni spotkać się na formalnym posiedzeniu 15 października.

W poniedziałek prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka zwolnił szefa dyplomacji Siarhieja Martynaua i mianował na jego miejsce dotychczasowego szefa administracji prezydenckiej Uładzimira Makieja. Jak potwierdziła w poniedziałek PAP Komisja Europejska, Makiej jest teraz objęty unijnymi sankcjami: zakazem wjazdu do UE oraz zamrożeniem aktywów.

Rzecznik KE zapewnił o wsparciu UE dla "demokratycznych aspiracji Białorusinów". "UE będzie nadal nalegać na natychmiastowe i bezwarunkowe uwolnienie wszystkich więźniów politycznych i ich rehabilitację" - napisał Brabant. "UE będzie kontynuować pracę z nowym ministrem spraw zagranicznych mniej więcej w taki sam sposób, w jaki robiła to z poprzednim ministrem, panem Martynauem" - dodał.

Jak informowała w poniedziałek państwowa agencja BiełTA, Martynau został zwolniony "w związku z przejściem do innej pracy". Zdaniem niezależnego politologa Walera Karbalewicza nominacja Makieja na ministra spraw zagranicznych w niczym nie zmieni polityki zagranicznej Białorusi.

Do zmiany szefa dyplomacji dochodzi w momencie kolejnego kryzysu w stosunkach Białorusi z Unią Europejską, wywołanego odmową przedłużenia przez Mińsk akredytacji ambasadorowi Szwecji Stefanowi Erikssonowi. Odpowiedzią Sztokholmu na ten krok było wyproszenie z kraju dwóch białoruskich dyplomatów. Białoruś odwołała następnie wszystkich pracowników swojej ambasady w Szwecji i wystąpiła do Sztokholmu o odwołanie pracowników szwedzkiej ambasady w Mińsku.

UE w odpowiedzi na wydalenie Erikssona poprzestała na wręczeniu białoruskim ambasadorom noty z wyrazami solidarności dla Szwecji.

Unia Europejska już dwukrotnie poszerzyła w tym roku sankcje przeciwko Białorusi w związku z pogarszającą się sytuacją w dziedzinie praw człowieka w tym kraju. Zakazem wjazdu do UE jest już objętych 243 Białorusinów, w tym sam Łukaszenka. 23 marca podjęto ponadto decyzję o zamrożeniu aktywów 29 firm należących do trzech oligarchów wspierających reżim Łukaszenki. UE zapowiada wprowadzanie kolejnych sankcji, dopóki wszyscy więźniowie polityczni na Białorusi nie zostaną uwolnieni.