Inspektorzy ds. broni chemicznej wrócili do Syrii

Inspektorzy ONZ do spraw broni chemicznej wrócili w środę do Syrii, aby zakończyć dochodzenie w sprawie użycia broni chemicznej w wojnie domowej w tym kraju. Mają zbadać kolejne przypadki użycia tej broni przez wzajemnie oskarżające się strony.

Ekipa ekspertów, kierowana przez Szweda Ake Sellstroema, przybyła do Damaszku w konwoju trzech pojazdów ONZ.

Ma ona zbadać domniemane przypadki użycia broni chemicznej 19 marca w Chan al-Assal w pobliżu Aleppo, w których zginęło 25 osób, a 86 zostało rannych. Syryjskie władze oskarżyły o ten atak powstańców. Zajmą się także doniesieniami o atakach w Maksud, dzielnicy Aleppo i w mieście Sarakeb.

Rzecznik ONZ Martin Nesirky powiedział w środę, że eksperci będą rozmawiać z przedstawicielami syryjskiego rządu na temat "ewentualnych informacji o użyciu broni chemicznej" w dniach 22, 24 i 25 sierpnia tego roku.

Sellstroem zapowiedział niedawno, że jego zespół chciałby przedstawić pod koniec października swój raport końcowy o użyciu broni chemicznej w Syrii.

ONZ-owscy inspektorzy przeprowadzili badania pod Damaszkiem, gdzie podczas ataku 21 sierpnia użyto pocisków zawierających sarin, bojowy środek trujący. Według Waszyngtonu broni chemicznej użyła strona rządowa; miało zginąć wtedy ponad 1500 osób. Inspektorzy poinformowali 16 września w raporcie, że sarin został wykorzystany "na względnie wielką skalę", lecz nie wskazali sprawców ataku.

Waszyngton, Paryż i Londyn uważają, że raport ten nie pozostawiał wątpliwości co do "wyjątkowo jasnej odpowiedzialności" reżimu syryjskiego. Z kolei Rosja, wierny od lat sojusznik prezydenta Baszara el-Asada, nie zgodziła się z raportem i zażądała powrotu misji ONZ do Syrii, aby przeprowadzić dochodzenie w sprawie innych ataków, o które oskarża rebeliantów.

Szef rosyjskiej dyplomacji Siergiej Ławrow i amerykański sekretarz stanu John Kerry osiągnęli 14 września w Genewie porozumienie w sprawie zabezpieczenia, a następnie zniszczenia syryjskiej broni chemicznej do połowy 2014 roku.

Od 14 października Syrię zacznie obowiązywać międzynarodowa Konwencja o zakazie broni chemicznej. W połowie listopada zaczną pracę w Syrii eksperci Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW). Zniszczenie syryjskiej broni chemicznej ma się zakończyć w połowie 2014 roku.

Prezydent USA Barack Obama podkreślił we wtorek na forum Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych konieczność wyegzekwowania zakazu użycia broni chemicznej poprzez uchwalenie obowiązującej rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ. "Musi być silna rezolucja RB ONZ, która zapewni, że reżim Asada dotrzyma zobowiązań. I muszą być konsekwencje, jeśli tego nie zrobi. Jeśli nie możemy porozumieć się nawet w tej sprawie, to pokazuje, że Narody Zjednoczone są niezdolne do egzekwowania najbardziej podstawowego prawa międzynarodowego" - oświadczył.