Stary i nowy podział władzy w Kosowie

Behgjet Pacolli, szef Sojuszu Nowego Kosowa (AKR), miliarder mający także szwajcarskie obywatelstwo, został we wtorek wybrany przez parlament po kilku turach na prezydenta kraju. Hashim Thaci został ponownie premierem Kosowa.

W sobotę Pacolli podpisał umowę koalicyjną z Demokratyczną Partią Kosowa odchodzącego premiera  Thaciego. W jej wyniku Thaci zagwarantował sobie ponownie stanowisko premiera, a w zamian jego ugrupowanie poparło Pacollego w głosowaniu na urząd prezydenta.

Pacolli został wybrany dopiero w trzecim głosowaniu; w dwóch pierwszych turach nie udało mu się zdobyć głosów co najmniej dwóch trzecich głosów deputowanych. W trzeciej turze zdobył 62 głosy, o jeden więcej niż wymagana zwykła większość. Podczas głosowania w sali obecnych było 67 ze 120 deputowanych, gdyż zbojkotowała je opozycja, przypominając o związkach Pacollego z Rosją, odmawiającą Kosowu prawa do niepodległości.

W swym wystąpieniu Pacolli, którego majątek szacuje się na ponad trzy miliardy dolarów, obiecał, że wykorzysta swe możliwości, aby pomóc w ziszczeniu się snu mieszkańców Kosowa. Przed wyborami biznesmen zadeklarował w Kosowie, że jest posiadaczem majątku o wartości 420 mln euro.

"Zintegrujemy Kosowo z regionem, z Europą, gdyż mieszkańcy Kosowa na to zasługują" - oświadczył.

Stanowisko prezydenta Kosowa jest dla 60-letniego Pacollego ukoronowaniem długiej, lecz - jak pisze AFP - kontrowersyjnej kariery.

Po opuszczenia Kosowa w wieku 20 lat ukończył studia w Niemczech. Potem pracował w Austrii i Szwajcarii, gdzie stworzył firmę budowlaną Mabetex, zdobywając w Rosji lukratywne zamówienia, w tym na restaurację Kremla.

Rosyjska prasa donosiła przed jego wyborem na urząd prezydenta Kosowa, że Pacolli był zamieszany w skandal korupcyjny wraz z bliskimi współpracownikami prezydenta Borysa Jelcyna, podejrzanymi o przyjęcie łapówek w zamian za powierzenie Mabetexowi tego zadania.

Siedziba Mabetexu w Lugano została przeszukana w styczniu 1999 roku na żądanie rosyjskich władz, a Pacolli był przesłuchany przez szwajcarską prokuraturę. Jednak śledztwo umorzono w 2002 roku z powodu braku dowodów.

Pacolli chce wykorzystać "wyjątkowy potencjał kreatywny i intelektualny" młodych mieszkańców Kosowa, aby kraj ten "osiągnął sukces". Jednak - jak pisze AFP - to zadanie może okazać się trudne. W Kosowie stopa bezrobocia wynosi 40 procent ludzi w wieku produkcyjnym, a 45 procent społeczeństwa, najwięcej w Europie, żyje poniżej progu ubóstwa. 

Na wtorkowym posiedzeniu parlamentu deputowani zatwierdzili również Hashima Thaciego na stanowisko premiera. Thaciemu, którego ugrupowanie wygrało wybory parlamentarne, nie zaszkodził w kraju raport sprawozdawcy Rady Europy Dicka Marty'ego, zarzucający premierowi, że kierował pod koniec lat 90. organizacją przestępczą o mafijnym charakterze, która zabijała przeciwników oraz handlowała narkotykami i organami pobieranymi od zamordowanych Serbów.

Kosowo oderwało się od Serbii 17 lutego 2008 roku, przy sprzeciwie Belgradu, uważającego je w dalszym ciągu za swoją prowincję i za kolebkę swej państwowości. Serbię wspierają na arenie międzynarodowej Rosja, a także Chiny. Niepodległość Kosowa przez trzy lata uznało 75 państw, w tym 22 z 27 członków Unii Europejskiej.