Ukraina musi reformować gospodarkę

"Do dyspozycji Ukrainy już potencjalnie są olbrzymie fundusze z Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju oraz wsparcie makroekonomiczne z Komisji Europejskiej. Ale Ukraina musi zacząć się reformować. Na niezreformowaną gospodarkę ukraińską pieniędzy nie będzie" - powiedział Sikorski dziennikarzom, pytany o ewentualny plan pomocy finansowej dla pogrążonej w kryzysie politycznym Ukrainy.

O wstępnych pracach nad międzynarodowym planem wsparcia finansowego dla Ukrainy na zaspokojenie jej najpilniejszych potrzeb poinformowała w zeszłym tygodniu szefowa unijnej dyplomacji Catherine Ashton, zastrzegając, że warunkiem pomocy byłoby pokojowe rozwiązanie kryzysu politycznego w tym kraju oraz rozpoczęcie reform. W poniedziałek powtórzyła ona, że UE byłaby gotowa do udzielenia pomocy gospodarczej Ukrainie, ale pod warunkiem reform. "Jesteśmy w kontakcie z wieloma krajami i instytucjami w tej sprawie" - powiedziała. 

UE już w zeszłym roku oferowała Ukrainie pomoc w wysokości 610 mln euro na wypełnienie warunków uzyskania pożyczki z MFW na kwotę 15 mld dolarów. Dla władz w Kijowie oferta ta była niewystarczająca. W listopadzie 2013 roku rząd ukraiński wstrzymał przygotowania do podpisania umowy stowarzyszeniowej z UE, tłumacząc to obawą przed pogorszeniem relacji handlowych z Rosją, która groziła Ukrainie restrykcjami. Krótko potem Kijów zawarł z Moskwą porozumienie o pożyczce wysokości 15 mld dolarów i obniżce cen gazu. Decyzja rządu wywołała protesty na Ukrainie, które doprowadziły do zamieszek i obecnego kryzysu politycznego.

Zdaniem Sikorskiego sytuacja na Ukrainie jest "porażką przywództwa prezydenta Wiktora Janukowycza", który wybrał krótkoterminowe korzyści, zamiast umowy, która byłaby dobra dla całego kraju w dłuższej perspektywie. Gdyby Janukowycz postąpił inaczej, to "dziś mógłby stać u steru zjednoczonego kraju, stawiając czoła naciskom z zagranicy, jakich doświadczyli też inni i sobie z nimi poradzili" - ocenił Sikorski. Jego zdaniem UE mogłaby też pomóc Ukrainie walczyć z ewentualnym bojkotem handlowym ze strony Rosji. "Ukraina mogłaby szukać alternatywnych rynków dla swoich produktów. A tymczasem nawet nie poskarżyła się do Światowej Organizacji Handlu" na rosyjskie groźby - dodał minister w trakcie dyskusji, zorganizowanej przez brukselski think tank European Council for Foreign Relations.

Przyznał też, że nie sądzi, by UE znalazła dodatkowe pieniądze dla Ukrainy, ponad to co już oferowano.   

W trakcie poniedziałkowego posiedzenia ministrów spraw zagranicznych państw UE Sikorski zamierza zabiegać o lepsze unijne wsparcie dla Gruzji i Mołdawii, które w tym roku mają podpisać umowy stowarzyszeniowe z Unią. W nieformalnym dokumencie, który Polska poddała unijnym ministrom pod dyskusję, zaproponowano lepsze spożytkowanie dostępnych w ramach budżetu UE środków na program Partnerstwa Wschodniego, aby na większe wsparcie mogły liczyć kraje, które podejmują więcej reform. "Tych środków (do dyspozycji - PAP) jest trochę więcej, bo Ukraina opóźnia podpisanie umowy. Dlatego będę zabiegał, by w ramach budżetu na Partnerstwo Wschodnie, zgodnie z zasadą +więcej za więcej+, wspierać bardziej tych, którzy się starają" - powiedział minister.

Z kolei dokument, opracowany z inicjatywy Szwecji i podpisany przez 12 innych krajów UE, w tym Polskę także postuluje, aby Unia poświęciła więcej uwagi Gruzji i Mołdawii, szczególnie w obliczu możliwego nasilenia presji rosyjskiej na te kraje. Proponuje m.in. kampanię informacyjną w tych państwach, aby odpowiedzieć na rozpowszechnianie fałszywych informacji na temat skutków stowarzyszenia z UE. Według dokumentu wysokiej rangi przedstawiciele UE i jej krajów członkowskich powinni też składać częste wizyty w Gruzji i Mołdawii.